Thành Vũ ·
41 tuần trước
 8941

Tết Nguyên Đán là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa Tết Cổ Truyền Việt Nam

Đối với mỗi người dân Việt Nam, Tết Nguyên Đán không chỉ là ngày lễ quan trọng mà còn mang trong mình nét đẹp truyền thống, văn hóa, tín ngưỡng ngàn đời của dân tộc. Tuy nhiên không phải ai cũng biết nguồn gốc, ý nghĩa của Tết Nguyên Đán là gì? Hãy cùng tìm kiếm lời giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.

Tết Nguyên Đán là gì?

Tết Nguyên Đán (còn gọi là Tết Ta, Tết Âm lịch, Tết Cổ truyền hay đơn giản là Tết) là thời điểm giao thoa giữa năm cũ và năm mới – một dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam. Tết Nguyên Đán chính thức kéo dài ba ngày, bắt đầu từ ngày đầu tiên của năm mới âm lịch. Tuy nhiên, các hoạt động và lễ kỷ niệm liên quan đến Tết thường bắt đầu từ trước đó, trong ngày cuối cùng của năm cũ và có thể kéo dài đến một tuần lễ hoặc thậm chí lâu hơn tùy thuộc vào phong tục của từng quốc gia và vùng miền. Trong thực tế, cùng với những ngày lễ chính thức, nhiều người còn nghỉ thêm để chuẩn bị và tham gia các hoạt động Tết, tạo nên một kỳ nghỉ lễ kéo dài.

Tết Nguyên Đán của người Việt mang trong mình ý nghĩa nhân văn vô cùng sâu sắc, gợi lên khát khao của con người về sự hòa hợp giữa Thiên - Địa - Nhân. Ngày Tết là biểu hiện của mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên trong tinh thần văn hóa nông nghiệp, với gia tộc, xóm làng trong tinh thần cộng đồng, với niềm tin thiêng liêng trong đời sống tâm linh, đã trở thành truyền thống tốt đẹp bao đời nay.

Không chỉ ở Việt Nam, Tết Nguyên Đán còn là dịp lễ truyền thống quan trọng nhất đối với nhiều quốc gia ở Đông Á, bao gồm Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc và Triều Tiên. Ngoài ra, lễ hội này cũng được một số quốc gia ở Đông Nam Á như Singapore và Malaysia, cũng như cộng đồng người Hoa sinh sống ở Indonesia, chào đón như một phần của văn hóa và truyền thống của họ.

Ảnh minh họa.

Nguồn gốc của ngày Tết cổ truyền

Theo nghiên cứu của nhà sử học Trần Văn Giáp, Tết Nguyên đán đã tồn tại ở Việt Nam từ thời kỳ đầu sau Công nguyên, tức là từ thế kỷ thứ nhất. Chữ Tết và ý nghĩa của cụm từ "Tết Nguyên đán" cũng được lan truyền từ thời điểm đó.

Theo sự tích bánh chưng, bánh dày, Tết Nguyên Đán đã xuất hiện từ thời vua Hùng, với truyền thuyết chàng Lang Liêu và bánh chưng.

Nguồn gốc Tết Nguyên Đán của người Việt Nam vẫn còn đang được các nhà nghiên cứu tìm hiểu và có nhiều ý kiến khác nhau. Có ý kiến cho rằng Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ Trung Quốc và được du nhập về Việt Nam trong thời kỳ Bắc thuộc. Có ý kiến lại cho rằng Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ chính người Việt Nam, xuất phát từ nền văn hóa nông nghiệp trồng lúa nước.

Dù nguồn gốc là gì thì Tết Nguyên đán của người Việt vẫn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Theo quan niệm của cha ông, Tết Nguyên đán là một dịp quan trọng để củng cố thêm mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình, họ hàng, làng xóm. Đây là lúc mà mọi người cùng quây quần bên nhau, cùng chia sẻ những niềm vui, nỗi buồn của năm cũ và cùng đón chào năm mới.

Thời gian diễn ra Tết Nguyên Đán được tính như thế nào?

Tết Nguyên Đán được tính theo âm lịch - dựa trên chu kỳ của mặt trăng nên thường sẽ diễn ra muộn hơn Tết dương. Cùng với đó, theo quy luật 3 năm nhuận một tháng của Âm lịch nên ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán không bao giờ trước ngày 21/01 và 19/02 dương lịch. Do đó, Tết thường rơi vào khoảng cuối tháng 1 - giữa tháng 2 dương lịch, đồng thời dịp Tết Nguyên Đán thường diễn ra trong khoảng từ 7 - 8 ngày cuối năm cũ đến 7 ngày đầu năm mới theo âm lịch.

Theo dự kiến, lịch nghỉ Tết Âm lịch 2024 sẽ được nghỉ tổng cộng 7 ngày, từ 29 tháng Chạp năm Quý Mão đến hết mồng 5 tháng Giêng năm Giáp Thìn, tức 08/02/2024 đến hết 14/02/2024 dương lịch.

Như vậy, lịch nghỉ Tết Âm lịch 2024 sẽ rơi vào các ngày:

+ 29 Tết: rơi vào thứ Năm ngày 08/02/2024 dương lịc

+ 30 Tết: rơi  vào thứ Sáu ngày 09/02/2024 dương lịch

+ Mùng 1 Tết: rơi vào thứ bảy ngày 10/02/2024 dương lịc

+ Mùng 2 Tết: rơi vào Chủ nhật ngày  11/02/2024 dương lịch

+ Mùng 3 Tết: rơi vào thứ hai ngày 12/02/2024 dương lịch

+ Mùng 4 Tết: rơi vào thứ ba ngày 13/02/2024 dương lịch

+ Mùng 5 Tết: rơi vào thứ tư ngày 14/02/2024 dương lịch

Ý nghĩa của ngày Tết Nguyên Đán

Chính vì đánh dấu sự khởi đầu của một giai đoạn mới, tháng mới, năm mới, mùa mới, Tết Nguyên Đán mang ý nghĩa quan trọng trong đời sống của người Việt.

Tết Nguyên Đán gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống

Tết Nguyên Đán mang trong mình giá trị văn hóa sâu sắc và ý nghĩa tốt đẹp. Đây là lễ hội lớn và quan trọng nhất trong năm của người Việt. Nó không chỉ là dịp để mọi người sum vầy, đoàn tụ mà còn là dịp để thể hiện những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Những phong tục, tập quán này đã được lưu truyền từ đời này sang đời khác, trở thành nét đẹp văn hóa của người Việt. Tết Nguyên Đán là dịp để người Việt ôn lại những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị đó cho các thế hệ mai sau.

Tết Nguyên Đán là thời điểm giao thoa

Tết Nguyên Đán là ngày đầu tiên của năm mới Âm lịch, đánh dấu sự kết thúc của năm cũ và bắt đầu của năm mới. Đây là thời điểm để mọi người tạm gác lại những lo toan, muộn phiền của năm cũ và chào đón một năm mới với nhiều hy vọng, khởi đầu mới.

Theo quan niệm của người Việt Nam, Tết Nguyên Đán là thời điểm mà đất trời giao hòa, vạn vật sinh sôi nảy nở. Đây là thời điểm để con người cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, gia đình an khang, hạnh phúc.

Tết cũng là dịp giao thoa giữa con người và thần linh, dịp để con người bày tỏ lòng thành kính với ông bà tổ tiên, cầu mong sự phù hộ cho gia đình trong năm mới. Giao thoa giữa con người với con người, khi mọi người quây quần bên nhau, cùng nhau chúc Tết, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, thắt chặt tình cảm gia đình, làng xóm.

Tết Nguyên Đán là dịp để trở về sum họp

Tết là thời điểm mà mọi người trở về quê hương để thăm gia đình và thực hiện các nghi lễ truyền thống như cúng tổ tiên, cúng thần linh và chúc Tết nhau. Tết cũng là dịp để các thế hệ trẻ được gặp gỡ và nhận lì xì từ người lớn, người lớn sẽ truyền đạt những lời chúc tốt đẹp và gửi gắm những kinh nghiệm cuộc sống cho các thành viên gia đình trẻ.

Bên cạnh đó, Tết Nguyên Đán còn là dịp để người Việt thể hiện tình yêu thương, gắn kết với gia đình, cộng đồng. Mọi người thường quây quần bên nhau, cùng nhau chuẩn bị đón Tết, cùng nhau chúc Tết, tặng quà,... Những hoạt động này đã giúp thắt chặt tình cảm gia đình, xóm làng, tạo nên một xã hội đoàn kết, gắn bó.

Tết Nguyên Đán là dịp để bày tỏ lòng thành kính với thần linh

Từ xưa đến nay, người Việt rất coi trọng việc thờ cúng tổ tiên, thần linh. Tết Nguyên Đán là dịp để con cháu bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với ông bà tổ tiên, mong ông bà phù hộ cho gia đình trong năm mới.

Các nghi lễ thờ cúng trong dịp Tết Nguyên Đán rất đa dạng, phong phú, như thờ cúng ông bà tổ tiên, đi chùa đầu năm, lễ cúng đêm Giao thừa. Mâm cúng thần linh thường có các món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, gà luộc, xôi,... cùng với các loại hoa quả, hương hoa.

Tết Nguyên Đán là dịp bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, ông bà, cha mẹ

Tết Nguyên Đán là dịp để người Việt Nam cùng nhau hướng về cội nguồn, tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Trong dịp Tết Nguyên Đán, mọi nhà đều chuẩn bị mâm cỗ cúng tổ tiên, thắp hương và cầu nguyện cho gia đình. Vì vậy, Tết Nguyên Đán là một dịp vô cùng ý nghĩa để con cháu tỏ lòng thành kính với tổ tiên, ông bà, cha mẹ, để bày tỏ sự biết ơn đối với những người đã có công sinh thành, dưỡng dục mình.

Tết Nguyên Đán là biểu tượng cho may mắn và hy vọng một năm mới

Tết Nguyên đán không đơn thuần là một dịp để kỷ niệm sự chuyển đổi của thời gian, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về may mắn, hy vọng và thành công trong năm mới. Người Việt Nam tin rằng việc đón mừng Tết Nguyên đán có thể mang lại những điều tốt lành, như may mắn, sức khỏe, thành công và hạnh phúc cho gia đình và người thân. Tết Nguyên Đán có rất nhiều biểu tượng mang ý nghĩa may mắn và hy vọng:

Màu sắc: Màu đỏ là màu sắc chủ đạo của Tết Nguyên Đán. Màu đỏ tượng trưng cho may mắn, hạnh phúc, thịnh vượng và sung túc

Hoa đào: Hoa đào là loài hoa đặc trưng của miền Bắc Việt Nam. Hoa đào có màu hồng tươi, tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, phú quý và sức sống mới.

Hoa mai: Hoa mai là loài hoa đặc trưng của miền Nam Việt Nam. Hoa mai có màu vàng tươi, tượng trưng cho sự may mắn, phú quý, thịnh vượng và trường thọ

Phong bao lì xì: Phong bao lì xì là món quà truyền thống của người Việt Nam trong dịp Tết. Phong bao lì xì thường đựng tiền, tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc và sung túc mà người lớn dành cho trẻ em.

Tết Nguyên Đán còn là “sinh nhật” của mọi người

Mừng tuổi là một lời chúc phổ biến được sử dụng bởi người lớn, cha mẹ, ông bà và các cô chú trong dịp Tết để chúc mừng trẻ em thêm một tuổi mới. Trong dịp này, mọi người sẽ trao nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, mong rằng một năm mới sẽ mang đến nhiều may mắn. Người trưởng thành sẽ chúc mừng tuổi cho người lớn tuổi, mong rằng họ sống thọ và luôn khỏe mạnh, còn trẻ em sẽ phát triển nhanh chóng, ngoan ngoãn và học giỏi bằng các phong bao lì xì.

Tết Nguyên Đán giúp thúc đẩy kinh tế, thương mại và du lịch

Trong dịp Tết, người dân có nhu cầu mua sắm nhiều mặt hàng như quần áo, giày dép, đồ gia dụng, thực phẩm,... để chuẩn bị cho Tết. Giúp doanh số bán hàng của các doanh nghiệp tăng cao.

Tết Nguyên Đán cũng là dịp để người dân đi du lịch, thăm quê hương, đất nước. Tạo ra nhu cầu về các dịch vụ du lịch như vận chuyển, lưu trú, ăn uống, tham quan,... thúc đẩy hoạt động của ngành du lịch.

Theo Thành Vũ/Diễn Đàn Sự Thật 

https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7378405072219185