Siết chặt đà tăng lãi suất
Ngày 22/12, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa có văn bản gửi các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài yêu cầu nghiêm túc triển khai thực hiện một số nội dung về công tác tín dụng, lãi suất trong thời gian tới.
NHNN cho hay, trên cơ sở chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đã thông báo, TCTD chủ động cân đối nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn tín dụng đối với nền kinh tế, hạn chế tối đa rủi ro kỳ hạn.
NHNN yêu cầu, tập trung cấp tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên (nông nghiệp nông thôn, xuất khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao); các động lực tăng trưởng kinh tế theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu); xây dựng khu công nghiệp; cho vay đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân; các dự án bất động sản nhà ở sắp hoàn thành xây dựng và bàn giao, có khả năng trả nợ vay đầy đủ và đúng hạn, đảm bảo tính pháp lý, có thanh khoản tốt, nhất là các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, các dự án nhà ở thương mại với giá phù hợp.
Ngân hàng Nhà nước sẽ "mạnh tay" xử lý nếu ngân hàng tiếp tục tăng lãi suất.
Bên cạnh đó, kiểm soát chặt chẽ rủi ro tín dụng đối với hoạt động đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như đầu tư, kinh doanh chứng khoán, lĩnh vực bất động sản, đặc biệt là cấp tín dụng với mục đích đầu tư, kinh doanh bất động sản, trong đó kiểm soát mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng/nhóm khách hàng lớn, các dự án có quy mô lớn, phân khúc cao cấp…
Ngoài ra, NHNN nhắc nhở các ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, trong đó có thông tư từ NHNN hướng dẫn các ngân hàng thương mại thực hiện hỗ trợ lãi suất theo Nghị định của Chính phủ.
NHNN lưu ý, các TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, thủ tục hành chính, các khoản chi không cần thiết để có dư địa phấn đấu giảm lãi suất cho vay theo quy định của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
NHNN nhấn mạnh, sẽ theo dõi các trường hợp TCTD tiếp tục tăng lãi suất và có biện pháp xử lý đối với các TCTD này.
Giảm lãi suất nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp
Theo ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM - cho rằng, hiện nay các ngân hàng thương mại đồng thuận giữ mức lãi suất tiền gửi tối đa không quá 9,5%/năm, cũng như đồng thuận giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng có ý nghĩa rất lớn.
Giải thích cụ thể hơn, ông Lệnh cho biết, việc điều chỉnh tăng các mức lãi suất điều hành của Ngân hàng Trung ương trong thời gian qua là cần thiết, để kìm giữ lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, phù hợp xu hướng và diễn biến của thị trường tiền tệ thế giới.
“Song lãi suất tăng sẽ ảnh hưởng nhất định đến hoạt động sản xuất kinh doanh, đến sự phục hồi tăng trưởng của nền kinh tế, của doanh nghiệp. Trong điều kiện đó, việc sử dụng các giải pháp hành chính: cải cách hành chính, giảm chi phí giao dịch, thời gian giao dịch cho khách hàng và đặc biệt đồng thuận giảm lãi suất hoặc không tăng lãi suất của các ngân hàng thương mại sẽ nhằm trực tiếp hỗ trợ cho doanh nghiệp và góp phần quan trọng trong hỗ trợ chính sách tiền tệ, chính sách lãi suất của Ngân hàng Trung ương” - ông Lệnh nói.
Bên cạnh đó, sự đồng thuận trong việc giữ ổn định lãi suất hoặc không tăng lãi suất, cũng như điều chỉnh giảm lãi suất của một số ngân hàng thương mại sẽ củng cố và gắn kết hơn mối quan hệ giữa doanh nghiệp với ngân hàng. Sự gắn kết này sẽ mang lại giá trị to lớn cho sự phát triển của chính các ngân hàng thương mại, bởi khi doanh nghiệp được hỗ trợ, được chia sẻ, sẽ phục hồi và tăng trưởng, điều này có tác động tích cực đến quá trình mở rộng và tăng trưởng tín dụng an toàn hiệu quả, mở rộng các hoạt động dịch vụ ngân hàng.
Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP.HCM cho rằng, khi nhiều nền kinh tế, khu vực kinh tế gặp khó khăn, lạm phát tăng và suy giảm kinh tế có tác động ảnh hưởng nhất định đến kinh tế trong nước. Trong bối cảnh thách thức nhiều hơn cơ hội đã tạo áp lực không nhỏ đến việc thực hiện nhiệm vụ của Ngân hàng Trung ương, đến chính sách tiền tệ và điều hành chính sách tiền tệ với yêu cầu phải đạt được mục tiêu kép là giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kìm giữ lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Trong bối cảnh lãi suất tăng, yêu cầu về hỗ trợ doanh nghiệp càng trở nên cần thiết. Vì vậy, ngoài việc sử dụng các công cụ tài chính tiền tệ, các công cụ thị trường, thì việc sử dụng các biện pháp hành chính hợp lý cũng rất quan trọng và ý nghĩa, nếu thực hiện tốt hiệu quả không chỉ ngắn hạn mà còn mang lại những cơ sở nền tảng tốt trong trung dài hạn trên nhiều phương diện khác nhau.
“Hiệu ứng và tác động của sự đồng thuận này mang tính hỗ trợ và ngắn hạn. Tuy nhiên, nếu thực hiện tốt, thực hiện trách nhiệm thì hiệu quả mang lại là không nhỏ, kết quả của việc hỗ trợ doanh nghiệp bằng sự đồng thuận giữ ổn định lãi suất, giảm lãi suất cho doanh nghiệp tiếp tục tạo lập và củng cố niềm tin của doanh nghiệp, của người dân đối với ngành ngân hàng” - ông Lệnh nhìn nhận.