TP. Hồ Chí Minh sẽ cắm mốc bảo vệ bờ sông Sài Gòn (Ảnh Internet)
Kế hoạch trên được Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đưa ra thực hiện trong giai đoạn 2023-2024. Việc cắm mốc sẽ dựa theo chỉ giới trên bản đồ địa chính để xác định phạm vi hành lang bảo vệ bờ sông, kênh rạch, sau đó mới triển khai thực địa.
Trước đó, UBND TP.HCM đã ban hành hai quyết định vào năm 2004 và 2017 về quản lý, sử dụng hành lang ven bờ sông, kênh rạch. Trong đó, hành lang bảo vệ các tuyến lớn ở thành phố hiện quy định mỗi bên bề rộng 30-50 m, tuỳ đoạn.
Vậy nhưng, nhiều công trình đã xây từ nhiều năm trước khi có quy định, dẫn đến nhiều tuyến hành lang an toàn không đồng đều. Trong khi đó, tình trạng xây dựng lấn chiếm bờ sông, kênh rạch ở thành phố cũng diễn ra phổ biến suốt nhiều năm qua.
Sông Sài Gòn dài 256 km, bắt đầu từ Bình Phước sau đó qua Tây Ninh, Bình Dương và TP.HCM. Đoạn sông chảy qua TP.HCM dài khoảng 80 km được ví như "dải lụa mềm" uốn lượn trong lòng thành phố tạo ra những bán đảo đẹp như Thanh Đa hay Thủ Thiêm.
Tuy nhiên, hiện rất nhiều khu vực bờ sông bị lấn chiếm, ảnh hưởng lớn đến phát triển đồng bộ toàn tuyến sông. Một số con hẻm gần bờ sông cũng bị ngăn lại thành đường nội khu của các dự án, khu biệt thự, nghỉ dưỡng.
Ngoài sông Sài Gòn, một số tuyến sông khác cũng được cắm mốc như: Soài Rạp dài gần 60 km; sông Lòng Tàu dài 32 km và hơn 7 km sông Đồng Nai. Ngoài ra, hàng loạt kênh, rạch khác cũng được thành phố cắm mốc hành lang bảo vệ như rạch Tôm, kênh Cây Khô, rạch Bà Lớn...
Nhiều đoạn sông Sài Gòn bị "bức tử" vì các công trình sai quy định về bảo vệ hành lang bờ sông (Ảnh ĐSPL)
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, không chỉ phòng chống sạt lở, chống lấn chiếm và hạn chế xả nước thải sinh hoạt, công nghiệp ra hệ thống kênh rạch, việc cắm mốc cũng tạo quỹ đất để xây hạ tầng kỹ thuật dọc sông, kênh rạch, như: đường giao thông, hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải, công trình điện, thông tin liên lạc, trồng cây, xây công trình chống sạt lở, công trình thủy lợi, công viên và các công trình khác…
Bên cạnh đó, việc cắm mốc nhằm đảm bảo thuận lợi cho chủ đầu tư dự án, người sử dụng đất xác định tọa độ, cao độ, lộ giới khi xây dựng và công tác quản lý nhà nước của UBND các cấp; đồng thời công khai quy hoạch đô thị phục vụ công tác quản lý xây dựng và đầu tư phát triển đô thị, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.
Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM sẽ tổ chức xác định mốc trên bản đồ địa chính, cắm mốc tại thực địa trên cơ sở mép bờ cao đã được Sở Giao thông Vận tải công bố. Từ đó, xác định hành lang bảo vệ trên bờ các tuyến có chức năng giao thông đường thủy và bàn giao cho UBND TP.Thủ Đức và các quận, huyện quản lý.
Theo kế hoạch, cơ quan chức năng sẽ thực hiện cắm mốc chỉ giới hành lang bảo vệ sông suối, kênh rạch, hồ công cộng 59 tuyến với tổng chiều dài tuyến khoảng 553 km, tổng chiều dài mép bờ cao khoảng 926 km.
Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cũng kiến nghị Thành phố khai thác hiệu quả quỹ đất ven sông rạch vì lợi ích công cộng, đảm bảo cảnh quan, môi trường và phát triển bền vững.
Đề nghị giao đất dự án cho chủ đầu tư đến mép bờ cao sông rạch; quy định chủ đầu tư dự án có trách nhiệm đầu tư xây dựng bờ kè bảo vệ, đường ven sông, công viên, mảng xanh, các công trình dịch vụ phục vụ lợi ích công cộng trong khu vực quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch và được quyền khai thác, kinh doanh có thời hạn theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Đối với các dự án cũ chưa giao quỹ đất thuộc hành lang bảo vệ sông rạch, đề nghị có cơ chế, chính sách khuyến khích các chủ đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng, đầu tư xây dựng bờ kè, đường ven sông, công viên, thảm cỏ, các công trình dịch vụ phục vụ lợi ích công cộng và được quyền khai thác, kinh doanh có thời hạn theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
