Lũy kế thuế thu nhập doanh nghiệp từ chuyển nhượng bất động sản, thừa kế, tặng cho bất động sản 8 tháng đầu năm 2022 đạt hơn 26,86 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 13,2 nghìn tỷ đồng. tốc độ tăng trưởng 96,4% so với cùng kỳ năm 2021.
Thu thuế bất động sản tăng vọt khi lượng hồ sơ khai giá chuyển nhượng cao hơn giá do địa phương quy định chiếm 72%, trung bình 1 bộ hồ sơ khai giá cao hơn gần 3 lần so với giá quy định.
Thu thuế bất động sản tăng vọt khi lượng hồ sơ khai giá chuyển nhượng cao hơn giá do địa phương quy định chiếm 72%. (Ảnh minh họa)
Những con số tăng vọt trên được Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết tại báo cáo việc thực hiện Nghị quyết số 62/2022/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV (lĩnh vực tài chính) vừa được gửi đến Quốc hội.
Nghị quyết này nêu yêu cầu của Quốc hội là rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật về thuế liên quan đến kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản, tăng cường quản lý, chống thất thu thuế, bảo đảm nguồn thu ngân sách nhưng không làm ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, quyền lợi chính đáng của người dân và sự phát triển của thị trường bất động sản.
Hậu chất vấn, ông Hồ Đức Phớc cho biết Bộ Tài chính đã có nhiều động thái để tăng thu thuế bất động sản.
Với kết quả, trên toàn quốc, tính đến ngày 6/9/2022, lượng hồ sơ khai giá chuyển nhượng cao hơn giá do địa phương quy định chiếm 72%, trung bình 1 bộ hồ sơ khai giá cao hơn gần 3 lần so với giá quy định.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cho rằng, để quản lý thuế một cách có hiệu quả đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, ngoài quy định về quản lý thuế cần có quy định đồng bộ của Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và công tác phối hợp của các cơ quan ban ngành có liên quan phải được tăng cường.
Bộ trưởng Phớc cho biết, ý thức tự giác thực hiện nghĩa vụ thuế của người dân chưa cao; nhận thức chưa đầy đủ về chính sách pháp luật thuế và pháp luật có liên quan, chưa nhận thức được hậu quả khi khai thuế với giá không đúng với giá thực tế chuyển nhượng... Bộ Tài chính giải thích, theo quy định pháp luật về thuế, người nộp thuế kê khai, nộp thuế không đúng với giá thực tế chuyển nhượng thì cơ quan thuế có quyền ấn định thuế. Tuy nhiên cơ quan thuế không có chức năng điều tra nên việc thu thập thông tin làm căn cứ ấn định thuế gặp nhiều khó khăn.
Thực tế hiện nay, việc ấn định thuế được thực hiện có hiệu quả chỉ trong trường hợp cơ quan có liên quan (công an điều tra, thanh tra kiểm tra...) thu thập đủ chứng cứ chứng minh giao dịch mua bán thực tế, phát hiện kết luận hành vi gian lận, trốn thuế thì căn cứ để cơ quan thuế ấn định thuế mới hoàn toàn vững chắc.
Mặt khác, Tổng cục Thuế cũng nhận được báo cáo của một số cơ quan thuế địa phương báo cáo việc đã chuyển hồ sơ qua cơ quan cảnh sát điều tra nhưng cơ quan điều tra chuyển lại cơ quan thuế để xử lý hành chính vì không đủ căn cứ xác định hành vi trốn thuế.
Công tác thu thập thông tin để triển khai công tác hậu kiểm của cơ quan thuế còn nhiều khó khăn do người nộp thuế mở nhiều tài khoản ngân hàng, các ngân hàng có phản hồi thông tin xác minh chậm nên việc xác minh giá chuyển nhượng gặp nhiều khó khăn. Khi có kết quả xác minh, nếu có chênh lệch giá chuyển nhượng, Chi cục Thuế gặp khó khăn trong việc mời người nộp thuế (người bán đã thay đổi địa chỉ thường trú, đi nước ngoài).
Về giải pháp thời gian tới, Bộ trưởng Tài chính cho biết sẽ việc tiếp tục hoàn thiện một số dự thảo nghị định, thông tư có liên quan, tham gia ý kiến vào các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành có liên quan nhằm hoàn thiện, đồng bộ các quy định của pháp luật, xây dựng Bộ tiêu chí rủi ro đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh, giảng viên cao cấp Học viện Tài chính chia sẻ: “Mua bán bất động sản phải giao dịch thanh toán qua ngân hàng, về mặt lâu dài muốn mua tài sản có giá trị lớn phải chứng minh thu nhập hợp pháp, đảm bảo tính minh bạch của thị trường. Việc mua bán phải được ghi chép đầy đủ, áp dụng công nghệ số, thành lập kho dữ liệu như mua bán từng mảnh đất, ngày, tháng rõ ràng thì việc tính thuế được chính xác và giá bán chính xác”. |