Được biết, Hãng xếp hạng tín nhiệm FiinRatings từ bản tin trái phiếu tháng 8 đã nhận thấy sau sự kiện Tân Hoàng Minh thị trường trái phiếu vẫn chưa thể hồi phục khi tiếp tục chứng kiến sự sụt giảm rõ rệt về khối lượng phát hành.
Trong tháng, tổng giá trị phát hành chỉ đạt khoảng 9.400 tỷ đồng, giảm lần lượt 84% so với cùng kỳ và 58% so với tháng trước đó. Kể từ đầu năm đây là tháng phát hành thấp nhất trên kênh dẫn vốn này.
Theo chuyên gia FiinRatings, nguyên nhân phần lớn do sự cẩn trọng và chờ đợi các chính sách mới từ cả phía nhà đầu tư lẫn nhà phát hành.
FiinRatings lưu ý về một nhóm doanh nghiệp bất động sản phát hành hơn 9.500 tỷ đồng trái phiếu.
Khi những thay đổi về chính sách đang được nhà phát hành chờ đợi thì các lô trái phiếu cũng không được các nhà đầu tư chú ý bởi chưa nắm rõ các quy định như giao dịch thứ cấp, xác định nhà đầu tư chuyên nghiệp...
Bên cạnh đó, yếu tố lãi suất chào bán thấp nên chưa hấp dẫn, ở các ngân hàng khác khi đã đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn và chờ đợi việc nới room tín dụng cho vay trong những tháng cuối năm thì cũng không thực sự có nhu cầu mua trái phiếu.
Nhóm ngân hàng là cơ cấu phát hành chủ yếu, với quy mô khoảng 7.420 tỷ đồng, trong tổng phát hành chiếm tỷ trọng 77% nhưng so với cùng kỳ năm trước đã giảm 12%. Tỷ trọng của nhóm bất động sản tăng mạnh một cách bất ngờ (lên 19%), trong đó chủ yếu nhờ gói trái phiếu nghìn tỷ đồng của công ty Fuji Nutri Food.
Tiếp đó, FiinRatings cũng chỉ ra điểm đáng lưu ý là một số các doanh nghiệp trong ngành xây dựng bao gồm CTCP Đầu tư Xây dựng Tường Khải, CTCP Xây dựng Minh Trường Phú và CTCP Xây dựng Kiến Hưng Thịnh nhưng về bản chất là các công ty bất động sản.
Mục đích của trái phiếu phát hành nhóm này là nhằm phục vụ trực tiếp vào việc phát triển các dự án bất động sản, trong đó các tổ chức tín dụng là bên mua và/hoặc quản lý tài sản đảm bảo.
Theo FiinRatings, có thể nói, với nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp đây là điểm quan trọng cần quan tâm. Cần đánh giá doanh nghiệp phát hành này và các rủi ro của dự án một cách kỹ lưỡng khi được các tổ chức phân phối thứ cấp ra thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh thông tin về các tổ chức phát hành và mục đích sử dụng vốn không được công bố rõ ràng.
Theo thống kê, trong tháng 1 Công ty Tường Khải có khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp là 2.990 tỷ đồng và Công ty Minh Trường Phú là 2.950 tỷ đồng. Trong tháng 3, Công ty Kiến Hưng Thịnh đến 3.600 tỷ đồng.
Được biết, những doanh nghiệp trên đều là các doanh nghiệp mới được thành lập vào khoảng tháng 5-6 của năm 2020. So với số tiền huy động trái phiếu, quy mô vốn điều lệ của nhóm này thấp hơn rất nhiều (chỉ bằng 20-30%).
Trên tổng quy mô nợ trái phiếu tỷ lệ nợ xấu trái phiếu doanh nghiệp ở Trung Quốc là 1,4%, hay tại Thái Lan là hơn 1%. Nguồn ảnh: Internet
Tiếp theo, FiinRatings cũng chỉ ra trong thời gian qua một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc đáp ứng nghĩa vụ nợ vay do áp lực đáo hạn trái phiếu tăng cao.
Nếu phần đông tổ chức phát hành trong 2-3 năm về trước là các doanh nghiệp chưa niêm yết, bao gồm công ty dự án có sức khỏe tài chính yếu, chưa có lịch sử kinh doanh và dòng tiền ổn định thì thực tế này vẫn có thể xảy ra.
FiinRatings cũng chỉ ra rằng các đơn vị này có hồ sơ tín dụng cũng chưa được tốt hoặc chưa đáp ứng tiêu chí vay tín dụng ngân hàng hoặc huy động nguồn vốn khác trong bối cảnh hiện nay.
Tuy nhiên, vấn đề "vỡ nợ" nếu xảy ra cũng không quá tiêu cực mà chỉ tương tự như nợ xấu ở các ngân hàng thương mại. Trên tổng quy mô nợ trái phiếu tỷ lệ nợ xấu trái phiếu doanh nghiệp ở Trung Quốc là 1,4%, hay tại Thái Lan là hơn 1%.
Dù thị trường trái phiếu có trạng thái thanh khoản thấp trong nhiều tháng qua thế nhưng FiinRatings vẫn đang kỳ vọng vào một sự hồi phục khi các yếu tố vĩ mô vẫn đang tích cực với nhiều triển vọng.
Mới đây, hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam được Moody’s nâng xếp hạng từ mức Ba3 lên mức Ba2. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng mới điều chỉnh nới room tín dụng đây là yếu tố hỗ trợ cần thiết để có thể duy trì dòng vốn trước khi quy định mới về trái phiếu doanh nghiệp được ban hành.
