Nhiều loại thuốc sau khi sử dụng có thể xâm nhập vào nguồn nước của chúng ta, nhưng phần lớn hệ thống xử lý nước thải hiện nay không được trang bị để xử lý chúng.
Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí sinh học thực nghiệm Experimental Biology một lần nữa làm dấy lên lo ngại về vấn đề này khi tiết lộ rằng hợp chất methamphetamine - dùng để điều trị một số bệnh thần kinh và béo phì - đang gây ô nhiễm nguồn nước ngọt và có thể biến cá hồi nâu thành "con nghiện".
Cụ thể, để nghiên cứu về vấn đề này, nhà sinh thái học hành vi từ Đại học Khoa học Đời sống Cộng hòa Séc (Praha) xem xét khả năng methamphetamine - chất kích thích thần kinh được sử dụng chủ yếu để tổng hợp ma túy - làm thay đổi hành vi của những con cá.
Cá hồi nâu là một loại thủy sản quan trọng trên toàn cầu. Ảnh: Lustrik
Nhóm đặt 60 con cá hồi trong bể chứa không methamphetamine và 60 con khác trong một bể chứa 1 microgram methamphetamine trên một lít nước.
Họ tiếp tục để nhóm thứ hai sống trong môi trường nhiễm methamphetamine trong hai tháng. Sau đó, các nhà nghiên cứu chuyển những con cá sống từ bể này sang một bể sạch trong 10 ngày. Nhóm nghiên cứu đặt giả thiết nếu cá hồi phụ thuộc vào methamphetamine, chúng sẽ bắt đầu xuất hiện triệu chứng cai nghiện.
Sau khi lũ cá được chuyển đến bể sạch, cứ cách hai ngày một, các nhà khoa học kiểm tra tình trạng của chúng bằng cách để lũ cá chọn giữa bể có ma túy hoặc không.
Nếu lũ cá chọn bể có chứa ma túy, đây là dấu hiệu của việc nghiện ma túy.
Kết quả, bốn ngày đầu tiên sau khi đổi bể, những con cá tiếp xúc với methamphetamine biểu hiện thích nước nhiễm ma túy hơn so với những con cá không tiếp xúc với methamphetamine. Những con cá này bắt đầu thể hiện hành vi giống như "cai nghiện" và cố gắng bơi đến nguồn nước nhiễm methamphetamine khi có cơ hội.
Nhóm nghiên cứu kết luận rằng ngay cả lượng ma túy methamphetamine thấp trong các vùng nước cũng có thể ảnh hưởng đến các loài động vật sống trong đó.
Kết quả nghiên cứu này cho thấy sự lo ngại khi methamphetamine trong các loại dược phẩm dễ dàng xâm nhập vào sông ngòi. Và các nhà khoa học lo ngại rằng việc nghiện methamphetamine có thể khiến cá hồi hoang dã tụ tập gần các nguồn nước độc hại, làm xáo trộn nhịp sống tự nhiên của chúng.
Đây không phải lần đầu tiên sinh vật sống dưới nước chịu ảnh hưởng từ việc sử dụng dược phẩm của con người.
Hồi tháng 5/2019, các nhà nghiên cứu tại Anh thông báo tìm thấy dấu vết của thuốc, dược phẩm và thuốc trừ sâu bất hợp pháp trong các mẫu tôm nước ngọt.
Một năm trước đó, các nhà khoa học làm việc tại Puget Sound, một cửa biển Thái Bình Dương dọc theo bờ biển phía tây bắc của bang Washington (Mỹ) cho biết trai trong khu vực cho kết quả dương tính với oxycodone opioid.
