Nhìn vào dữ liệu của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho thấy, tính đến ngày 3/10, có khoảng 69 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp. Trong đó, tổng dư nợ là khoảng 176.100 tỷ đồng, còn số này chiếm khoảng 17,8% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường.
Trước áp lực đáo hạn trái phiếu, để có thời gian cơ cấu lại dòng tiền và cải thiện khả năng trả nợ, lựa chọn hàng đầu của các doanh nghiệp địa ốc đó là đàm phán kéo dài thời gian trong bối cảnh khó tiếp cận dòng vốn tín dụng, thị trường bất động sản chưa phục hồi hoàn toàn. Hoạt động đàm phán gia hạn diễn ra tích cực với kết quả khá thành công kể từ tháng 4 năm nay.
Tuy vậy, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARs) cho rằng áp lực trái phiếu đáo hạn vẫn đang “bủa vây”. Theo đó, giá trị trái phiếu do nhóm bất động sản phát hành mới và được mua lại vẫn còn rất thấp so với tổng giá trị trái phiếu đến hạn.
Ảnh minh họa: Nguồn ảnh: Internet.
Theo đánh giá của VARs, khó khăn vẫn ở phía trước, việc gia hạn thời gian trả nợ chỉ giúp các chủ đầu tư có thời gian ổn định lại sản xuất, kinh doanh và tái cơ cấu lại nợ để phục hồi. Có thể nói, chỉ là chuyển từ nợ ở thời điểm này sang thời điểm khác.
Chuyên gia VARs cho hay, doanh nghiệp cần tận dụng quãng thời gian này để tái cơ cấu lại các khoản nợ để không phải đối mặt với nguy cơ vỡ nợ. Phải cân nhắc bán bớt tài sản (thậm chí chấp nhận hòa vốn hoặc lỗ) để có dòng tiền trả nợ và hoàn thiện các dự án có thể thanh khoản ngay khi đưa ra thị trường. Đây cũng là khoảng lặng giúp nhà đầu tư có thời gian ngừng lại để nhìn nhận, kiểm tra điều kiện để từ đó có định hướng tham gia bền vững, hiệu quả hơn.
VARs cũng cho rằng các doanh nghiệp cần tăng niềm tin cho khách hàng, đây cũng là mắt xích quan trọng nhất để doanh nghiệp tái cơ cấu nợ.
Ngoài ra, bên cạnh các nguồn tài chính quen thuộc (tín dụng ngân hàng và trái phiếu doanh nghiệp), cần có các cơ chế, chính sách để phát triển, thu hút, đảm bảo vận hành hiệu quả các nguồn vốn từ các sản phẩm tài chính khác chẳng hạn quỹ đầu tư bất động sản, quỹ tiết kiệm nhà ở, chứng khoán hóa bất động sản…, hay kênh khác như đầu tư trực tiếp, gián tiếp nước ngoài.
Trong tương lai gần, áp lực nợ gia tăng
Áp lực nợ gốc và lãi vay đang được đẩy lùi từ năm nay sang năm 2024 và vẫn đang là vấn đề nghiêm trọng khi tình hình kinh doanh hiện tại chưa khởi sắc, pháp lý dự án chuyển biến chậm. Nhiều doanh nghiệp vẫn phải đau đầu với vấn đề dòng tiền.
Các chuyên gia phân tích của FiinGroup nhận định, thị trường bất động sản gặp vấn đề từ phía cung. Pháp lý ách tắc làm ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành dự án và khả năng tái cấp vốn vẫn là một thách thức lớn. Triển vọng 2024 vẫn chưa rõ và phụ thuộc lớn vào việc tập trung tháo gỡ nợ xấu trái phiếu doanh nghiệp, nợ vay bất động sản. Điều này phải chờ đến 2024 – 2025 xem xét các khoản nợ được giãn, hoãn sẽ ra sao.
Cũng theo đội ngũ nghiên cứu FiinGroup, bây giờ các ngân hàng mới “ngấm đòn” nợ xấu trái phiếu bất động sản, được thể hiện ở tỷ lệ vi phạm nghĩa vụ trái phiếu doanh nghiệp ở mức rất cao và tỷ lệ tạo lập nợ xấu đang tăng cao.
Kỳ vọng sửa đổi Thông tư 02 (tạo điều kiện cơ cấu lại tín dụng) và sửa đổi Nghị định 08 (giãn, hoãn trái phiếu doanh nghiệp) sẽ tạo không gian cơ cấu cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, thị trường trái phiếu đang tác động lây chéo sang tín dụng ngân hàng là rủi ro lớn hiện nay, đặc biệt là các ngân hàng có bộ đệm vốn thấp hoặc bao phủ nợ xấu thấp.
Về hoạt động phát hành mới, theo nhiều đơn vị nghiên cứu, vẫn còn khoảng trống thông tin rất lớn giữa thị trường và nhà đầu tư, Việt Nam mới chỉ có rất ít tổ chức đánh giá hạn mức tín nhiệm với các doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Và cũng không phải nhà đầu tư trái phiếu nào cũng có khả năng, thời gian để đánh giá tình hình tài chính doanh nghiệp, đánh giá rủi ro trái phiếu khi quyết định đầu tư.
Chính vì vậy, VARs kiến nghị cơ quan quản lý hoàn thiện quy định xếp hạng tín nhiệm đối với trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng. Bên cạnh đó, thay vì phát hiện sai phạm và hủy bỏ các thương vụ đã phát hành thành công, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng cần đề ra một cơ chế kiểm tra ngay từ bước gửi hồ sơ của các doanh nghiệp phát hành trái phiếu để tránh gây tâm lý xáo trộn không đáng có cho thị trường.
Theo Tạ Ngọc/ Diễn đàn sự thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7095784627147899/?
