Lượng khí thải CO2 lên mức kỷ lục
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết, năm 2021 thế giới đã ghi nhận kỷ lục mới về lượng khí thải CO2 trong lĩnh vực năng lượng khi các nền kinh tế bắt đầu phục hồi sau đại dịch Covid-19 và nhu cầu sử dụng than tăng cao.
Kết quả phân tích của IEA cho thấy than đá chiếm hơn 40% trong tổng lượng phát thải CO2 tăng thêm trong năm vừa qua, tương đương 15,3 tỷ tấn. Trong khi đó, phát thải từ khí tự nhiên cũng tăng trở lại và đạt 7,5 tỷ tấn, cao hơn mức năm 2019.
Trung Quốc là nền kinh tế tác động lớn nhất tới sự gia tăng phát thải CO2 năm 2021, chiếm 33% tổng lượng toàn cầu với hơn 11,9 tỷ tấn.
Ấn Độ cũng ghi nhận sự gia tăng khí thải CO2 so với mức năm 2019, chủ yếu là do nhu cầu sử dụng than đá để sản xuất điện tăng cao. Năm ngoái, sản lượng điện than của quốc gia Nam Á tăng 13% so với năm 2020 và đạt mức cao nhất từ trước đến nay.
Ngoài ra, giá khí đốt tăng cao ở châu Âu và Mỹ cũng góp phần vào sự gia tăng phát thải CO2 toàn cầu, bởi nó thúc đẩy việc sử dụng than đá trong sản xuất điện nhằm kiếm lợi nhuận cao hơn.
“Việc chuyển đổi từ khí đốt sang than đá đã khiến lượng khí thải CO2 trong lĩnh vực sản xuất điện trên thế giới tăng hơn 100 triệu tấn, đặc biệt là ở Mỹ và châu Âu, nơi chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt nhất giữa các nhà máy điện khí và điện than”, IEA cho biết.
Tình trạng biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên tồi tệ
Báo cáo trước đó của Cơ quan Theo dõi biến đổi khí hậu của Liên minh châu Âu (EU - C3S) cũng cho biết, năm 2021 là năm có nhiệt độ cao kỷ lục thứ 5, với nhiệt độ trung bình cao hơn nhiệt độ giai đoạn những năm 1850 đến 1900, khoảng 1,1 đến 1,2 độ C.
Báo cáo cũng khẳng định rằng 7 năm gần đây nhất là những năm nóng kỷ lục. Mức độ khí thải CO2 trong năm 2021 đã tăng lên mức kỷ lục 414,3 ppm, tăng khoảng 2,4 ppm so với năm trước đó. Trong khi đó lượng khí thải methane cũng liên tục tăng cao trong 2 năm qua.
Lượng khí methane thường phát thải trong quá trình khai thác dầu mỏ, sản xuất khí đốt và canh tác từ các nguồn tự nhiên như đất ngập nước.
Báo cáo khẳng định lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính gia tăng đã làm biến đổi khí hậu Trái Đất, theo đó thế giới tiếp tục hứng chịu tình trạng nắng nóng dài hạn, khắp thế giới trải qua trạng thái thời tiết cực đoan, từ lũ lụt tại châu Âu, Trung Quốc, Nam Sudan đến cháy rừng tại Siberia và Mỹ.
Giám đốc của C3S Carlo Buontempo nhấn mạnh, thực tế này chính là lời nhắc nhở sâu sắc cần có sự thay đổi lớn trong cách thức ngăn chặn biến đổi khí hậu, từ việc đưa ra quyết định cho đến hành động hiệu quả nhằm hướng tới một xã hội vững mạnh và giảm lượng khí phát thải ròng.
Châu Âu đã trải qua một mùa Hè nóng nhất vào năm 2021. Cụ thể, trong đợt nắng nóng hồi tháng 7 và tháng 8 năm ngoái, khu vực Địa Trung Hải chứng kiến thảm họa cháy rừng tại nhiều nước, trong đó có Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp.
Vùng Sicily ghi nhận nhiệt độ lên tới 48,8 độ C. Cũng trong tháng 7, có hơn 200 người chết trong đợt lũ quét tại miền Tây châu Âu. Theo kết luận của các nhà khoa học, biến đổi khí hậu đã làm gia tăng ít nhất 20% tần suất xuất hiện của các đợt lũ.
Tháng 7/2021, mưa lũ tại tỉnh Hà Nam, Trung Quốc đã cướp đi sinh mạng của hơn 300 người. Tại California, đợt nắng nóng kỷ lục, tiếp sau thảm họa cháy rừng lớn thứ 2 trong lịch sử bang này, đã thiêu hủy nhiều vùng đất và khiến không khí ô nhiễm trầm trọng.
Tổng Thư ký WMO Petteri Taalas nhấn mạnh lần cuối cùng Trái Đất chứng kiến nồng độ CO2 tương đương như mức hiện này là cách đây từ 3-5 triệu năm.
Vào thời điểm đó, nhiệt độ ấm hơn 2-3 độ C và mực nước biển cao hơn 10-20 m so với bây giờ, song chưa có 7,8 tỷ người sinh sống trên Trái Đất.
WMO cảnh báo với việc khí phát thải tiếp tục tăng cùng với việc nhiệt độ tăng cao, con người có thể hứng chịu thêm nhiều thời tiết cực đoan như nắng nóng gay gắt, mưa lớn, băng tan hay mực nước biển tăng và tất cả điều này sẽ gây ra những tác động kinh tế-xã hội nghiêm trọng.
Ông Taalas nhấn mạnh con người cần biến cam kết thành hành động, để từ đó cắt giảm khí gây hiệu ứng nhà kính. Theo người đứng đầu WMO, con người không có thời gian để mất và cần có những thay đổi cần thiết để ngăn chặn tình trạng này, ngay cả khi những thay đổi này được trả bằng tiền hoặc được thực hiện bằng công nghệ.
Hà Lan (T/h)
Nguồn: Kinh tế Môi trường
