Sản xuất vải từ sữa bò
Loại vải từ sữa bò được làm hoàn toàn từ các thành phần tự nhiên nên không gây dị ứng cho da và cũng không ảnh hưởng tới môi trường tự nhiên. Loại vải này do Giám đốc công ty Qmilk, Anke Domaske, một nhà vi sinh vật học người Đức tạo ra.
"Loại vải này rất mềm và mượt. Nó được làm từ protein cũng như sợi len hay sợi tơ. Bề mặt vải trơn nên cảm giác nó như lụa tơ tằm vậy" - bà Anke Domaske cho biết.
Qmilk chỉ dùng những loại sữa không đạt tiêu chuẩn cho người uống để sản xuất vải. Họ tách bột sữa và protein từ sữa bò rồi trộn với một số thành phần tự nhiên để kéo thành sợi. Mỗi sợi vải làm từ sữa còn mỏng hơn 1 sợi tóc người.
Anke Domaske là người đưa công nghệ sản xuất vải sữa ra đời những năm 1930 trở lại. (Ảnh: Ecouterre)
Theo chia sẻ của nhà thiết kế Anke Domaske trên Reuters, loại vải sữa mới tạo cảm giác như đang mặc lụa thật, không có mùi khó chịu và dễ dàng giặt ủi. Bên cạnh đó, protein bao gồm các chuỗi amino axit có khả năng kháng khuẩn và ngăn ngừa lão hóa. Chất liệu còn giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể cũng như tuần hoàn máu. Giá thành sản xuất vải sữa cũng rẻ hơn nhiều so với lụa truyền thống.
Tương tự Qmilk, một công ty khởi nghiệp ở Los Angeles (Mỹ) có tên là Mi Terro đã đàm phán với các công ty sản xuất sữa hàng đầu Trung Quốc để hợp tác tái chế sữa bò bị hư hỏng thành sợi vải để sản xuất áo thun. Mi Terro cho biết, vải áo thun làm từ sữa bò mềm hơn cotton.
Để làm ra loại vải này, đầu tiên, các chất béo sẽ được tách khỏi sữa trước khi sữa được khử nước thành bột sữa. Tiếp đó, sữa bột này sẽ được xử lý để loại bỏ vi khuẩn hay còn gọi là protein casein xấu, rồi được gia cố thành chất xơ để xe thành sợi vải dùng để sản xuất áo thun. Protein casein chiếm đến 80% lượng protein có trong sữa bò.
Chất xơ thu được sau quy trình xử lý sữa bò bị hư hỏng. (Ảnh: Mi Terro)
Theo Robert Luo, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Mi Terro cho biết, sợi làm từ protein casein cũng có thể sử dụng để sản xuất khẩu trang, giấy vệ sinh. Anh cho biết công ty anh đang xin cấp các bản quyền sáng chế ở Trung Quốc và sẽ cấp phép công nghệ độc quyền cho các đối tác trong tương lai gần.
Trước đó, ý tưởng biến sợi protein từ sữa thành vải đã xuất hiện từ năm 1904 đến 1909, trong công trình nghiên cứu của nhà hóa học Đức - Frederick Todtenhaupt. Tuy nhiên, công trình của ông đã thất bại.
Nghiên cứu của tờ Atlasobscura cho biết vải len thực chất được cấu thành bởi protein. Trong khi đó, thành phần chính của sữa lại có casein, cũng là một loại protein. Ở cấp độ phân tử, chúng có điểm tương đồng. Nhiệm vụ đặt ra cho các nhà khoa học là phải tìm cách xử lý casein sao cho sản phẩm cuối cùng có đặc tính tương tự len.
Năm 1935, SNIA - công ty sản xuất chất liệu nhân tạo hàng đầu của Italy lúc đó đã có được bằng sáng chế về lanital (vải len tổng hợp dệt từ sợi protein trong sữa). "Lanital" được ghép bởi hai từ gồm "lana" trong tiếng Italy nghĩa là len và "ital" từ chữ "Italy".
Trên Time, kỹ sư Antonio Ferretti chia sẻ quy trình sản xuất lanital. Ban đầu, các nhà khoa học cho axit vào sữa tách béo để lọc ra casein. Sau đó, họ tiếp tục xử lý để casein tạo thành một khối sền sệt thống nhất. Tiếp theo, thành phẩm lại được ép qua các thùng máy rồi được đông cứng trong bồn chứa chất hóa học và cuối cùng là cắt nhỏ thành sợi dệt.
Thời hoàng kim của vải sữa không kéo dài lâu. Dù có tiếng "sang chảnh" hơn vải len truyền thống, lanital lại không có được độ bền chắc bằng. Vải sữa dễ bị hỏng khi là ủi. Nhiều khách hàng phàn nàn về việc khi bị ẩm, lanital có mùi giống sữa bị lên men, rất khó chịu.
Vải được làm từ...phân bò
Mestic là loại vải được làm từ phân bò. Đầu tiên, phân bò sẽ được tách bỏ thành phần khô để lấy cellulose, sau đó trộn với một trong những loại axit có trong phân bò để tạo ra hỗn hợp giống như nhựa lỏng nhằm làm thành nhựa hay xơ sợi của ngành dệt may.
Vải làm từ phân bò. (Ảnh: Spy.com)
Theo Smithsonian.com, loại vải này là giải Global Change của cuộc thi sáng tạo do công ty H&M tổ chức do Doanh nhân và nghệ sĩ Jalil Essaidi đến từ Hà Lan tạo ra với mong muốn giải quyết vấb đề bức thiết trong xử lý chất thải mà các nhà chăn nuôi Hà Lan đang đau đầu. Đặc biệt là khi ngành chăn nuôi bò cũng góp phần vào việc tạo ra hiệu ứng nhà kính gây ra tình trạng ấm lên toàn cầu.
Thông tin từ VTV/VNExpress
