Năm 2007, thành phố Ljubljana, thủ đô của Slovenia, đã đưa ra chương trình “Tầm nhìn 2025”, một tập hợp các đề xuất vô cùng chi tiết về một thành phố xanh hơn, sạch hơn và bền vững hơn.
Đề xuất của chính quyền Ljubljana về việc tạo ra một đô thị thân thiện với môi trường đã biến trung tâm thành phố thành một khu vực cấm ô tô.
Bạn sẽ không thể tìm được một chiếc xe hơi cá nhân nào ở trung tâm thành phố Ljubljana, bởi chúng đã bị cấm hoàn toàn từ cách đây hơn 10 năm
Tại khu vực trung tâm của thành phố này, bạn sẽ không thể tìm được một chiếc xe hơi cá nhân nào, bởi chúng đã bị cấm hoàn toàn từ cách đây hơn 10 năm!
Ở đây, ngoại trừ xe đạp và một số phương tiện công cộng khác như xe buýt, thì không một chiếc xe hơi cá nhân nào được phép đi vào vùng nội đô của Ljubljana. Nếu là một cư dân ở đây, bạn sẽ phải gửi ô tô của mình xuống các gara ngầm dưới lòng đất hoặc một nơi nào đó nằm ngoài khu vực cấm xe.
Tất nhiên, để người dân có thể đi bộ thì hệ thống giao thông công cộng và mạng lưới xe đạp phải được bố trí một cách thuận tiện. Kết quả là ô nhiễm tiếng ồn và khí thải giảm rõ rệt và vào năm 2016. Ủy ban Châu Âu đã vinh danh Ljubljana là thủ đô xanh của Châu Âu.
Tất nhiên, quá trình loại bỏ ô tô ra khỏi cuộc sống tại đây cũng gặp không ít khó khăn. Một số cư dân sống ở trung tâm thành phố nghĩ rằng việc thay đổi sẽ khiến họ gặp nhiều khó khăn trong việc đi lại. Nhưng thị trưởng khi đó là Zoran Jankovic vẫn quyết tâm thực hiện. Dần dần cư dân của thành phố bắt đầu thích nghi với những thay đổi và hình thành thói quen mới.
Chính quyền quyết định sử dụng xe điện với sự ra đời của “Kavalir”, một đội xe điện nhỏ miễn phí. Với quy mô nhỏ của Ljubljana, chỉ khoảng 300.000 dân, một kế hoạch như vậy đã mang lại hiệu quả tốt.
Một góc thành phố Ljubljana
Saša Poljak Istenič, một học giả, người đã viết nhiều bài báo về tác động của việc đi bộ đối với thành phố, cho rằng “đã một thập kỷ trôi qua và không ai trong chúng tôi có thể tưởng tượng được những chiếc xe ô tô sẽ quay trở lại trung tâm thành phố”.
Bà cũng cho rằng nhiều thành phố khác đang lấy Ljubljana như một hình mẫu. Bà nói: “Điều quan trọng là bạn phải phác thảo cho cư dân biết chính xác kế hoạch là gì và tại sao chúng được đề xuất. Ban đầu, mọi người thường do dự về sự thay đổi nhưng rồi sẽ dễ dàng chấp nhận nếu thấy mặt tích cực”.
Thành phố Ljubljana được trao giải Thủ đô xanh của Châu Âu năm 2016 nhờ việc không sử dụng ô tô xả thải trong thành phố
Bà Istenič cũng cho rằng giải thưởng Thủ đô xanh vào năm 2016 là lời khẳng định mạnh mẽ rằng chương trình đã tạo ra một môi trường hấp dẫn để thu hút khách du lịch. Mọi người có nhiều không gian hơn để giao lưu và tập thể dục.
“Sau tất cả, nó đã cải thiện điều kiện sống ở Ljubljana”, bà nói. “Để đạt được kết quả này, cần một chút can đảm để những quyết định đúng đắn được thực thi”.
Được biết, bên cạnh Ljubljana thì một số thành phố châu Âu khác cũng sở hữu các khu vực đi bộ rộng lớn, điển hình như Copenhagen (Đan Mạch) hay Brussels (Bỉ). Bên cạnh đó, thành phố Oslo (Na Uy) cũng đang có kế hoạch cấm hoàn toàn xe hơi ở vùng nội đô vào năm 2019.
