TTCP vừa ban hành Kết luận Thanh tra số 757/KL-TTCP, về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp (KCN), khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.HCM.
Tại Kết luận này, TTCP nêu một loạt những dự án vi phạm trên địa bàn TP.HCM. Trong đó nổi bật là là cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (Vạn Thịnh Phát) làm chủ đầu tư.
'Đất vàng' nhà nước về tay Vạn Thịnh Phát sai quy định?
Dự án này có tổng diện tích đất là 1.954m2, tọa lạc tại địa chỉ 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo (quận 1, TPHCM). Khu đất này có nguồn gốc là đất của nhà nước.
Khu đất này tiền thân là khách sạn Vạn Xuân được Kiến trúc sư trưởng TP.HCM cấp phép xây dựng cho Liên hiệp Dịch vụ Sản xuất Thương mại, thuộc Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn. Sau đó, UBND TP HCM có quyết định số 2424 chuyển giao tài sản cố định gồm khu nhà số 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo cho Công ty Dịch vụ và Thương mại Thành phố vào ngày 30/7/1994.
Địa chỉ 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo, quận 1, TPHCM đang là cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát làm chủ đầu tư
Ngày 24/12/1999, UBND TP. HCM có văn bản chỉ đạo, chấp thuận cho giải thể việc hợp tác kinh doanh giữa Công ty Dịch vụ và Thương mại TP HCM và Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát.
Đến năm 2006, UBND TP. HCM có quyết định chấp thuận cho Công ty Vạn Thịnh Phát được thuê đất sản xuất kinh doanh tại địa chỉ trên, với diện tích là 1.985 m2. Mục đích cho thuê để làm khách sạn và văn phòng, thời hạn cho thuê đến hết năm 2020.
Sau đó, ngày 1/2/2013, Sở Tài chính có trình về việc thẩm định giá theo cơ chế thị trường để Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát thực hiện nghĩa vụ tài chính khi chuyển hình thức sử dụng đất từ thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất để xây văn phòng cho thuê, tổng giá trị quyền sử dụng đất là hơn 204 tỷ đồng.
Ngày 17/4/2013, UBND TP. HCM đã ra Quyết định duyệt giá trị quyền sử dụng đất là 204 tỷ đồng. Đến ngày 17/4/2015, CTCP Tập đoàn Thịnh Phát đã nộp đủ số tiền trên.
Tuy nhiên, qua kiểm tra, cơ quan thanh tra xác định, UBND TP. HCM đã không tính doanh thu bãi đỗ xe theo quy định, làm giảm giá trị tiền sử dụng đất phải nộp 1,191 tỷ đồng. TP. HCM áp dụng suất đầu tư không đúng đối với công trình hạ tầng kỹ thuật có quy mô nhỏ hơn 20 ha, làm tăng chi phí đầu tư hạ tầng khiến quyền sử dụng bị giảm 179,3 triệu đồng.
Đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng làm trụ sở của công ty, văn phòng cho thuê.
Thanh tra Chính phủ nhận thấy, vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước đã được duyệt. Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra, có biện pháp để xử lý theo pháp luật.
Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thất thoát tài sản nhà nước thi chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không để thất thoát tài sản của nhà nước.
Khu tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu- Huỳnh Thúc Kháng liên quan Vạn Thịnh Phát cũng bị thanh tra
Cũng theo Kết luận Thanh tra số 757 của Thanh tra Chính phủ, việc chuyển đổi nhà đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP Hồ Chí Minh có nhiều sai phạm; do đó, phải thực hiện rà soát, xem xét để xử lý theo quy định đối với các địa chỉ nhà đất được chuyển mục đích sử dụng có vi phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, đầu tư xây dựng.
Bên cạnh đó, TTCP đã chỉ rõ một số sai phạm tại các khu đất vàng, đất công khắp TP.HCM như khu tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu - Huỳnh Thúc Kháng (phường Bến Nghé, quận 1). Đây cũng là một khu đất có liên quan đến Vạn Thịnh Phát.
Nguồn gốc đất do Nhà nước quản lý tại đây là hơn 2.815 m2, tư nhân sở hữu gần 8.343 m2.
Đến thời điểm thanh tra, theo Sở Kế hoạch Đầu tư, đến nay nhà đầu tư đã thoả thuận, đền bù cho các hộ dân với diện tích 7.931 m2. Trong đó, 2.019 m2 nhà đất đầu tư đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Công ty Vạn Thịnh Phát, 5.912 m2 đất nhà đầu tư đã ký biên bản thoả thuận với các hộ dân.
Dự án khu tứ giác Nguyễn Huệ-Ngô Đức Kế-Hồ Tùng Mậu-Huỳnh Thúc Kháng, phường Bến Nghé, quận 1 có 2.815m2 đất do nhà nước quản lý
Tại dự án này, liên danh Công ty Vạn Thịnh phát và Công ty Larkball Holdings Limited có cam kết hỗ trợ ngân sách TP HCM 20 triệu USD nếu được lựa chọn là nhà đầu tư.
Khoảng giữa năm 2016, tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã gửi văn bản tới UBND TP.HCM đề xuất được đầu tư dự án với chiều cao tối đa 40 tầng trên khu đất này. Đề xuất này đã được thành phố xem xét. Thời điểm đó, nhiều đồn đoán khu đất sẽ được đấu thầu theo hình thức chỉ định thầu cho liên doanh nhà đầu tư là Công ty Larkhall Holding và Công ty CP Tập đoàn đầu tư Vạn Thịnh Phát.
TP. HCM đã thực hiện nhiều thủ tục đầu tư như phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2.000 khu trung tâm hiện hữu TP HCM (930 ha); Lập, phê duyệt và công bố danh mục dự án; Lập phương án sơ bộ về bồi thường, giải phóng mặt bằng tại khu đất thực hiện dự án; Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư, phê duyệt hồ sơ yêu cầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất của quận 1.
Bên cạnh đó, quy mô của dự án này cũng dần lộ diện với diện tích trên 11.000m2. Chức năng sử dụng khu đất xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại, dịch vụ (không có chức năng ở), chiều cao được duyệt 40 tầng với mật độ xây dựng 60%. Thời gian thực hiện Dự án là 50 năm. Tổng chi phí thực hiện dự án ước tính 7.398 tỷ đồng (không bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng)
Đồng thời cũng đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương cho phép UBND TP HCM thực hiện chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án từ năm 2011. Tuy nhiên đến nay, UBND TP HCM chưa lựa chọn và chỉ định được nhà đầu tư để thực hiện.
Theo báo cáo của UBND TP HCM, duy nhất liên danh Vạn Thịnh Phát đăng ký thực hiện dự án. Do liên danh này chưa được lựa chọn là nhà đầu tư nên việc thỏa thuận đền bù cho các hộ dân trong phạm vi dự án gặp khó khăn, đến nay đã đền bù 7.931/8.342 m2 đất thuộc sở hữu tư nhân.
Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP HCM căn cứ vào quy hoạch đã được phê duyệt để duyệt dự án đầu tư phù hợp, thực hiện thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật. Đối với diện tích 2.815 m2 đất thuộc sở hữu nhà nước, UBND TP HCM phải thực hiện theo quy định về quản lý, sử dụng tài sản công và pháp luật khác có liên quan.
Vậy, qua những vấn đề trên tại 2 khu đất vàng này, chúng ta thấy rõ vị trí nhà đất tọa lạc cao ốc VTP do Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (Vạn Thịnh Phát) làm chủ đầu tư là tài sản công. Việc để 'đất vàng' nhà nước giao cho Vạn Thịnh Phát quản lý sử dụng có một số vấn đề sai quy định cần được kiểm tra làm rõ, tránh thất thoát tài sản của nhà nước. Đó là câu chuyện về khu đất vàng thứ nhất.
Còn về khu tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu - Huỳnh Thúc Kháng, câu hỏi đặt ra là vì sao UBND TP. HCM đã được phép thực hiện chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án từ năm 2011, vậy nhưng sau 10 năm dự án này vẫn chưa lựa chọn được nhà đầu tư, dẫn đến kế hoạch "dậm chân tại chỗ" trong suốt một thời gian dài, dẫn đến việc thỏa thuận đền bù cho các hộ dân trong phạm vi dự án gặp khó khăn?
Vì sao tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã gửi văn bản tới UBND TP. HCM đề xuất được đầu tư dự án nhưng đến nay vẫn chưa được thực hiện? Liệu dã xảy ra vấn đề gì khiến đề xuất này bị từ chối? Đó là những câu hỏi dư luận cần được giải đáp!