Theo Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) tổng hợp từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC), tính đến ngày công bố thông tin 31/3/2023, có 11 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp, trong đó tổng giá trị phát hành đạt 26.425 tỷ đồng (hơn 1,1 tỷ USD theo tỷ giá hôm nay ngày 6/4) được ghi nhận trong tháng 3/2023.
Trước đó, tháng 1 chỉ có duy nhất một lô phát hành riêng lẻ với giá trị 110 tỷ đồng và tháng 2 có 3 lô tổng trị giá 2.000 tỷ đồng, có thể thấy rõ ràng đợt phát hành đã tăng rất nhiều. So với tháng 3/2022 cũng đã tăng vượt bậc. Cụ thể, vào tháng 3/2022 có 2 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng, 10 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ có tổng giá trị phát hành 3.621 tỷ đồng
Dữ liệu VBMA tổng hợp từ HNX cho thấy, tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại trước hạn trong tháng 3/2023 là gần 14.300 tỷ đồng, so với tháng trước tăng 137% và so với cùng kỳ tháng 3/2022 tăng 64%.
Nhiều doanh nghiệp gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, từ đó danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu tiếp tục tăng lên. Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
2 nhóm ngành ghi nhận giá trị mua lại lớn nhất trong tháng là xây dựng và hàng tiêu dùng, lần lượt đạt 5 nghìn tỷ (chiếm 35% tổng giá trị mua lại) và 3.400 tỷ đồng (chiếm 24% tổng giá trị mua lại).
Tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại đạt hơn 29.860 tỷ đồng tính từ đầu năm tới hết tháng 3, so với cùng kỳ năm 2022 tăng 63%.
Dựa vào dữ liệu VBMA tổng hợp, tính đến ngày công bố thông tin ngày 31/3, trong tháng 4/2023 tổng giá trị trái phiếu đến hạn là 14.540 tỷ đồng. Hai nhóm ngành có giá trị đến hạn lớn nhất là bất động sản và ngân hàng, lần lượt là 4.500 tỷ đồng và 5.300 tỷ đồng, chiếm 31% và 36% giá trị đến hạn.
Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT (VNDIRECT) cho biết, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bắt đầu có sự phục hồi sau khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP của Chính phủ: Sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế được ban hành vào ngày 05/03/2023.
Tuy vậy, theo quan sát của VNDIRECT, trong quý I/2023 các đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ lớn đều là của của các doanh nghiệp ít có tên tuổi, thông tin về các doanh nghiệp này cũng rất hạn chế, có doanh nghiệp tính tới thời điểm phát hành chỉ có thời gian thành lập chưa đến 1 năm.
Tỷ lệ phân phối cho các nhà đầu tư cá nhân của của các lô trái phiếu mới phát hành này là rất hạn chế bởi hiện nay niềm tin của các nhà đầu tư cá nhân chưa trở lại, người mua chủ yếu là các tổ chức. Vì thế theo VNDIRECT, những đợt phát hành này chỉ mang tính cục bộ, có thể mục đích phát hành chỉ là để cơ cấu lại nợ nội bộ của một hay một vài tổ chức lớn.
Theo VNDIRECT, hoạt động mua lại trước hạn bắt đầu chững lại. Dòng tiền của các doanh nghiệp (đặc biệt là các doanh nghiệp bất động sản) trong thời gian qua đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng do thanh khoản thị trường bất động sản đóng băng, tín dụng bị thắt chặt, đây có thể là những nguyên nhân khiến hoạt động mua lại trái phiếu doanh nghiệp bất động sản trước hạn trong quý I/2023 đã chững lại.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản trầm lắng, nhiều doanh nghiệp gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn, từ đó danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu tiếp tục tăng lên.
Theo thông báo của HNX, đến ngày 22/3/2023, có khoảng 53 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp.
Theo VNDIRECT ước tính, tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp này vào khoảng 148.900 tỷ đồng (chiếm khoảng gần 13,6% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường).
Trong danh sách có khoảng hơn 46.200 tỷ đồng trái phiếu của các doanh nghiệp sẽ đáo hạn trong năm 2023, chiếm khoảng 19,8% tổng giá trị đáo hạn toàn thị trường cả năm.
