Trong báo cáo gửi Quốc hội tiếp thu, giải trình ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với dự án Luật Căn cước, Chính phủ lý giải rõ việc tích hợp một số thông tin vào thẻ căn cước và giải pháp thực hiện.
Các thông tin trên thẻ căn cước công dân gắn chíp và lợi ích.
Dự thảo Luật trình Quốc hội bổ sung quy định tích hợp một số thông tin có tính ổn định, được sử dụng thường xuyên của người dân vào thẻ căn cước.
Các biện pháp tích hợp
Theo Chính phủ, thẻ căn cước có giá trị sử dụng để cung cấp thông tin về người dân và tương đương việc xuất trình các giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền.
Việc tích hợp sẽ tạo thuận lợi cho người dân trong thực hiện giao dịch dân sự, thực hiện chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính, giúp giảm giấy tờ như: thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe, giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn... Thông tin rõ hơn về cách thức tích hợp, Chính phủ cho biết có 2 biện pháp.
Một là nạp thông tin tích hợp vào chip, mã QR code trên thẻ căn cước khi người dân thực hiện thủ tục cấp lần đầu, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước. Với biện pháp này, Chính phủ khẳng định không tốn chi phí việc tích hợp, người dân không phải mất phí làm thẻ căn cước lần đầu mà chỉ phải thanh toán phí cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước.
Hai là nạp thông tin tích hợp vào căn cước điện tử (tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng VNelD). "Việc tích hợp này được thực hiện trực tuyến, không tổn chi phí", Chính phủ nêu rõ.
Chính phủ nhấn mạnh việc sử dụng thẻ căn cước gắn chip đã được tích hợp thêm thông tin khác là một phương thức mới, ngoài phương thức hiện hành là sử dụng các giấy tờ hiện có do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Quy định này không xung đột với quy định của pháp luật chuyên ngành có liên quan trong việc quản lý, sử dụng các giấy tờ nêu trên; không ảnh hưởng đến chức năng quản lý Nhà nước của bộ, ngành, địa phương với các loại giấy tờ, dữ liệu đang quản lý.
Việc tiếp tục cấp hoặc không cấp bản giấy các giấy tờ chứa thông tin đã được tích hợp vào thẻ căn cước do cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực đề xuất cấp có thẩm quyền quyết định.
Trong trường hợp thẻ căn cước được sử dụng thay thế hoàn toàn cho việc sản xuất, cấp các loại giấy tờ khác thì sẽ được điều chỉnh, quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành có liên quan.
Về việc triển khai trên thực tế, Chính phủ khẳng định Bộ Công an có các thiết bị chuyên dụng để bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trong khai thác dữ liệu từ thẻ căn cước có gắn chip.
Theo đó, chỉ có thiết bị chuyên dụng đã được Bộ Công an kiểm tra, đánh giá đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn mới có thể khai thác được thông tin tích hợp trong thẻ căn cước. Thiết bị này sử dụng phần mềm chuyên dụng, có mã hóa bảo mật và được quản lý theo mã sổ riêng, truy nguyên được chủ thể sử dụng.
Bên cạnh đó, việc khai thác thông tin trong thẻ căn cước được phân cấp, phân quyền cụ thể, bảo đảm đối tượng khai thác chỉ được phép khai thác khi thực hiện trong chức năng, nhiệm vụ được giao. Việc này phải được người dân đó đồng ý thông qua xác thực bằng quét vân tay, khuôn mặt trên thiết bị hoặc qua ứng dụng di động VNelD.
Trường hợp người dân bị mất thẻ căn cước, nếu bị người khác sử dụng thẻ căn cước trái phép cũng không khai thác được thông tin tích hợp vì phải được chủ thẻ xác nhận trên thiết bị chuyên dụng hoặc ứng dụng VNelD.
Lợi ích khi tích hợp
Thẻ căn cước gắn chíp đã tích hợp giấy tờ có độ bảo mật cao chỉ chủ thẻ mới có thể sử dụng, nếu bị mất cũng không gặp rủi do như: Việc lưu trữ các thông tin liên quan đến cá nhân trên con chip của thẻ căn cước công dân thì chỉ các cơ quan chức năng mới được trang bị đầu đọc chíp chuyên dụng để trích xuất thông tin trên thẻ Căn cước công dân. Do đó, việc đảm bảo an toàn cho các thông tin trên thẻ căn cước công dân được đảm bảo tuyệt đối, trường hợp có làm mất thẻ căn cước công dân thì thông tin của người chủ thẻ căn cước cũng không bị đọc được bởi một cá nhân, tổ chức khác mà không đúng thẩm quyền.
Con chip trên thẻ Căn cước công dân đem lại tính linh hoạt khi cần bổ sung hoặc sửa đổi thông tin của công dân để thống nhất quản lý trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Dữ liệu trên chip có thể truy cập được ngay lập tức mà không bị phụ thuộc vào kết nối mạng vì chỉ thông qua các thiết bị cho phép đọc thông tin trên chíp, giúp cho việc xác định danh tính được thực hiện ngay lập tức, hạn chế tối đa việc giả mạo danh tính.
Tích hợp thêm nhiều thông tin giấy tờ cá nhân nên người sử dụng ít phải mang theo giấy tờ theo người, không sợ cồng kềnh, mất hay thất lạc.
Giảm chi phí cho việc công chứng giấy tờ: việc có thẻ căn cước công dân gắn chip sẽ giảm thiểu việc phải cung cấp với các cơ quan, tổ chức bản công chứng giấy tờ cá nhân.
Việc cho phép tích hợp nhiều ứng dụng như chữ ký số, xác thực sinh trắc học sẽ giúp việc xác định danh tính qua giao dịch nhanh hơn, an toàn và độ chính xác cao hơn. Có thể sử dụng và kết nối rộng rãi cho các dịch cụ công cộng và tư nhân; Việc sử dụng căn cước công dân gắn chíp cũng phòng tránh giả mạo giấy tờ.
Hiện nay nếu người dân có thẻ Căn cước công dân gắn chip mà đã tích hợp thẻ bảo hiểm y tế thì khi đi khám chữa bệnh BHYT thì chỉ cần xuất trình thẻ CCCD gắn chip thay vì phải xuất trình thêm thẻ Bảo hiểm y tế như trước kia.
Chính phủ khẳng định việc tích hợp thông tin vào thẻ căn cước không chỉ mang lại lợi ích cho cơ quan nhà nước trong việc quản lý về dân cư mà còn thuận tiện cho công dân sử dụng thẻ Căn cước công dân giúp giảm tải các thủ tục hành chính không đáng có, vừa tiết kiệm chi phí vừa hiệu quả trong việc sử dụng.
5 loại giấy tờ nên cập nhật sau khi làm thẻ CCCD Hộ chiếu: Do trên hộ chiếu thể hiện thông tin cá nhân của mỗi người, trong đó có số CMND/CCCD nên khi công dân đổi từ CMND 9 số sang thẻ CCCD thì nên đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi thường trú, tạm trú để làm thủ tục sửa đổi hộ chiếu. Cập nhật thông tin tài khoản ngân hàng: Trong khi việc chia sẻ dữ liệu Quốc gia về dân cư chưa được liên thông hết các lĩnh vực thì việc thay đổi thông tin của tài khoản ngân hàng ảnh hưởng không nhỏ đến các giao dịch. Do đó, để đảm bảo thống nhất, trùng hợp trong các giấy tờ thì người dân sau khi đổi từ CMND 9 số sang thẻ CCCD thì nên đi cập nhật, điều chỉnh thông tin tài khoản ngân hàng. Thay đổi thông tin đăng ký thuế: Khoản 2, Điều 36 Luật Quản lý thuế 2019 quy định người nộp thuế đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế khi có thay đổi thông tin đăng ký thuế thì phải thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày phát sinh thông tin thay đổi. Do đó, trong trường hợp người nộp thuế là cá nhân đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế thì khi thay đổi thông tin đăng ký thuế (ví dụ CMND, CCCD…) thì phải thông báo đến cơ quan thuế để được cập nhật, chỉnh sửa. Giấy tờ nhà đất: Sổ hồng Việc thay đổi số CMND/CCCD không làm ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất, không bắt buộc người sử dụng đất phải cập nhật thay đổi. Tuy nhiên, để tránh những rủi ro giao dịch mua bán sau này (nếu có) thì nên cân nhắc thay đổi lại cho khớp số trên thẻ CCCD gắn chip. Sổ bảo hiểm xã hội, sổ bảo hiểm y tế Sổ Bảo hiểm xã hội (BHXH), thẻ Bảo hiểm y tế (BHYT) của công dân không thể hiện trực tiếp thông tin số CMND/CCCD trên sổ, thẻ nên công dân không phải làm thủ tục đổi sổ BHXH, thẻ BHYT mới khi đổi từ CMND 9 số qua thẻ CCCD gắn chip 12 số. |