Thiếu trách nhiệm dẫn đến vi phạm quy hoạch
Tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV chiều nay (ngày 3/11), Bộ trưởng Bộ Xây dựng là người đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn của Quốc hội về 4 vấn đề “nóng” của ngành xây dựng. Trong đó, có nội dung Thiếu trách nhiệm dẫn đến vi phạm quy hoạch, xử lý cán bộ để vi phạm trật tự quy hoạch xây dựng.
Trong đó có vấn đề đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) đưa ra, Báo cáo số 130 ngày 28/10 cho thấy vẫn còn hạn chế liên quan đến việc điều chỉnh quy hoạch đô thị, bao gồm điều chỉnh tổng thể và cục bộ, nhất là quy hoạch chi tiết tại các địa phương còn có tình trạng tùy tiện, không tuân thủ quy định pháp luật.
Đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam). (Ảnh: zingnews)
Về hệ lụy, nguyên nhân chủ quan, trách nhiệm và giải pháp khắc phục của vấn đề mà đại biểu Phan Thái Bình chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết nguyên nhân của vấn đề này đến từ công tác đánh giá, rà soát thực hiện quy hoạch chưa kịp thời, việc lấy ý kiến cộng đồng dân cư còn nặng hình thức, chưa được quan tâm đúng mức, việc thi hành pháp luật còn chưa được triệt để…
Bộ trưởng Bộ Xây dựng thừa nhận có trách nhiệm khi thiếu đôn đốc, kiểm tra, thanh tra, chưa kịp thời hướng dẫn, xử lý những vi phạm theo quy định của pháp luật liên quan đến quy hoạch đô thị để đảm bảo công tác này được thực hiện chặt chẽ đúng theo quy định của pháp luật.
Để khắc phục, Bộ sẽ đề xuất sửa đổi điều chỉnh các luật liên quan đến quy hoạch đô thị và nông thôn, trong đó dự kiến sửa đổi bổ sung, hoàn thiện pháp luật về quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng, hoàn thiện quy trình lập quy hoạch, quy trình điều chỉnh cục bộ quy hoạch…
Xử lý cán bộ để vi phạm trật tự quy hoạch xây dựng
Cũng tại buổi chất vấn này, Bộ Trưởng Nguyễn Thanh Nghị đã trả lời chất vấn của Đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) cho rằng để khắc phục hiệu quả tình trạng vi phạm trật tự quy hoạch xây dựng cần xử lý nghiêm cán bộ, công chức có thẩm quyền để xảy ra vi phạm hoặc có hành vi dung túng, bao che, Bộ trưởng cho biết, đã có quy định pháp luật xử lý hình thức vi phạm này tại Nghị định 16/2022 về quy định xử phạt vi phạm hành chính liên quan đến Luật Xây dựng thay thế Nghị định 139/2017.
Tuy nhiên, việc xử lý cán bộ cần theo quy trình, thủ tục của Đảng và pháp luật của Nhà nước liên quan đến công tác cán bộ.
Cùng với đó, Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân (Bắc Kạn) chất vấn Bộ trưởng Xây dựng về bất cập trong việc điều chỉnh quy hoạch tổng thể và giải pháp khắc phục tính hình thức trong việc lấy ý kiến cộng đồng dân cư về quy hoạch.
Bộ trưởng Xây dựng thừa nhận việc lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động về công tác quy hoạch cũng là một hạn chế. Ông cho biết Bộ Xây dựng sẽ rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến quy hoạch đô thị và nông thôn, đề xuất sửa đổi luật quy hoạch đô thị và nông thôn theo hướng làm rõ hơn trình tự tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt, hoàn thiện quy trình thẩm định quy hoạch, trong đó có việc lấy ý kiến của các đối tượng chịu tác động và các cơ quan.
Không vì tiến độ mà bỏ qua chất lượng quy hoạch
Quốc hội khóa XV chiều nay (ngày 3/11), Bộ trưởng KHĐT Nguyễn Chí Dũng cũng đã trả lời chất vấn của ĐBQH Lê Thanh Vân về tiến độ lập các quy hoạch chậm và trách nhiệm trong câu chuyện này.
Theo Bộ trưởng KHĐT Nguyễn Chí Dũng, đây là lần đầu tiên chúng ta thực hiện Luật Quy hoạch, phải đồng thời cùng lúc lập 110 quy hoạch, gồm một quy hoạch tổng thể quốc gia, 6 quy hoạch của 6 vùng kinh tế, 39 quy hoạch ngành quốc gia và 63 quy hoạch cấp tỉnh. “Chúng ta đang tiến hành khối lượng công việc rất lớn”.
ĐBQH Lê Thanh Vân. (Ảnh: zingnews)
Theo Bộ trưởng Dũng, thông tin chi tiết hơn về tiến độ, quy hoạch tổng thể quốc gia đang được báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội xem xét thông qua kỳ hợp tới. Hiện nay, với 6 quy hoạch vùng, Chính phủ đã thông qua quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long, 5 vùng còn lại đang tổ chức lập; 39 quy hoạch ngành quốc gia đã xong 5 quy hoạch ngành giao thông; 63 quy hoạch của địa phương đã thẩm định 9 quy hoạch, còn hơn 50 tỉnh đã xong và đang thẩm định.
“Tiến độ này là chậm so với yêu cầu”, ông Dũng thừa nhận và cho biết nguyên nhân có phần do lần đầu thực hiện, còn nhiều cách hiểu khác nhau về tích hợp quy hoạch; lực lượng tư vấn còn mỏng; phương pháp quy hoạch tích hợp với khối lượng lớn chưa đáp ứng yêu cầu.
Bộ trưởng KHĐT khẳng định Chính phủ rất quan tâm và có nhiều văn bản chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ lập các quy hoạch theo quan điểm “không vì tiến độ mà bỏ qua chất lượng. “Quan tâm lớn nhất của Chính phủ là chất lượng quy hoạch phải đảm bảo đồng bộ, đảm bảo tầm nhìn chiến lược”, ông Dũng nói và cam kết sẽ cố gắng tháo gỡ khó khăm, hướng dẫn, tham gia cùng địa phương, các bộ ngành có phương pháp lập quy hoạch tốt nhất.
Ông chia sẻ thêm lần này không phải cứ xong quy hoạch tỉnh mới làm quy hoạch vùng mà sẽ làm đồng thời, quy hoạch sau nếu có khác thì sẽ điều chỉnh theo quy hoạch cấp cao hơn.
Trước tình trạng công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch Nhà nước về quy hoạch phát triển đô thị vẫn xuất hiện sai phạm, đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông) yêu cầu Bộ trưởng nêu giải pháp, trách nhiệm của Bộ và cá nhân khi nhiều nơi chất lượng quy hoạch không đảm bảo, quy hoạch treo và không ít nơi “treo bền vững”.
Lý giải tình trạng quy hoạch treo, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị mà đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông) nêu, trách nhiệm của Bộ và cá nhân khi nhiều nơi chất lượng quy hoạch không đảm bảo, quy hoạch treo và không ít nơi “treo bền vững”, Bộ trưởng Nghị cho rằng đây là những dự án chưa xác định được nguồn lực, chất lượng quy hoạch và cơ chế triển khai đầu tư.
“Quy hoạch của chúng ta chưa đảm bảo chất lượng, thiếu tầm nhìn, dự báo chưa chính xác và cũng không lặp đồng bộ các quy hoạch liên quan, gây mâu thuẫn giữa các quy hoạch với nhau”, Bộ trưởng Nghị nhấn mạnh.
Ngoài ra, việc tổ chức quản lý quy hoạch cũng chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm túc. Một số địa phương còn chủ quan khi mở rộng đất phát triển đô thị mà chưa tính toán chính xác nguồn lực. Thủ tục đất đai còn chậm và năng lực của chủ đầu tư cũng chưa đảm bảo.
Trách nhiệm này, theo Bộ trưởng, thuộc về các cơ quan lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý, đánh giá, rà soát quy hoạch. Bộ Xây dựng cũng chưa kiểm tra, đôn đốc, thanh tra, xử lý kịp thời, hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật để đảm bảo quy hoạch chặt chẽ, có tầm nhìn và khả thi.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, thời gian tới, Bộ sẽ tập trung hoàn thiện quy định pháp luật, bổ sung những quy định như tăng sự tham gia của cộng đồng dân cư, nhà đầu tư trong quá trình lấy ý kiến đồ án quy hoạch. Ngoài ra sẽ thâm định dự án đầu tư, tăng thẩm tra năng lực đầu tư về vốn và khả năng huy động vốn.
