Đối với các khoản vay dài hạn này, một số NH cho vay với lãi suất khá cao từ 12-14,7%/năm và hiện nay nhiều ngân hàng chưa giảm lãi suất, giãn thời gian trả nợ cho những trường hợp này, hoặc nếu có thì mức giảm rất ít. Nếu dịch bệnh kéo dài, nhiều người sẽ không trả được nợ vay mà còn đối diện với nhiều khó khăn khác.
Thực tế thời gian qua, nhiều NH thương mại đã triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất, miễn giảm lãi vay và cơ cấu nợ cho khách hàng doanh nghiệp và cá nhân, trong đó có người mua nhà.
Nếu dịch bệnh kéo dài, nhiều người sẽ không trả được nợ vay mà còn đối diện với nhiều khó khăn khác
Nhiều khách hàng vay mua nhà cũng đang sốt ruột chờ NH giảm lãi suất khi thu nhập giảm dần trong giai đoạn dịch Covid-19. Anh Nguyễn Minh (ngụ TP Hà Nội) có khoản vay mua nhà tại một NH thương mại từ năm 2015. Đến giờ, mỗi tháng anh trả gốc và lãi khoảng 8 triệu đồng.
Từ khi dịch bệnh xảy ra, nguồn thu của gia đình chỉ trông chờ vào anh Minh nhưng lãi NH vẫn nhắc đều mỗi tháng. Thấy thông tin nhiều NH công bố giảm lãi suất để hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng do dịch, anh cũng liên hệ chi nhánh NH nơi vay vốn. Nhân viên NH này yêu cầu anh phải chứng minh thiệt hại, chứng minh thu nhập cả gia đình bị giảm mới xem xét giảm lãi vay. Trong khi đó, vợ anh làm công việc tự do nên việc chứng minh không dễ.
Một trường hợp khác, chị Hà Giang (30 tuổi) cũng cho biết dịch bệnh xảy ra khiến các nguồn thu của chị bị sụt giảm nặng nề. Việc áp dụng Chỉ thị 16 khiến một cửa hàng cà phê tại Hà Nội và một căn homestay ở Đà Lạt chị không thể hoạt động, vì vậy thu nhập giảm rất nhiều.
"Tôi vay ngân hàng mua một căn hộ 2 phòng ngủ tại quận 4, mỗi tháng trả góp 16 triệu đồng cho ngân hàng gồm cả gốc và lãi. Trước đây tôi chỉ phải bỏ ra 20% thu nhập để trả tiền nhà, nhưng bây giờ đã chiếm đến 40% thu nhập hàng tháng của tôi", Hà Giang tâm sự.
Mặc dù sở hữu căn hộ nhưng người phụ nữ này vẫn đi thuê nhà trọ với khoảng 6 triệu đồng/tháng, căn hộ được dùng để cho thuê, tạo nguồn thu nhập đều đủ trả ngân hàng.
Tuy nhiên, do dịch bệnh bùng phát, khách thuê cũng gặp khó khăn nên Hà Giang buộc phải giảm giá thuê để giữ chân khách xuống còn 13 triệu đồng/tháng.
"Tôi hy vọng ngân hàng có một phương án hỗ trợ phù hợp cho những người vay tiền mua căn nhà đầu tiên như tôi. Nếu vì dịch mà ngân hàng tạm hoãn hoặc giãn thời gian trả nợ, khiến thời hạn thanh toán kéo dài hoặc tiền đóng dồn một thành một khoản lớn còn phiền hơn", người này nói thêm.
Người dân được khuyến nghị lập quỹ dự phòng rủi ro khi vay tiền của ngân hàng trong khi mua bất động
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cũng đánh giá đại dịch Covid-19 đã làm trầm trọng thêm những khó khăn cả chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư và người mua nhà. Chính vì vậy, về cơ chế chính sách tín dụng, Hiệp hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại xem xét hỗ trợ giảm lãi suất vay khoảng 2%/năm với các đối tượng, trong đó có khách hàng vay mua nhà.
Chuyên gia kinh tế, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh cũng cho rằng dù vay mua bất động sản (trong đó có vay mua nhà) không phải lĩnh vực ưu tiên nhưng cũng nên có chính sách hỗ trợ những người vay mua căn nhà đầu tiên. Bởi lẽ, nếu người dân không trả được nợ, chuyển thành nợ xấu ở phân khúc khách hàng cá nhân, thì sẽ tạo áp lực cho việc xử lý của NH thương mại trong tương lai.
Bên canh đó, ông H.Q, một nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng cho rằng bất động sản là một tài sản lớn, một khi đã quyết định dùng đòn bẩy tài chính để mua nhà dù là mục đích để ở hay đầu tư, người mua cần phải chuẩn bị sẵn tài sản tích lũy, nguồn thu ổn định.
"Nếu chỉ sau vài tháng dịch bệnh, thu nhập bị ảnh hưởng đã không có đủ tiền trả ngân hàng là do chưa tính toán kỹ khi mua nhà. Về nguyên tắc an toàn khi vay ngân hàng mua hoặc đầu tư các tài sản có giá trị lớn như xe ôtô, bất động sản... bên cạnh tiền sẵn có và thu nhập để trả lãi hàng tháng, người mua cần có một khoản quỹ với mục đích dự phòng rủi ro", nhà đầu tư này nói.
Cụ thể, khoản tiền này cần có giá trị tối thiểu tương đương 3-6 tháng tiền lãi hàng tháng phải trả ngân hàng, nếu có điều kiện hơn có thể phòng bị 10-12 tháng tiền lãi. Đây là khoản tiền đảm bảo người mua không phải bán thanh lý tài sản trong trường hợp không có thu nhập do đau ốm, tai nạn hay các tác nhân ngoại cảnh như thiên tai, dịch bệnh...
