Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 1087/CĐ-TTg ngày 11/11/2023 về việc tăng cường quản lý thực hiện đấu giá quyền cấp quyền khai thác khoáng sản, khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.
Công điện gửi Bộ trưởng các Bộ: Công an, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Xây dựng; Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Theo nội dung Công điện, trong thời gian qua, nhiều địa phương đã tổ chức đấu giá công khai, minh bạch cấp quyền khai thác khoáng sản, khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần bổ sung nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương. Tuy nhiên, trên địa bàn Thành phố Hà Nội vừa qua, kết quả trúng đấu giá cấp quyền khai thác 3 mỏ cát: Liên Mạc, Châu Sơn và Tây Đằng - Minh Châu cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, có yếu tố bất thường, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, có thể tạo ra hiệu ứng đối với phát triển kinh tế - xã hội và thị trường vật liệu xây dựng.
Để công tác quản lý khai thác khoáng sản, nhất là khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường chặt chẽ và đúng quy định của pháp luật.
Thủ tướng yêu cầu rà soát những dấu hiệu bất thường vụ đấu giá 3 mỏ cát ở Hà Nội.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội chỉ đạo rà soát ngay toàn bộ quá trình khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ, làm hồ sơ và tổ chức đấu giá cấp quyền khai thác 3 mỏ cát: Liên Mạc, Châu Sơn và Tây Đằng - Minh Châu trên địa bàn thời gian qua, bảo đảm chặt chẽ đúng pháp luật, tuyệt đối không để các tổ chức, cá nhân lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý để trục lợi, thất thoát, lãng phí, lợi ích nhóm; kịp thời phát hiện sớm, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm các quy định pháp luật trong đấu giá cấp quyền khai thác khoáng sản, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá để đẩy giá, gây nhiễu loạn thị trường, trục lợi, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 20 tháng 11 năm 2023.
Đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ: Tài chính, Xây dựng, Tư pháp và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương rà soát, kiểm tra hoạt động tổ chức đấu giá cấp quyền khai thác khoáng sản, nhất là khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường có biểu hiện bất thường, kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm, xử lý theo thẩm quyền những trường hợp vi phạm các quy định pháp luật về đấu giá cấp quyền khai thác khoáng sản, kịp thời phát hiện các bất cập trong quy định pháp luật để tham mưu, đề xuất cấp thẩm quyền sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung, không để xảy ra trục lợi, đồng thời xử lý nghiêm hành vi lợi dụng đấu giá gây nhiễu loạn thị trường; đề xuất các giải pháp để hạn chế các tác động tiêu cực (nếu có), báo cáo Thủ tướng Chính phủ..
Đối với Bộ Công an chỉ đạo công an các địa phương tăng cường nắm tình hình, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định pháp luật trong việc đấu giá cấp quyền khai thác khoáng sản.
Cần làm rõ những dấu hiệu bất thường
Trước đó, ngày 5-6/11, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã tổ chức đấu giá quyền khai thác ba mỏ cát trên địa bàn thành phố là Châu Sơn (xã Châu Sơn, huyện Ba Vì), Tây Đằng - Minh Châu (thị trấn Tây Đằng, xã Minh Châu, huyện Ba Vì) và mỏ Liên Mạc (phường Thượng Cát, quận Bắc Từ Liêm).
Cuộc đấu giá khai thác mỏ cát tại Hà Nội đã được tổ chức xuyên đêm, từ 9h ngày 5/11 đến khoảng 6h sáng ngày 6/11. Trong đó, có mỏ cát phải trải qua 204 vòng đấu, giá cuối cùng tăng hơn 200 lần so với giá khởi điểm. Kết phiên, tổng số tiền các tổ chức, cá nhân trả trong các phiên đấu giá được "chốt" rất cao, gần 1.700 tỷ đồng.
Cụ thể, mỏ cát Châu Sơn (xã Châu Sơn, huyện Ba Vì) có diện tích đất là 169.300m2 với trữ lượng cấp là 703.536m3. Mỏ cát này có giá khởi điểm gần 2,9 tỷ đồng, qua đấu giá lên mức hơn 396 tỷ đồng, gấp 141 lần mức khởi điểm.
Mỏ cát Tây Đẳng - Minh Châu (thị trấn Tây Đằng, xã Minh Châu, xã Chu Minh, huyện Ba Vì), giá khởi điểm gần 19,3 tỷ đồng, qua 21 vòng, giá trúng là hơn 880 tỷ đồng, gấp 46 lần giá khởi điểm.
Mỏ cát Liên Mạc (phường Liên Mạc, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) có diện tích 157.300m2, với trữ lượng 508.603m3. Giá khởi điểm 2 tỷ đồng, qua 53 vòng, nhà đầu tư đã giành quyền khai thác với giá 408 tỷ đồng, gấp 204 lần giá khởi điểm
Tổng số tiền được các tổ chức, cá nhân trả trong phiên đấu giá 3 mỏ cát trên là 1.689,085 tỷ đồng
Theo ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu, giá cát trung bình ở các tỉnh khoảng 110.000 đồng/m3 - 150.000 đồng/m3. Vì vậy, việc Hà Nội đấu giá lên gần 1 triệu đồng/m3 là bất thường, việc này sẽ đẩy giá cát, vật liệu xây dựng lên rất nhanh, tác động lên đơn giá, định mức xây dựng chung cả nước.
Còn ông Tống Văn Nga, Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam (VAMB), cho biết rất bất ngờ với kết quả trúng đấu giá của 3 mỏ cát nêu trên.
Ông Nga cho rằng, thời gian qua và hiện nay, thị trường bất động sản, thị trường xây dựng đóng băng, nhu cầu vật liệu xây dựng cũng giảm mạnh mà đấu giá 3 mỏ cát lại đẩy giá lên cao như vậy là điểm bất thường.
Trong ngắn hạn và trung hạn, nhu cầu dùng cát không phải quá lớn. Cả vùng đồng bằng sông Hồng, khu vực gần 3 mỏ cát trên chỉ có tuyến đường Vành đai 4 là công trình lớn, có nhiều nhu cầu về vật liệu đắp nền đang được đẩy mạnh triển khai. Nhưng, theo tiêu chuẩn, định mức, đơn giá áp dụng cho công trình dùng vốn ngân sách nhà nước thì cũng không thể mua cát với giá cao như vậy được. Chưa kể, giá cát hiện tại quanh vùng chỉ trên dưới 100.000 đồng/m3 thì không ai dại gì bỏ tiền mua cát tại mỏ với giá trên trời.
Cũng theo ông Nga, cơ quan chức năng liên quan cần rà soát lại toàn bộ quá trình khảo sát, làm hồ sơ, tổ chức đấu giá... Đặc biệt chú trọng đến công tác khảo sát đánh giá trữ lượng các mỏ cát xem có đúng khối lượng đưa ra đấu giá hay nhiều hơn. Một vấn đề cần chú trọng nữa là vị trí, tọa độ ranh giới của mỏ cát đã đúng khu vực chưa?
Một số chuyên gia khác nêu ý kiến, cơ quan công an cần vào cuộc điều tra rõ vì sao kết quả trúng đấu giá 3 mỏ cát lại cao bất thường, nằm ngoài quy luật thị trường vật liệu xây dựng như vậy. Không hẳn là tài nguyên đưa ra đấu giá cho kết quả cao, Nhà nước thu được nhiều tiền đã là tốt.
Có thể nói thời gian qua, việc khai thác cát là một vấn đề trên địa bàn TP Hà Nội. Đã có những vụ việc "cát tặc" gây lãng phí nguồn tài nguyên khoáng sản, gây ô nhiễm môi trường và gây mất an ninh trật tự xã hội được phản ánh, xử lý. Thế nên, việc tổ chức đấu giá 3 mỏ cát được trông đợi góp phần giải quyết vấn đề lâu nay này. Song, những kỷ lục từ vụ đấu giá lại khó có thể khiến người ta an tâm. Bởi thế, rất cần cơ quan hữu trách của Hà Nội giám sát chặt chẽ sau khi đấu giá 3 mỏ cát để những điều mà có ý kiến cho là vô lý, bất thường không nảy sinh, biến tướng thành tiêu cực.
Theo Tạ Nhị/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7068625869863775
