Mới đây, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã có thông báo kết luận về việc thực hiện đề án tái cơ cấu, xử lý nợ xấu ngân hàng giai đoạn 2013-2017.
Cụ thể, TTCP đã thanh tra với hàng loạt ngân hàng thương mại và phát hiện một số vi phạm về cho vay tại các ngân hàng: Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank), Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank), Ngân hàng TMCP Bắc Á (BacABank) và Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank).
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Quá trình thanh tra, cơ quan chức năng đã phát hiện, một số ngân hàng có tình trạng cho vay tập trung một khách hàng, một dự án thông qua các khách hàng độc lập với mục đích tránh vi phạm quy định; cho vay để góp vốn vào các công ty con, mua lại phần vốn góp của các cổ đông công ty sở hữu dự án. Có một số doanh nghiệp dù chậm trả gốc, lãi, phương án cơ cấu nợ không khả thi thế nhưng lại không bị chuyển nợ quá hạn, nợ xấu đúng quy định...
Sacombank
Theo quy định thì một khách hàng chỉ được vay tối đa 15% vốn tự có của một tổ chức tín dụng. Thế nhưng, thông qua kiểm tra hồ sơ cấp tín dụng 16 khách hàng của Sacombank, TTCP lại phát hiện tổng dư nợ của các khách hàng này đến tháng 8/2018 là 15.218 tỷ đồng.
Đáng chú ý, ngân hàng này cho 9 doanh nghiệp vay với dư nợ bằng 48,52% vốn tự có của ngân hàng (lên đến 9.262 tỷ đồng).
Những doanh nghiệp này bao gồm: Công ty CP Him Lam Thủ Đô, Công ty CP Đầu tư Hồng Bàng, Công ty CP Đầu tư xây dựng Bảo Lộc, Công ty CP Đầu tư TMDV Nam Thắng, Công ty cổ phần Thương mại xây dựng Công Phúc, Công ty CP Hạ tầng Bảo Tín, Công ty CP Đầu tư xây dựng Việt Phú Mỹ, Công ty CP Việt Hà, Công ty CP Hiệp Ân.
Được biết, những doanh nghiệp trên không có mối quan hệ liên quan theo quy định Luật các Tổ chức tín dụng, không trực tiếp thực hiện dự án, mà vay vốn để chuyển cho bên thứ ba qua hình thức ký hợp đồng nguyên tắc về chuyển nhượng các phân khu thuộc dự án.
Phía nhà băng chỉ thẩm định năng lực tài chính với khách hàng vay vốn thay vì đơn vị thực hiện dự án. Điều này dẫn đến tiềm ẩn rủi ro cho ngân hàng. Khi thanh tra, dự án đang khó khăn về pháp lý đất đai, làm tăng chi phí lãi vay, ảnh hưởng chất lượng tín dụng, kết quả kinh doanh của nhà băng này.
Bên cạnh đó, trong thẩm định điều kiện cho vay vốn Sacombank cũng có thiếu sót, như phương án vay vốn không đảm bảo khả thi với các công ty: Công ty TNHH Đầu tư và phát triển bất động sản Office 85; Công ty cổ phần Đầu tư Long Biên, Công ty cổ phần Đồng Tâm. Khả năng tài chính để trả nợ của một số khách hàng chưa được đảm bảo như: Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Bất động sản Dấu ấn Sài Gòn, Công ty TNHH Vina Alliance, Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức, chưa được đảm bảo.
Sacombank còn cho Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức vay vốn để mua 62% phần vốn góp và thế chấp bằng chính phần vốn góp của doanh nghiệp này trong 3 năm. Bản chất việc cấp tín dụng này giống như việc cấp tín dụng để đầu tư, kinh doanh cổ phiếu.
VietABank
Tổng dư nợ của VietABank tính đến ngày 31/8/2018 là 6.510 tỷ đồng (chiếm 17,28% tổng dư nợ cho vay). Nhà băng này đã thẩm định, phê duyệt cho vay khi dự án chưa đủ hồ sơ pháp lý, chủ đầu tư không đủ điều kiện thực hiện dự án. Việc thẩm định, xác định doanh thu, chi phí thực hiện dự án đầu tư không chính xác với Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Hưng Thịnh Việt Nam và Công ty cổ phần Đầu tư PHD.
Bên cạnh đó, ngân hàng này cũng chưa phân loại nợ đúng quy định đối với Công ty cổ phần Tập đoàn Xây dựng và phát triển Nhà Vicoland, Công ty CP Điện Bình Thủy Lâm Đồng. Theo quy định, nợ của các khách hàng này phải chuyển sang nhóm 4 và 5 thế nhưng vẫn được VietABank giữ ở nhóm 1.
TTCP cho hay, VietABank cho 10 doanh nghiệp vay vốn, dư nợ là 4.860 tỷ đồng, theo các hợp đồng hợp tác đầu tư kinh doanh ký với chủ đầu tư dự án. Bản chất là giải ngân vốn cho chủ đầu tư nhằm thực hiện dự án, trong khi các dự án chưa đủ hồ sơ pháp lý, chưa đủ điều kiện huy động vốn.
BacABank
Còn tại BacABank, TTCP phát hiện nhà băng này cho loạt khách hàng "họ" TH vay, bao gồm: Công ty CP Chuỗi thực phẩm TH, Công ty CP Thực phẩm sữa TH, Công ty CP Sữa TH, Công ty CP Phát triển nguyên liệu vùng đông bắc Nghệ An, Công ty CP Dược liệu TH...
Ngoài ra, ngân hàng cũng thẩm định, phê duyệt cho vay khi khách hàng chưa đáp ứng điều kiện về khả năng tài chính để trả nợ và phương án dùng vốn khả thi, không có tài sản đảm bảo trong khi tài chính khách hàng khó khăn, chậm trả nợ lãi thế nhưng không chuyển nợ quá hạn. Ngân hàng này vẫn cho vay khi khách hàng không đủ khả năng trả nợ, xác định kỳ hạn trả nợ không phù hợp, giải ngân dù dự án chưa đầy đủ hồ sơ pháp lý.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước xử lý theo thẩm quyền đối với các khuyết điểm, vi phạm trong việc cấp tín dụng của các nhà băng nêu trên.
Theo Tạ Ngọc/ Diễn đàn sự thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/6620161751376858/?
