Trong bài báo đăng trên tạp chí Nature Communications mới đây, nhóm đã giới thiệu các yếu tố tạo nên mạng lưới rác thải của họ và những thông tin mà mạng lưới này cung cấp liên quan đến sự luân chuyển của các rác thải nguy hại trên toàn cầu.
Theo các nhà nghiên cứu, mỗi năm có khoảng 7-10 tỷ tấn chất thải được tạo ra, trong đó khoảng 300-500 tấn là chất thải nguy hại. Nhằm xử lý lượng nguyên liệu khổng lồ này, hoạt động buôn bán chất thải đã hình thành và phát triển. Một số nước vận chuyển một phần rác thải của họ sang các quốc gia khác. Các quốc gia này được trả tiền để tiếp nhận, và thường sử dụng chúng như một loại tài nguyên.
Xử lý chất thải có thể tạo ra nhiều nguyên vật liệu có giá trị, chẳng hạn như vàng trong đồ điện tử. Trong nỗ lực mới này, các nhà nghiên cứu đã bắt tay vào tìm hiểu việc buôn bán chất thải và đặt tên cho công trình nghiên cứu này là “mạng lưới rác thải toàn cầu”.
Để có được cái nhìn tốt hơn về mạng lưới rác thải, đặc biệt là hoạt động buôn bán chất thải nguy hại, nhóm nghiên cứu đã tạo ra một mô hình toán học để mô tả các đặc điểm của nó bằng cách sử dụng dữ liệu thu thập từ các quốc gia trên thế giới trong giai đoạn 2001-2019.
Họ phát hiện rằng, hơn 1,4 triệu tấn chất thải nguy hại đã được các quốc gia báo cáo theo các thỏa thuận của Công ước Basel trong khoảng thời gian trên. Ngoài ra, một lượng lớn loại chất thải này cũng đã bị xả ra môi trường một cách bất hợp pháp.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy, họ có thể sử dụng mô hình của mình để xác định những quốc gia đang nhập khẩu và xuất khẩu chất thải nguy hại, và cả những quốc gia ở tại hoặc gần các điểm bão hòa chất thải. Trong số đó, 28 quốc gia được cho là đang có nguy cơ quá tải rác, và điều này có thể dẫn đến việc xử lý kém hiệu quả các chất thải nguy hại. Những tình huống như vậy có khả năng gây ra các vấn đề về môi trường và sức khỏe cho những người sống gần các bãi rác.
Kết luận bài báo, các nhà nghiên cứu từ Viện Vật lý liên ngành và Hệ thống phức tạp ở Tây Ban Nha cho biết mô hình của họ có thể được sử dụng để đánh giá các vấn đề rác thải trên toàn cầu ở thời điểm hiện tại cũng như trong tương lai.
