Trong đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội (NƠXH) cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, TP.HCM được giao chỉ tiêu 69.700 căn.
Kết quả từ năm 2021 đến nay, TP.HCM đã hoàn thành và đưa vào sử dụng 2 dự án NƠXH (chuyển tiếp từ giai đoạn 2016-2020) với quy mô 623 căn hộ. Hiện trên địa bàn thành phố đang triển khai 6 dự án NƠXH với diện tích đất 9,36ha, 298.714m2 sàn xây dựng, quy mô 3.956 căn hộ; 1 dự án nhà lưu trú công nhân tại Cụm công nghiệp phường Thạnh Mỹ Lợi, TP.Thủ Đức với diện tích đất 2,01ha, 93.932m2 sàn xây dựng, quy mô 1.040 phòng.
Một khu nhà ở xã hội ở Q.12, TP.HCM. Ảnh: Internet.
Tuy đạt được một số kết quả bước đầu nhưng nhìn chung việc phát triển NƠXH tại TP.HCM chưa thật sự hiệu quả như mong muốn, chưa đảm bảo tiến độ đã đặt ra. Để đảm bảo đạt chỉ tiêu về phát triển khoảng 2,5 triệu m2 sàn với 35.000 căn nhà ở xã hội như kế hoạch đã đặt ra trong giai đoạn 2021-2025, TP.HCM đang triển khai nhiều giải pháp.
Trong số đó, Sở Xây dựng xác định vấn đề căn cơ cho NƠXH chính là vấn đề đất xây dựng. Vấn đề ở đây không phải là thiếu mà bất cập trong phân bố. Trong khi ở những khu vực tập trung nhiều nhà ở thương mại thì thừa nhưng tại các khu vực vùng ven, nông thôn lại thiếu. Hệ quả là giá bán NƠXH tại các khu vực trung tâm đang bị đẩy lên quá cao, không phù hợp với khả năng thanh toán của đối tượng người mua chính, vốn là những người ưu tiên giá cả hơn vị trí.
Ngoài ra, việc dành quỹ đất 20% nhà ở xã hội cũng đang bị nhiều doanh nghiệp thực hiện đối phó. Trong khi phần diện tích nhà ở thương mại được triển khai nhanh để bán, phần NƠXH thì kéo dài công tác bồi thường, chậm triển khai. Đó còn chưa kể đến tình trạng NƠXH phát triển manh mún, nhỏ lẻ, thiếu sự kết nối hạ tầng giao thông, không thu hút được người dân về ở, gây lãng phí.
Do đó, cần điều chỉnh các quỹ đất xây NƠXH trước đây theo hướng phân bổ đồng đều, đáp ứng các tiện ích của cư dân thì sẽ làm nổi bật tinh thần an cư cho người dân.
Trước mắt, Sở Xây dựng đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai đầu tư xây dựng NƠXH trên quỹ đất 20% của các dự án này theo tiến độ được phê duyệt. Trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì kiến nghị UBND thành phố xem xét thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn, giao cho các chủ đầu tư khác.
Sở Xây dựng cũng cho biết, hiện đã tổng hợp và phân loại 88 khu đất, dự án có mục tiêu đầu tư xây dựng NƠXH, nhà lưu trú công nhân trên địa bàn. Qua đó, UBND TP.HCM chỉ đạo các sở, ngành thực hiện và tháo gỡ đối với từng nhóm theo hướng chủ động làm việc với các chủ đầu/nhà đầu tư để hướng dẫn hoàn tất hồ sơ và thủ tục đầu tư theo quy định, hoặc chủ trì cùng với các sở ngành liên quan để giải quyết vướng mắc về thủ tục đầu tư đang giải quyết.
