Tại báo cáo cập nhật triển vọng thị trường trái phiếu doanh nghiệp vừa công bố, SSI Research cho hay, Nghị định 08/2023 về trái phiếu phát hành riêng lẻ đã tạo ra hành lang pháp lý để tổ chức phát hành có thể hoãn trái phiếu hiện tại lên tới hai năm hoặc chuyển đổi trái phiếu thành tài sản khác.
Tuy vậy, Nghị định này có tạo ra tâm lý trì hoãn việc thanh toán trái phiếu càng lâu càng tốt từ phía nhà phát hành?
Hoạt động mua lại trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản chậm lại?
Theo SSI Research, sau sự cố Vạn Thịnh Phát vào cuối năm 2022 thì hoạt động mua lại trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản vẫn diễn ra khá mạnh mẽ thế nhưng đã chậm lại kể từ khi Nghị định 08 được ban hành.
Trong quý 2 năm 2023, hoạt động mua lại trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản đã giảm xuống còn 24,7 nghìn tỷ đồng (từ mức cao nhất là 34,8 nghìn tỷ đồng trong Quý 4 năm 2022). Ngược lại thì hiện các doanh nghiệp bất động sản đang có xu hướng lựa chọn phương án hoãn thanh toán trả lãi coupon hoặc trả nợ gốc.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Bên cạnh đó, hoạt động mua lại trái phiếu ngân hàng trong quý 2 tăng tốc, nguyên nhân chủ yếu liên quan đến cơ cấu kỳ hạn để phục vụ mục đích cho việc tăng vốn cấp 2 (trái phiếu có kỳ hạn dưới 5 năm sẽ có tỷ trọng ít hơn trong công thức tính CAR).
Theo SSI Research ước tính, số tiền gốc trái phiếu đã thành công thực hiện điều chỉnh hoãn nợ gốc/điều chỉnh lãi suất hoặc chuyển đổi trái phiếu lên đến 66 nghìn tỷ đồng. Tích cực nhất trong việc đàm phán gia hạn nợ với nhà đầu tư trong nửa đầu năm 2023 là các công ty trong tập đoàn Nova, Sovico và Vietracimex.
SSI Research nhấn mạnh, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam dường như đã trải qua giai đoạn khó khăn nhất, nhờ các động thái từ Chính phủ thế nhưng những giải pháp hiện tại chỉ mang tính ngắn hạn, thiên về hỗ trợ cho các tổ chức phát hành, sẽ khó có thể ngay lập tức khôi phục được niềm tin của nhà đầu tư.
Theo SSI Research thống kê, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành tiếp tục chậm trong quý 1 năm 2023 nhưng đã bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu phục hồi trong quý 2.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, quy mô trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ là 57,3 nghìn tỷ đồng (giảm 67,8% so với cùng kỳ), trong khi phát hành ra công chúng chỉ đạt 5,5 nghìn tỷ đồng (giảm 37,9%). Các tổ chức phát hành giảm nhu cầu phát hành ra công chúng do chi phí cao hơn và thời gian phát hành tương đối lâu, xu hướng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ mới đã bắt đầu cải thiện từ đáy của quý 4 năm 2022.
Trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản chiếm tỷ trọng cao nhất trên thị trường sơ cấp, nhưng chỉ tập trung vào một số tổ chức phát hành. Các ngân hàng cũng đẩy mạnh phát hành từ quý 2 do đã giải quyết được các vướng mắc về báo cáo kiểm toán giải ngân nguồn vốn trái phiếu.
Bên cạnh đó, lợi suất trung bình trái phiếu các doanh nghiệp phi ngân hàng trên thị trường sơ cấp ít biến động hơn (do chỉ tập trung vào một số nhà phát hành), trong khi tính thanh khoản kém trên thị trường thứ cấp làm lợi suất trái phiếu biến động mạnh hơn.
Có thể thấy, vào quý 2 năm 2023 lãi suất trái phiếu phi ngân hàng trung bình là 12,5%/năm (cao hơn 250 điểm cơ bản so với trong năm 2021). Với lợi suất trên thị trường thứ cấp, lợi suất có thể lên đến 20%-30%/năm và hiện tại đã hạ nhiệt xuống 12% - 20%/năm (tùy thuộc vào sức khỏe tài chính của nhà phát hành).
Về cơ cấu kỳ hạn, Ngân hàng thương mại cổ phần chủ yếu phát hành trái phiếu kỳ hạn 3 năm nhằm tài trợ cho hoạt động kinh doanh còn các Ngân hàng thương mại nhà nước thường huy động vốn cấp 2 thông qua phát hành trái phiếu nên kỳ hạn phổ biến rơi vào khoảng 7-10 năm.
Lưu ý rằng các tổ chức phát hành phi ngân hàng sẽ có nhu cầu phát hành kỳ hạn dài hơn, nhiều khả năng đến từ mức độ tập trung ở các nhóm cụ thể của các doanh nghiệp phát hành.
Theo Tạ Ngọc/ Diễn đàn sự thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/6663570270369339/?
