Nhất tự vi sư bán tự vi sư là câu tục ngữ được ông cha ta sử dụng để răn dạy con cháu về cách sống. Vậy nguồn gốc, ý nghĩa và bài học rút ra từ câu tục ngữ này là gì vậy? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về câu tục ngữ này qua các thông tin trong bài viết nhé.
Nhất tự vi sư bán tự vi sư là gì vậy?
Nhất tự vi sư bán tự vi sư là câu tục ngữ có gốc Hán và được đọc theo phiên âm Hán – Việt. Để hiểu rõ ý nghĩa của câu tục ngữ này, chúng ta cần phải phân tích nghĩa của từng chữ trong câu trước. Cụ thể như sau:
- Nhất: Nghĩa là một
- Tự: Nghĩa là chữ
- Vi: là/coi như là
- Bán: Nghĩa là nửa
- Sư: Nghĩa là thầy
Như vậy, “Nhất tự vi sư bán tự vi sư” có nghĩa là người dạy ta một chữ là thầy, nửa chữ cũng là thầy. Câu tục ngữ này mang hàm ý nhắc nhớ nhắc chúng ta về truyền thống tôn sư trọng đạo, biết ơn những người đã có công dạy dỗ và dìu dắt mình. Đó chính là đạo lý được lưu truyền từ xưa đến nay mà bất kỳ một ai khi ngồi trên ghế nhà trường cũng được giảng dạy.
Bên cạnh sự nỗ lực và phấn đấu của bản thân mỗi ngày, chúng ta cũng không thể phủ nhận được sự thành công của một người trong sự nghiệp hay cuộc sống luôn có sự dạy dỗ của những người đi trước. Thầy cô là những người mà chúng ta phải tôn trọng và không bao giờ được quên đi công ơn dạy dỗ. Tục ngữ “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” cũng cho thấy rõ vai trò quan trọng của các thầy cô giáo trong sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ kế thừa và phát triển đất nước.
Câu tục ngữ nhất tự vi sư bán tự vi sư trong tiếng Anh là gì vậy? Nhất tự vi sư bán tự vi sư tiếng Anh là “Most of Professor semi-monk” hoặc “A pagoda also is teacher, sell pagoda also is teacher”
Nhất tự vi sư bán tự vi sư trong tiếng Trung là gì vậy? Nhất tự vi sư bán tự vi sư tiếng Trung là 一字为师，半字为师 (Yī zì Wèi. shī, bàn zì Wèi. shī)
Nguồn gốc của câu tục ngữ “Nhất tự vi sư bán tự vi sư”
Nhất tự vi sư bán tự vi sư là câu tục ngữ được bắt nguồn từ một điển tích của Trung Quốc, kể về một người tên Trịnh Cốc lên 7 tuổi đã biết làm thơ. Năm 887, ông đã thi đỗ tiến sĩ rồi làm quan trong một thời gian ngắn và về quê ở ẩn. Ông đã sáng tác ra hàng nghìn bài thơ hay và được nhiều người yêu thích.
Lúc đó, nhà sư Tề Kỷ làm bài thơ tên là “Tảo mai” (Mai nở hoa sớm) và nhờ Trịnh Cốc chỉ giáo.
Vạn mộc đống dục chiết,
Cô căn noãn độc hồi.
Tiền thôn thâm tuyết lý,
Tạc dạ sổ chi mai.
Phong đệ u hương xuất,
Cầm khuy tố diễm lai.
Minh niên như ưng luật,
Tiên phát Vọng Xuân đài.
Sau khi đọc xong, Trịnh Cốc nhận xét: “Chủ đề bài thơ là Tảo Mai, nhưng nếu có tới mấy cành đã nở hoa thì đâu còn là mai nở sớm nữa. Vậy nên, Trịnh Cốc đã đề nghị sửa chữ “sổ” (nghĩa là mấy) ở câu thứ 4 thành chữ “nhất” (là một). Chỉ cần thay đổi một từ mà bài thơ đã trở nên hay hơn rất nhiều.
Sau đó, Tề Kỷ đã tôn Trịnh Cốc làm thầy. Trịnh Cốc chỉ dạy có một chữ mà được làm thầy nên mới có cụm từ “nhất tự vi sư”.
Từ đó, cụm từ “nhất chi mai” cũng đã trở thành kinh điển và được nhiều nhà thơ học hỏi theo. Sau này, “nhất tự vi sư” cũng được mở rộng ra là Nhất tự vi sư, bán tự vi sư.
Bài học rút ra từ câu tục ngữ nhất tự vi sư bán tự vi sư
Sau khi đã hiểu rõ ý nghĩa nhất tự vi sư bán tự vi sư là gì qua các thông tin bên trên, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về bài học rút ra từ câu tục ngữ này nhé.
Truyền thống tôn sư trọng đạo
Tôn sư trọng đạo là một truyền thống vô cùng tốt đẹp của dân tộc ta từ xưa đến nay. Câu tục ngữ “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” đã mang đến cho chúng ta một bài học rất sâu sắc. Đó là với bất cứ ai khi làm trò thì cũng cần phải biết quý trọng thầy cô giáo bởi họ là người đã dìu dắt và dạy cho chúng ta về những bài học nhỏ nhất.
Khi chúng ta muốn phát triển tương lai hơn thì chắc không thể thiếu được thầy cô ở bên cạnh. Nếu không có thầy dạy thì chúng ta sẽ rất khó có cơ hội để học tập và trau dồi kiến thức. Thế nên khi đi học, mỗi người chúng ta cần phải có thái độ đúng mực với các thầy cô.
Thế nhưng thực trạng đáng buồn ngày nay là có không ít câu chuyện học sinh đánh thầy cô hay nói xấu thầy cô ở trên mạng xã hội. Rất nhiều bạn học sinh chỉ vì không kiềm chế được cảm xúc mà có những hành động sai trái với các thầy cô dẫn đến xảy ra nhiều trường hợp đáng tiếc. Tại nhiều trường học còn xuất hiện “bệnh thành tích” có nhiều học sinh lười biếng, ham chơi nên không biết quý trọng việc học hành, quậy phá và vô lễ với giáo viên. Những trường hợp này cần phải được nghiêm túc đẩy lùi để không làm xấu đi hình ảnh nhà giáo.
Câu tục ngữ “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” giống như một lời nhắc nhở cho mỗi chúng ta, đã là trò thì phải biết sống đúng với đạo lý tôn sư trọng đạo, biết ơn những người đã dạy dỗ và giúp chúng ta được nên người.
Thầy cô là những người đã truyền động lực học cho các học trò, giúp các em đạt được những ước mơ, hoài bão cho một tương lai tươi đẹp hơn. Họ cũng giống như người bố, người mẹ trong gia đình luôn mong con mình có thể trưởng thành và thành đạt. Để kỷ niệm và phát huy truyền thống tôn sư trọng đạo, hàng năm nước ta vẫn có ngày 20/11 để tôn vinh các thầy cô giáo trong sự nghiệp trồng người.
Khi đến ngày kỷ niệm 20/11, rất nhiều lớp học đã cùng thi đua để lập thành tích. Thầy cô thì vui mừng khi được tôn vinh và có thêm nhiều động lực để dạy các trò nên người. Đặc biệt, vào ngày này các em học sinh và cựu học sinh sẽ dành những bông hoa tươi thắm hoặc món quà ý nghĩa như quyển sổ, cái bút,… để tặng cho các thầy cô đã dạy mình.
Yêu mến bạn bè
Câu tục ngữ nhất tự vi sư bán tự vi sư còn cho chúng ta thêm bài học sâu sắc khác. Đó là ngoài thầy cô giáo thì bạn bè, đồng nghiệp cũng là những người chỉ dạy cho chúng ta rất nhiều bài học về cuộc sống. Vì vậy, chúng ta phải biết quý trọng những người bạn, người đồng nghiệp đã hỗ trợ cho chúng ta phát triển bản thân được thành công như ngày hôm nay.
Qua những thông tin bên trên, hy vọng các bạn có thể hiểu rõ ý nghĩa, nguồn gốc và bài học của câu tục ngữ nhất tự vi sư bán tự vi sư. Từ đó có những suy nghĩ, thái độ chuẩn mực để đối nhân xử thế cho phù hợp với mọi người xung quanh. Nếu có vấn đề gì thắc mắc về nội dung của bài viết, các bạn hãy bình luận bên dưới để chúng tôi giải đáp kỹ hơn nhé.
