Để khắc phục tình trạng ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm (TTĐK), Cục Đăng kiểm (Bộ GTVT) đã phát đi tín hiệu sẽ có giải pháp hiệu quả, đó là thực hiện ngay việc tự động gia hạn đăng kiểm cho những xe không kinh doanh dưới 9 chỗ. Dự kiến khoảng 3,1 triệu xe đang có nhu cầu đăng kiểm trong đợt này sẽ được gia hạn tự động bằng các tem kiểm định điện tử.
Giải pháp này đã giải tỏa tâm lý thị trường đăng kiểm bởi tính hiệu quả của nó. Tuy nhiên cho đến lúc này, chuẩn bị bước qua tháng 6, Bộ GTVT mới chỉ đang trong giai đoạn gửi văn bản đến các bộ: Công an, Quốc phòng, Tư pháp, Tài chính, KH-CN, TN-MT, Công thương và Hiệp hội Bảo hiểm VN để lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (ATKT-BVMT) phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo trình tự, thủ tục rút gọn. Như vậy, kỳ vọng của người dân về việc có ngay giải pháp khắc phục ùn tắc đăng kiểm có nguy cơ cao bị trễ hẹn.
"Tham vấn thêm" trước khi chính thức tự động gia hạn đăng kiểm ô tô (Ảnh minh họa: Bảo ).
Cục Đăng kiểm cũng cho biết Cục đang chờ tham vấn một số bộ ngành trước khi chính thức ban hành cơ chế tự động gia hạn đăng kiểm ô tô. Bởi Dự thảo có một số điểm không giống như kỳ vọng là sẽ tự động gia hạn toàn bộ cho xe không kinh doanh.
Dự thảo nêu rõ: "Đối tượng áp dụng là các ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải hết hạn kiểm định trong khoảng thời gian 1 năm kể từ ngày thông tư được ban hành sẽ được tự động giãn chu kỳ kiểm định theo chu kỳ mới quy định tại Thông tư 02/2023". Ví dụ, quy định này có hiệu lực từ tháng 6/2023 thì chỉ áp dụng cho các xe có hạn kiểm định từ tháng 6.2023 đến hết tháng 6/2024. Như vậy, thời hạn tiếp tục sử dụng của giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định trong mọi trường hợp không vượt quá ngày 31/12/2024.
Đơn cử, 1 ô tô dưới 9 chỗ sản xuất được 5 năm, hết hạn kiểm định chu kỳ hiện tại vào ngày 30/6/2024 (ngày cuối cùng quy định còn thời hạn hiệu lực) vẫn được tự động giãn chu kỳ kiểm định thêm 6 tháng (từ 18 tháng lên 24 tháng theo chu kỳ mới), đến hết ngày 31/12/2024 sẽ hết thời hạn sử dụng Giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định đã cấp. Lúc này chủ xe mới phải đưa xe đi kiểm định để tiếp tục một chu kỳ kiểm định mới.
Điều này đồng nghĩa với việc các phương tiện có hạn kiểm định trước ngày thông tư có hiệu lực (dù có trường hợp vẫn chưa được kiểm định do quá tải đăng kiểm) sẽ không được áp dụng ngay chu kỳ kiểm định mới. Theo tính toán của Cục Đăng kiểm, sẽ có hơn 155.000 phương tiện nằm trong diện này. Bộ GTVT giải thích điều này dựa trên cơ sở kiến nghị của Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), các công ty bảo hiểm xe cơ giới và Cục CSGT do lo ngại tồn tại các trường hợp phương tiện đã bị lập biên bản vi phạm hành chính, bị từ chối bồi thường hoặc đã bị cơ quan chức năng xử lý vì hết hạn kiểm định trước ngày thông tư có hiệu lực. Những trường hợp này không thể thực hiện được vì vướng các quy định pháp luật khác.
Trước đó, ngày 26/5, Cục Đăng kiểm đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 16 của Bộ GTVT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Nội dung sửa đổi được nhiều tài xế quan tâm là cơ quan quản lý sẽ tự động gia hạn đăng kiểm cho khoảng 1,4 triệu ô tô từ đầu tháng 6/2023, cơ bản giải quyết tình trạng quá tải ở các trung tâm đăng kiểm.
Thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, Bộ GTVT và các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đã quan tâm, tạo điều kiện, cử cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ, cùng với một loạt giải pháp tháo gỡ trong lĩnh vực đăng kiểm. Tuy nhiên, tình trạng ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm vẫn tiếp tục gia tăng do năng lực hiện tại không đáp ứng được nhu cầu. Cụ thể, số lượng phương tiện đã hết hạn nhưng chưa được kiểm định là gần 900.000 xe.
Trong 6 tháng tới (từ tháng 5-2023 đến hết tháng 10-2023), số lượng phương tiện phải kiểm định khoảng 2,1 triệu xe, nâng số phương tiện phải kiểm định lên đến khoảng 3 triệu xe. Trong khi đó, năng lực kiểm định của 249 trung tâm đăng kiểm với 399 dây chuyền đang hoạt động trên cả nước chỉ khoảng 500.000 xe mỗi tháng. Như vậy, với trường hợp các trung tâm đăng kiểm hoạt động hết công suất thì mới có thể giải quyết tình trạng tồn đọng, ùn tắc phương tiện kiểm định trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, ngay cả như vậy thì ùn tắc vẫn sẽ diễn ra tại nhiều địa phương trong đó có Hà Nội và TP Hồ Chí Minh do mật độ phương tiện cao, năng lực kiểm định còn hạn chế.
