Ngày 27/5, Ngân hàng Nhà nước ra thông báo về việc sẽ dừng đấu thầu bán vàng miếng SJC, sau hơn 1 tháng triển khai.
Theo Ngân hàng Nhà nước, việc tạm dừng này là để triển khai phương án thay thế khác, nhằm xử lý tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng trong nước và giá thế giới theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Thời gian dự kiến bắt đầu từ ngày 03/6/2024.
Trước đó, vào giữa tháng 4, Ngân hàng Nhà nước đã nối lại hoạt động đấu thầu vàng miếng sau 11 năm tạm dừng. Động thái của nhà điều hành nhằm mục tiêu ổn định lại thị trường vàng sau thời gian gặp nhiều biến động.
Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức 9 phiên đấu thầu vàng miếng.
Kể từ ngày 22/4 đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức 9 phiên đấu thầu vàng, trong đó có 6 phiên thành công với tổng 48.500 lượng (485 lô), tương đương hơn 1,8 tấn vàng đã được các thành viên dự thầu (gồm các công ty kinh doanh vàng và các tổ chức tín dụng) mua vào, từ đó cung ứng ra thị trường.
Tuy không công bố danh tính các đơn vị tham gia đấu thầu vàng, nhưng theo tìm hiểu, luôn thường trực các "ông lớn" trong ngành kinh doanh kim loại quý ở mỗi phiên đấu thầu, như: Công ty SJC, Tập đoàn DOJI, Công ty PNJ, Công ty Phú Quý, Công ty vàng ASEAN. Bên cạnh đó là các một số ngân hàng thương mại.
Theo đánh giá của các chuyên gia, giải pháp tăng nguồn cung vàng ra thị trường thông qua hình thức đấu thầu thực sự chưa đem lại hiệu quả. Ví dụ như, giá đặt thầu tối thiểu còn cao dẫn đến việc các đơn vị khi trúng thầu khó bán thấp hơn.
Theo chuyên gia, Ngân hàng Nhà nước cần giảm giá đặt thầu tối thiểu sao cho hợp lý với giá thành sản xuất trong nước, cộng với chi phí nhập khẩu và các chi phí khác.
Bên cạnh đó, đấu thầu chỉ là giải pháp tình thế, dài hơi hơn khi sửa đổi Nghị định 24, Ngân hàng Nhà nước cần tính đến phương án bỏ độc quyền vàng miếng SJC.
Vừa qua, ngoài tăng cung qua đấu thầu, cuối tháng 5, Ngân hàng Nhà nước thông báo sẽ thanh tra kinh doanh vàng của 4 doanh nghiệp lớn SJC, DOJI, PNJ, Bảo Tín Minh Châu và hai ngân hàng TPBank, EximBank. Thời gian thanh tra từ 2020 đến giữa tháng 5/2024.