Vừa qua, Trung tâm Khoa học và Công nghệ (KH-CN) (thuộc Sở KH-CN tỉnh Phú Yên) đã tổ chức hội thảo khoa học “Thu thập thông tin hiện trạng các nguồn gen cần bảo tồn trên địa bàn tỉnh Phú Yên” và “Đánh giá hiện trạng các nguồn gen, đề xuất các giải pháp bảo tồn và sử dụng bền vững các nguồn gen trên địa bàn tỉnh Phú Yên”.
Hiện nhiều nguồn gen đặc hữu, có giá trị Tại Phú Yên chưa được điều tra, thu thập đầy đủ nên có nguy cơ tuyệt chủng.(Ảnh minh hoạ)
Tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng, nguồn gen là một trong những tài sản quý giá quốc gia, là nguồn tài nguyên sinh học để phát triển khoa học, kinh tế, xã hội, môi trường và quốc phòng, an ninh.
Việc bảo tồn, sử dụng bền vững nguồn gen là trách nhiệm của Nhà nước, cộng đồng và các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trên toàn quốc.
Trước đó, Việt Nam đã đề ra chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ thu thập, lưu giữ tối thiểu 100.000 nguồn gen động, thực vật hoang dã và giống cây trồng, vật nuôi.
Để thực hiện mục tiêu, Việt Nam cũng đã xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện loạt chương trình bảo tồn các loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; chú trọng công tác bảo tồn tại chỗ, nghiên cứu gây nuôi bảo tồn và tái thả vào tự nhiên một số loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; quản lý, bảo vệ các loài hoang dã di cư; tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế thiết lập hệ thống theo dõi, giám sát các tuyến di cư quan trọng của các loài hoang dã di cư.
Việc điều tra, đánh giá thực trạng các loài thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm; xây dựng và phát triển các vườn thực vật, áp dụng các biện pháp nhân giống, phục hồi và mở rộng diện tích trồng các loài thực vật hoang dã, nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; thực hiện bảo tồn tại chỗ các loài cây dược liệu có giá trị được làm thường xuyên.
Định kỳ cập nhật và công bố Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; cập nhật, biên soạn và xây dựng trang thông tin điện tử về Sách đỏ Việt Nam; xây dựng Danh mục các loài hoang dã nguy cấp và chế độ quản lý, bảo vệ phù hợp với từng nhóm loài.
Riêng tại tỉnh Phú Yên, công tác bảo tồn và phát triển nguồn gen tại địa phương được các cấp ngành, các tổ chức, cá nhân quan tâm và tham gia thực hiện.
Tuy nhiên, hiện nhiều nguồn gen đặc hữu, có giá trị tại đây chưa được điều tra, thu thập đầy đủ nên có nguy cơ tuyệt chủng.
Công tác bảo tồn và phát triển nguồn gen ở Phú Yên được các cấp ngành, các tổ chức, cá nhân quan tâm và tham gia thực hiện (Ảnh minh hoạ)
Phát biểu đề dẫn hội thảo, Phó Giám đốc Sở KH-CN - ông Đào Lý Nhĩ cho biết: Hiện nay, việc bảo tồn và phát triển nguồn gen tại địa phương còn nhiều hạn chế, chưa phát triển thành chương trình, dự án để nghiên cứu chuyên sâu, phát triển thành các sản phẩm hàng hóa và phát triển bền vững.
Do đó, hội thảo khoa học lần này nhằm mục tiêu thu thập thông tin, đánh giá hiện trạng, tìm ra các giải pháp bảo tồn, lưu giữ và bảo quản các nguồn gen đặc hữu, quý hiếm có giá trị kinh tế cao, phục vụ nghiên cứu khoa học, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Phú Yên.
Được biết, trong khuôn khổ của hội thảo, có 10 tham luận của các chuyên gia và các nhà khoa học. Trong đó, đáng chú ý có các tham luận như: Nhu cầu bảo tồn và phát triển nguồn gen các loài thủy sản đặc hữu có giá trị ở tỉnh Phú Yên của TS Nguyễn Minh Ty (Viện Phát triển ứng dụng - Trường đại học Thủ Dầu Một); Nhu cầu bảo tồn và phát triển các nguồn gen sinh vật rừng đặc hữu tại tỉnh Phú Yên của Ths Nguyễn Trần Vũ (Trường đại học Phú Yên); Giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững các nguồn gen thủy sản đặc hữu có giá trị tỉnh Phú Yên của TS Thái Ngọc Chiến (Viện Nuôi trồng thủy sản III); Bảo tồn và phát triển các nguồn gen cây nông nghiệp có giá trị kinh tế tại tỉnh Phú Yên của Ths Nguyễn Văn Minh (Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Phú Yên).
Theo ông Nguyễn Công Nhật, Giám đốc Trung tâm KH-CN, dự kiến, sau khi hội thảo kết thúc, trung tâm sẽ tiến hành tổng hợp, đề xuất với Sở KH-CN tham mưu UBND tỉnh bổ sung vào danh mục các đối tượng nguồn gen và Đề án khung nhiệm vụ KH-CN về quỹ gen giai đoạn 2021-2025 của tỉnh Phú Yên.
