Trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu hiện nay có nhiều dự án khu du lịch, khu phức hợp sau khi giao vào tay một số chủ đầu tư (CĐT) đã dẫn đến tình trạng bị chậm triển khai, triển khai cầm chừng hoặc bị dùng làm tài sản thế chấp ngân hàng suốt nhiều năm. Gây lãng phí tài nguyên đất, thất thoát ngân sách nhà nước. Một trong những dự án chậm triển khai là Khu du lịch Trung Sơn – Hồ Tràm do Công ty TNHH Trung Sơn (Công ty Trung Sơn) làm chủ đầu tư.
18 năm diện tích đất dự án vẫn hoang hóa, nguyên nhân do đâu?
Dự án Khu du lịch (KDL) Trung Sơn – Hồ Tràm có tổng diện tích hơn 11ha, nằm tại xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Năm 2003, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ra quyết định thu hồi đất và giao cho Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Sơn làm dự án KDL Trung Sơn - Hồ Tràm.
Theo Quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 vào tháng 7/2003, dự án Khu du lịch Trung Sơn – Hồ Tràm có tính chất là một khu du lịch nghỉ dưỡng tắm biển. Dự án gồm nhiều hạng mục như biệt thự, bungalow, nhà hàng, khách sạn, sân golf… Thế nhưng dự án này bị chậm triển khai, đất dự án bị "ngâm" hàng chục năm sau đó.
Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn không triển khai Dự án KDL Trung Sơn - Hồ Tràm của
Tháng 1/2005, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất của dự án cho Công ty Trung Sơn. Trong đó thể hiện, Công ty Trung Sơn được sử dụng 11ha đất để xây dựng Khu du lịch Trung Sơn – Hồ Tràm. Thời hạn sử dụng đất là 50 năm, kể từ ngày 30/12/2003, và Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm.
Đáng nói, ngày 10/5/2005, Cục thuế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có Quyết định số 1466/QĐ-CT miễn tiền sử dụng đất cho Công ty Trung Sơn.
Ban đầu thuê đất, sau đó chuyển sang được giao đất có thu tiền sử dụng đất rồi được miễn tiền sử dụng đất. Mặc dù được ưu đãi đầu tư là vậy, nhưng chủ đầu tư không thực hiện dự án mà lại mang hồ sơ dự án đi thế chấp ngân hàng để bảo lãnh vay tiền cho một doanh nghiệp khác.
Từ năm 2005 đến 2014, Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Sơn không hề tiến hành xây dựng mà bỏ hoang phần đất dự án. Do đó đến năm 2014, UBND tỉnh ban hành QĐ thu hồi giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư về dự án nhưng không thu hồi dự án.
Sau nhiều lần các cơ quan chức năng của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tiến hành thanh tra dự án và xác nhận vi phạm của chủ đầu tư là "chậm đưa đất vào sử dụng và gia hạn sử dụng đất – theo Điều 64 Luật Đất đai 2013". Đến năm 2017, UBND huyện Xuyên Mộc có văn bản số 248/UBND-VP đề xuất thu hồi dự án với lý do "CĐT không đủ năng lực tài chính, chưa thực hiện được công tác giải phóng mặt bằng..."
Dự án KDL Trung Sơn - Hồ Tràm sau gần 20 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, đến nay vẫn còn là bãi đất hoang hóa, gây thất thoát cho ngân sách Nhà nước
Phải đến ngày 18/8/2017, Công ty Trung Sơn mới thực hiện thủ tục xóa thế chấp nhưng đến nay dự án cũng không hề triển khai, khu đất vẫn là bãi đất hoang. Như vậy, có thể thấy trong vòng hơn 18 năm kể từ ngày dự án được phê duyệt dự án không thực hiện đầu tư xây gì, đất vẫn là để hoang hóa.
Vì sao dự án Khu du lịch Trung Sơn – Hồ Tràm chưa bị thu hồi?
Mặc dù nhận được nhiều sự hỗ trợ từ địa phương, tuy nhiên, Công ty Trung Sơn đã không thực hiện dự án mà để đình trệ kéo dài hơn 18 năm, đến nay khu đất dự án vẫn bỏ hoang. Được biết tại mục 5 Điều II QĐ số 6561/QĐ-UB của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 15-7-2003 quy định: "Nghiêm cấm việc chuyển nhượng dự án trong quá trình triển khai công tác đầu tư và xây dựng. Trong trường hợp chủ đầu tư không thể tiếp tục đầu tư được theo kế hoạch đã cam kết trong tờ trình xin thuê đất, phải giao trả đất lại cho tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để UBND tỉnh xem xét cho đơn vị khác có nhu cầu thuê, đủ năng lực và tiếp tục triển khai dự án theo đúng kế hoạch và quy hoạch được phê duyệt".
Thêm nữa, theo Diễn đàn Doanh Nghiệp, luật sư Trần Thu - Đoàn luật sư TP.HCM cũng nêu rõ điểm (i) khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013 về "Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai" quy định: Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng;
Trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này. Hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng".
Ngay cả UBND huyện Xuyên Mộc cũng đã đề xuất thu hồi dự án với lý do "CĐT không đủ năng lực tài chính, chưa thực hiện được công tác giải phóng mặt bằng...". Vậy nhưng câu hỏi đặt ra là tại sao đến giờ này, dự án Khu du lịch Trung Sơn – Hồ Tràm vẫn chưa được thu hồi để giao cho nhà đầu tư khác? Lý do gì khiến Công ty TNHH Trung Sơn (Công ty Trung Sơn) vẫn là chủ đầu tư của dự án này mặc dù đã "ngâm" rất nhiều năm và không đủ năng lực triển khai?
Hiện nay khu đất diện tích rộng lớn này vẫn bỏ hoang, Khu du lịch Trung Sơn - Hồ Tràm vẫn nằm trên giấy và chưa biết bao giờ mới được xây dựng, vậy tôi đặt câu hỏi có hay không dấu hiệu trục lợi khi mang dự án đi thế chấp ở ngân hàng, gây lãng phí tài nguyên đất, thất thu ngân sách nhà nước?