Nhiều lần vi phạm
Dự án án khai thác cát xây dựng mỏ cát Phước Mỹ, thuộc phường Phước Mỹ, TP. Phan Rang - Tháp Chàm và xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước được UBND tỉnh Ninh Thuận cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty TNHH Bình Minh - Ninh Thuận (Công ty Bình Minh Ninh Thuận) vào năm 2016.
Theo đó, mỏ cát này có diện tích khai thác 4,67 ha, trữ lượng khai thác 67.000 m3 với công suất 14.500 m3/năm. Thời gian khai thác từ năm 2016 đến năm 2020. Sau năm 2020, doanh nghiệp được cấp phép theo từng năm.
Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận từng có báo cáo hồi tháng 4/2019 về nội dung vi phạm tại mỏ cát Phước Mỹ của Công ty Bình Minh Ninh Thuận. Báo cáo này cho biết những điều người dân phản ánh xung quanh hoạt động khai thác cát của Công ty Bình Minh Ninh Thuận là có cơ sở.
Cụ thể, khu vực mỏ khai thác của Công ty không có mốc ranh giới; Việc đắp đường vận chuyển, đường nội bộ mỏ khai thác không đúng với thiết kế phê duyệt và khai thác không đúng biên pháp khai thác đã được phê duyệt.
Nhiều lần bị cơ quan chức năng nhắc nhở nhưng Công ty Bình Minh Ninh Thuận không khắc phục vi phạm. Thậm chí còn tiếp tục đắp thêm tuyến đường vận chuyển, sử dụng 1 máy đào, 1 sà lan, 1 máy bơm hút công suất lớn để khai thác. Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận đánh giá việc cát hút từ dòng sông lên, được Công ty Bình Minh Ninh Thuận tập kết về bờ hữu hạ lưu chân cầu Đạo Long 2, gây cản trở dòng chảy sông Dinh.
Đến đầu tháng 3/2022, nhiều người dân phường Phước Mỹ phản ánh việc Công ty Bình Minh Ninh Thuận tự ý đưa phương tiện cơ giới vào xẻ lòng sông Dinh, gây biến dạng dòng chảy, tiềm ẩn nguy cơ xói lở và đe dọa trực tiếp đến nhà cửa người dân sống sát đôi bờ sông Dinh.
Trao đổi với báo chí, ông Hồ Hải Hưng - Chủ tịch UBND phường Phước Mỹ, khẳng định: Khi lấy ý kiến về hoạt động khai thác cát của Công ty Bình Minh Ninh Thuận, người dân đa phần phản đối, đề nghị xử lý nghiêm hoạt động vi phạm của công ty này. Dù chính quyền địa phương đã chỉ rõ sai phạm, nhưng Công ty Bình Minh Ninh Thuận không có động thái khắc phục. UBND phường Phước Mỹ đã báo cáo sự việc lên Sở TN&MT tỉnh Bình Thuận và đề nghị Công ty Bình Minh Ninh Thuận trả lại hiện trạng ban đầu đoạn sông Dinh chảy qua địa bàn.
“Trước đây công ty vận chuyển cát đi qua xã Phước Thuận nhưng bị người dân phản đối. Thế rồi công ty này xin phép đi qua phường Phước Mỹ nhưng dân cũng kiên quyết không đồng ý. Việc này phường Phước Mỹ đã báo cáo lên Sở TN&MT đề nghị xử lý”, Hưng nói trên tờ Tiền phong.
Theo một lãnh đạo Phòng Tài nguyên, khoáng sản, nước và biến đổi khí hậu (thuộc Sở TN&MT tỉnh Ninh Thuận), hiện Công ty Bình Minh Ninh Thuận đang xây dựng phương án khai thác cát trên địa bàn phường Phước Mỹ nhưng chưa được chấp thuận.
Yêu cầu doanh nghiệp làm đúng quy định
Trước những thông tin phản ánh về việc khai thác cát của Công ty Bình Minh Ninh Thuận, cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra thực tế tại mỏ cát Phước Mỹ, nhận thấy có đường công vụ được đắp dưới lòng sông Dinh phục vụ cho việc khai thác cát. Qua đối chiếu với hồ sơ thiết kế khai thác mỏ cát Phước Mỹ đã được thẩm định, phê duyệt trước đây, tuyến đường này chưa phù hợp theo thiết kế.
Phía Công ty Bình Minh Ninh Thuận giải thích, do không thỏa thuận được với các hộ dân để làm đường vận chuyển trên địa bàn xã Phước Thuận theo hồ sơ thiết kế khai thác đã được thẩm định, phê duyệt trước đây nên kể từ khi được cấp phép khai thác (năm 2016) đến khi hết hạn giấy phép (năm 2020) Công ty chưa tổ chức khai thác được.
Công ty Bình Minh Ninh Thuận lập hồ sơ điều chỉnh Báo cáo kinh tế - kỹ thuật mỏ cát Phước Mỹ gửi Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận thẩm định theo quy định để xin làm đường công vụ chạy dọc xuôi theo dòng nước để thuận tiện khai thác cát, tránh nắn dòng, dẫn đến hệ lụy khó lường.
Tuy nhiên, thông tin từ phía Sở TN&MT tỉnh Ninh Thuận cho biết, do nôn nóng khai thác để bù đắp chi phí đầu tư nên Công ty Bình Minh Ninh Thuận đã tiến hành đắp đường khai thác khi hồ sơ điều chỉnh thiết kế khai thác chưa được thẩm định, phê duyệt.
Ngày 16/3/2022, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận - Lê Huyền đã ký công văn, chỉ đạo Sở TN&MT có văn bản yêu cầu Công ty Bình Minh Ninh Thuận dừng việc đắp đường công vụ trên sông Dinh để khai thác cát xây dựng tại mỏ cát Phước Mỹ khi hồ sơ điều chỉnh thiết kế khai thác chưa được thẩm định, phê duyệt.
Theo công văn của UBND tỉnh Ninh Thuận, việc khai thác khoáng sản tại mỏ cát Phước Mỹ phải được thực hiện theo đúng hồ sơ thiết kế khai thác được cơ quan nhà nước thẩm định, phê duyệt.
Đồng thờI, UBND tỉnh Ninh Thuận giao Sở TN&MT tiếp tục tăng cường kiểm tra hoạt động khai thác tại mỏ cát Phước Mỹ, trường hợp Công ty Bình Minh Ninh Thuận không chấp hành đúng các quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm (nếu có) theo quy định. Còn việc điều chỉnh hồ sơ thiết kế khai thác mỏ cát Phước Mỹ của Công ty Bình Minh Ninh Thuận phải có ý kiến thống nhất của các cơ quan, đơn vị liên quan và chính quyền địa phương nơi có mỏ; Giao Sở Xây dựng thực hiện thẩm tra, phê duyệt theo quy định hiện hành.
Ngọc Hương
Nguồn: Kinh tế Môi trường
