Từ đầu năm 2021, nhiều người dân liên tục phản ánh việc Cơ sở chế biến hạt điều xuất khẩu tại xã Hòa Quang Bắc, huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên của Công ty TNHH Quang Sơn (Công ty Quang Sơn) gây ô nhiễm môi trường, cụ thể là ô nhiễm nguồn nước và không khí, ảnh hưởng đến cuộc sống lao động sản xuất và sinh hoạt của người dân.
Thậm chí người dân sống gần nhà máy đã nhiều lần gửi đơn đến các cấp chính quyền phản ánh về việc xả thải của Công ty. Sau những phản ánh này, đại diện của công ty Quang Sơn cũng nhận trách nhiệm khi để khói bụi ô nhiễm khu dân cư và hứa sẽ khắc phục nhưng rất chậm trễ.
Công ty Quang Sơn bị người dân khiếu nại việc ô nhiễm
Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường, UBND huyện Phú Hòa, UBND xã Hòa Quang Bắc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về môi trường của Công ty Quang Sơn. Khi kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều sai phạm.
Theo Báo Đầu Tư ghi nhận, Công ty Quang Sơn đã không thu gom lưu trữ chất thải nguy hại theo quy định. Trong đó, bóng đèn huỳnh quang hỏng thải, dầu bôi trơn thải ra từ hoạt động sửa chữa các loại máy móc của Công ty thải ra trên sân nền, can nhựa chứa dầu thải, mỡ bôi trơn động cơ và hộp số thải… để ngoài trời không có mái che.
Thêm nữa, theo hồ sơ bảo vệ môi trường được UBND huyện Phú Hòa xác nhận tại Thông báo số 272, quy trình xử lý nước thải (nước thải > bể tách dầu > bể sụt khí oxy > bể lắng > bể lọc > thải ra môi trường).
Tuy nhiên, tại thời điểm ngày 16/3/2021, khi Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường, UBND huyện Phú Hòa, UBND xã Hòa Quang Bắc kiểm tra thì không có hệ thống này, mà nước thu gom về đất tự nhiên không chống thấm.
Tại thời điểm Đoàn Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc vào ngày 25/5/2021, Công ty không có hệ thống xử lý nước thải như hồ sơ môi trường. Nước thải nhà ăn không được xử lý và nước thải sản xuất cho chảy trực tiếp vào các đường dẫn nằm âm dưới lớp bê tông chảy vào hầm bị và các hố đất, ao đất cho tự thấm trong khuôn viên của Công ty.
Đáng chú ý, nguồn nước tại tường rào phía Nam chảy ra từ bên trong Công ty có nhiều chỉ tiêu nhiễm bẩn vượt ngưỡng cho phép. Trong khi đó đây là nguồn nước được thẩm thấu từ các hố chứa nước thải, rãnh nước thải lâu ngày thẩm thấu và di chuyển trong diện tích đất của Công ty rồi chảy ra ngoài.
Chưa hết, Công ty còn có hành vi xả nước thải chưa qua xử lý tại khu vực chao và toàn bộ nước thải khu vực phun ẩm hạt điều nguyên liệu vào hầm đất tiếp giáp với khu trộn hạt điều nguyên liệu.
Công ty TNHH Quang Sơn không báo cáo định kỳ tình hình phát sinh, quản lý chất thải rắn thông thường cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định.
Đặc biệt, Công ty này không ký được hợp đồng với các đơn vị chức năng thu gom, vận chuyển chất thải công nghiệp thông thường theo quy định.
Trước một loạt những sai phạm của Công ty Quang Sơn, những thắc mắc và phản ứng của người dân là hoàn toàn có lý. Người dân ở khu dân cư thôn Mậu Lâm Bắc nhiều lần "tố" công ty này gây ô nhiễm không khí và nguồn nước của hàng chục hộ dân, khiến cuộc sống của bà con đảo lộn. Tuy nhiên khắc phục chậm trễ khiến bà con hết sức hoang mang.
Vậy trước những sai phạm này, Công ty Quang Sơn sẽ có hình thức khắc phục môi trường như thế nào? Trong khi trước đó đã có một thời gian dài xả chất thải chưa có xử lý trực tiếp vào môi trường? Không hề có hệ thống xử lý nước thải theo quy trình đã trình bày tại hồ sơ bảo vệ môi trường được UBND huyện Phú Hòa xác nhận.
Nhà máy đã đi vào vận hành trong khi không hề có hệ thống xử lý nước thải như những gì UBND huyện Phú Hòa xác nhận tại hồ sơ bảo vệ môi trường. Vậy trách nhiệm này thuộc về đơn vị giám sát nào? Có phải toàn bộ trách nhiệm thuộc về Công ty Quang Sơn hay không?
Thiết nghĩ, doanh nghiệp đương nhiên phải chịu trách nhiệm, chịu xử lý theo quy định của pháp luật vì sai phạm môi trường, nhưng để một doanh nghiệp hoạt động sản xuất trong trạng thái thiếu quy trình xử lý nước thải, gây tổn hại đến môi trường, thì trách nhiệm này còn thuộc về cơ quan, đơn vị nào?
