Tăng cường kiểm soát và xử lý triệt để ô nhiễm không khí

Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường vừa ban hành công văn số 436/KSONMT-QTMT về việc tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí và xử lý triệt để các điểm nóng về ô nhiễm bụi, khí thải.

Hiện nay tình trạng ô nhiễm bụi trong không khí tại một số địa phương, đặc biệt là Hà Nội và các tỉnh lân cận đang có diễn biến xấu, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.

Kết quả quan trắc tại các trạm quan trắc tự động cho thấy chỉ số AQI ngày tại một số trạm ở Hà Nội, TP.HCM, Thái Nguyên ở mức xấu hoặc rất xấu. Từ dữ liệu ảnh vệ tinh cho thấy nhiều khu vực trên toàn quốc xuất hiện các điểm đốt mở, tập trung nhiều tại khu vực miền núi Đông Bắc (Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Tuyên Quang), Tây Bắc (Lai Châu, Điện Biên, Sơn La) và các tỉnh Tây Nguyên, Nam trung Bộ và Nam Bộ. 

Tình trạng ô nhiễm bụi trong không khí tại một số địa phương, đặc biệt là Hà Nội và các tỉnh lân cận đang có diễn biến xấu, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, do ảnh hưởng của các điều kiện thời tiết giao mùa có nhiều biến động bất lợi, chênh lệch ngày, đêm về nhiệt độ, độ ẩm, hướng và tốc độ gió, bức xạ nhiệt... khiến khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm trong không khí bị hạn chế, đặc biệt là bụi.

Trước tình trạng này, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị các Sở Tài nguyên và Môi trường tập trung nguồn lực tăng cường các biện pháp kiểm soát ô nhiễm bụi trong không khí, đồng thời báo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh, Thành phố chỉ đạo thực hiện tăng cường tần suất quan trắc môi trường không khí trong chương trình quan trắc định kỳ và hệ thống các trạm quan trắc tự động, liên tục trên địa bàn.

Đồng thời, công bố kết quả quan trắc chất lượng môi trường không khí trên Cổng thông tin điện tử và phương tiện truyền thông của Tỉnh, Thành phố, đồng thời kết nối về Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Cục cũng đề nghị các địa phương tổ chức kiểm tra, giám sát, yêu cầu nghiêm các cơ sở sản xuất công nghiệp trên địa bàn thực hiện các biện pháp kiểm soát, bảo đảm xử lý khí thải đạt quy chuẩn kỹ thuật về môi trường, đặc biệt là các cơ sở có phát sinh nguồn bụi, khí thải lớn; đôn đốc, giám sát các cơ sở sản xuất thuộc đối tượng phải lắp đặt quan trắc khí thải tự động và truyền dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường theo quy định.

UBND cấp huyện, xã và các đơn vị chức năng cần tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân không đốt chất thải rắn, rơm rạ sau thu hoạch để giảm phát sinh khí thải, bụi gây ô nhiễm môi trường. Khẩn trương kiểm tra thực tế, xác định và ngăn chặn kịp thời các hoạt động đốt ở trên địa bàn. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường đối với hành vi đốt chất thải rắn sinh hoạt sai quy định.

Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường đề nghị các địa phương chỉ đạo các đơn vị chức năng liên quan tổ chức kiểm tra, đôn đốc các chủ dự án, đơn vị quản lý, thi công các công trình xây dựng, giao thông, cải tạo hạ tầng đô thị thực hiện nghiêm các biện pháp ngăn ngừa, giảm thiểu phát tán bụi, khí thải ra môi trường xung quanh (che chắn công trình, phương tiện vận chuyển vật liệu xây dựng, phế thải xây dựng, phun nước, rửa đường, rửa xe ra vào công trình…).

Nước ta là quốc gia xếp thứ 36 trong tổng số 177 quốc gia có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất trên toàn thế giới. Theo các số liệu thống kê của Iqair, nồng độ bụi mịn của Việt Nam vượt quá 4,9 lần ngưỡng cho phép.

Đặc biệt, Hà Nội và TP.HCM là hai thành phố có mức độ ô nhiễm nghiêm trọng nhất cả nước, chất lượng không khí bị suy giảm. Thậm chí, nhiều thời điểm không khí bị bụi mịn bao phủ, gây hạn chế tầm nhìn. Ô nhiễm bụi gây ảnh hưởng sức khỏe, tạo tâm lý bất an cho con người.

Là một trong 17 đô thị lớn nhất thế giới, thành phố Hà Nội đang đối mặt nhiều tác động tiêu cực từ ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Trên địa bàn thành phố có 17 khu công nghiệp, hơn bảy triệu xe gắn máy và hơn 600 nghìn xe ô tô, là những nguồn phát lượng khí thải lớn gây ô nhiễm không khí. Mặc dù đã có nhiều giải pháp cải thiện chất lượng không khí, nhưng trước sự biến đổi khó lường của khí hậu, tốc độ đô thị hóa, tình trạng ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm không khí vẫn nghiêm trọng. Theo kết quả khảo sát của Ngân hàng Thế giới, 40% dân số của Hà Nội bị phơi nhiễm với nồng độ bụi mịn PM2.5 ở ngưỡng gấp đôi mức quy chuẩn quốc gia và gấp nhiều lần tiêu chuẩn thế giới.