Vừa qua, Bộ Công an thực hiện công tác tổng kết thi hành Luật Phòng cháy và chữa cháy, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Phòng cháy và chữa cháy và quy định của pháp luật hiện hành trong lĩnh vực cứu nạn, cứu hộ.
Theo thống kê, từ năm 2001 đến năm 2022, toàn quốc đã xảy ra 59.878 vụ cháy, nổ (trong đó xảy ra 49.724 vụ cháy ở các nhà máy, xí nghiệp, kho tàng, cơ quan, trường học, bệnh viện, nhà dân...; 344 vụ nổ và 9.810 vụ cháy rừng), làm chết 1.910 người, bị thương 4.434 người; về tài sản ước tính trị giá 26.152 tỷ đồng và 61.138 ha rừng có giá trị kinh tế.
Qua thống kê số liệu vụ cháy, nổ cho thấy trước tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và tình hình biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp dẫn đến tần suất xảy ra cháy, nổ, sự cố, tai nạn ngày càng tăng, cụ thể so sánh giai đoạn 2012-2022 với giai đoạn trước 2001-2011, số vụ cháy, nổ tăng 13,5% (31.828 vụ giai đoạn 2013-2022/28.050 vụ giai đoạn 2001-2011), thiệt hại về người tăng 39,4% (1.112 người giai đoạn 2013-2022/798 người giai đoạn 2001-2011), thiệt hại về tài sản tăng 382,4% (21.661,3 tỷ đồng giai đoạn 2013-2022/4.490,6 tỷ đồng giai đoạn 2001-2011).
Tình hình cháy, nổ
Trong 10 năm qua, toàn quốc xảy ra 29.596 vụ cháy (gồm 26.699 vụ cháy nhà dân, cơ sở, phương tiện giao thông và 2.897 vụ cháy rừng). Thiệt hại do cháy gây ra làm chết 860 người, bị thương 1.662 người, tài sản thiệt hại sơ bộ ước tính 13.349 tỷ đồng và 13.439 ha rừng. Xảy ra 297 vụ nổ, làm 168 người chết, bị thương 435 người, tài sản thiệt hại sơ bộ ước tính 6.891 tỷ đồng.
Nguyên nhân các vụ cháy là do sự cố hệ thống, thiết bị điện 13.465 vụ (chiếm 45,5%); do sơ xuất bất cẩn sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt 7.717 vụ (chiếm 26,1%); do vi phạm quy định an toàn PCCC 513 vụ (chiếm 1,7%); do sự cố kỹ thuật 784 vụ (chiếm 2,6%); do tác động các hiện tượng thiên nhiên 95 vụ (chiếm 0,3%); do tự cháy 50 vụ (chiếm 0,2%); do tai nạn giao thông 981 vụ (chiếm 3,3%) và do nguyên nhân khác 3.190 vụ (chiếm 10,8%). Đang tiếp tục điều tra 1.853 vụ (chiếm 6,3%).
Địa bàn xảy ra cháy: thành thị xảy ra 15.798 vụ (chiếm 53,4%); nông thôn xảy ra 10.901 vụ (chiếm 36,8%).
Về loại hình xảy ra cháy: 10.151 vụ cháy nhà dân (chiếm 34,3%); 8.580 vụ cháy kho, cơ sở sản xuất, kinh doanh (chiếm 29,0%); 2.897 vụ cháy rừng (chiếm 9,8%); 2.397 vụ cháy phương tiện giao thông (chiếm 8,0%); 1.127 vụ cháy nhà ở kết hợp kinh doanh (chiếm 3,8%); 136 vụ cháy chung cư (chiếm 0,5%); 195 vụ cháy chợ, siêu thị, trung tâm thương mại (chiếm 0,7%); 210 vụ cháy trụ sở làm việc (chiếm 0,7%); 67 vụ cháy quán bar, karaoke (chiếm 0,2%); 73 vụ cháy cơ sở giáo dục (chiếm 0,2%); 104 vụ cháy nhà máy điện, trạm biến áp (chiếm 0,4%); 40 vụ cháy cơ sở y tế (chiếm 0,1%); 05 vụ cháy cảng, nhà ga, bến xe (chiếm 0,02%); và 3.632 vụ cháy các loại hình cơ sở khác (chiếm 12,3%).
Ngoài ra, xảy ra hàng nghìn vụ sự cố nhỏ liên quan đến cháy (không thuộc diện phải thống kê, gây thiệt hại không đáng kể hoặc tự tắt không phải cứu chữa, sự cố chạm chập thiết bị điện trên cột điện, trong nhà dân và cháy cỏ, rác...).
Đánh giá tình hình cháy lớn, cháy gây thiệt hại nghiêm trọng
Tình hình xảy ra 352 vụ cháy gây thiệt hại lớn về tài sản (chiếm 1,2%), ước tính khoảng 8.399,2 tỷ đồng (chiếm 87,8% tổng thiệt hại do các vụ cháy gây ra); tập trung chủ yếu tại các địa phương tốc độ phát triển kinh tế và đô thị hóa nhanh, có nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất, chợ, trung tâm thương mại .
Xảy ra 439 vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng về người (chiếm 1,5%), làm chết 860 người, bị thương 1.662 người. Tập trung chủ yếu xảy ra trong khu dân cư, nhất là loại hình nhà ở riêng lẻ, nhà ở kết hợp với sản xuất kinh doanh, cơ sở tập trung đông người (quán karaoke, quán bar, vũ trường…)
Một số vụ cháy điển hình, như: vụ cháy quán Karaoke ISIS ngày 01/8/2022, tại phố Quan Hoa, Cầu Giấy, Hà Nội làm 03 Cảnh sát PCCC hy sinh khi làm nhiệm vụ; vụ cháy quán karaoke An Phú ngày 06/9/2022, tại thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương làm chết 32 người; vụ cháy nhà ngày 21/4/2022 tại phường Kim Liên (Đống Đa, Hà Nội) khiến 5 người tử vong; Vụ cháy Chung cư Carina Plaza ở TP Hồ Chí Minh làm 13 người chết, 51 người bị thương; vụ cháy ngày 21/12/2018 tại Nhà hàng Ruby ở tỉnh Đồng Nai làm 07 người chết; vụ cháy ngày 07/12/2019 tại nhà hàng Ba Lẩu ở tỉnh Vĩnh Phúc làm 04 người chết; …
Ảnh minh họa.
Công tác chữa cháy và cứu nạn cứu hộ
Trước tình hình cháy nổ, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã duy trì, tổ chức tốt công tác thường trực, sẵn sàng chiến đấu, duy trì thực hiện nghiêm túc 24 giờ/24 giờ theo quy định; phân công chỉ huy, cán bộ thường trực chữa cháy và CNCH với tổng quân số trung bình hằng ngày khoảng trên 6.000 cán bộ chiến sĩ và 2.000 phương tiện chữa cháy, CNCH cơ giới các loại để sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi có cháy, sự cố, tai nạn xảy ra.
Trong giai đoạn 2013-2022, lực Cảnh sát PCCC và CNCH đã tiếp nhận và điều động lực lượng, phương tiện tham gia chữa cháy, CNCH, cụ thể:
Đã tiếp nhận 188.280 tin báo cháy, CNCH, trong đó: 136.589 tin báo cháy, CNCH giả, 6.218 vụ cháy , sự cố nhỏ liên quan đến cháy, tai nạn, sự cố.
Đã tổ chức điều động tổng cộng 105.946 lượt phương tiện chữa cháy cơ giới các loại cùng 686.986 lượt cán bộ, chiến sĩ (CBCS) trực tiếp tham gia chữa cháy 29.596/51.691 vụ cháy, sự cố cháy; điều động tổng cộng 17.150 lượt phương tiện và 115.962 lượt CBCS tổ chức cứu chữa 20.857 vụ sự cố, tai nạn.
Quá trình tổ chức chữa cháy và CNCH các vụ cháy, sự cố, tai nạn, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã huy động lực lượng, phương tiện của quân đội, lực lượng PCCC các cơ sở tham gia chữa cháy và CNCH; lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã trực tiếp cứu và hướng dẫn thoát nạn an toàn cho 6.468 người; tìm được 3.129 thi thể nạn nhân, đồng thời hướng dẫn cho hàng trăm người bị nạn trong các đám cháy và sự cố, tai nạn thoát nạn an toàn; trực tiếp cứu và bảo vệ an toàn cho hàng nghìn ngôi nhà và công trình, trực tiếp cứu được tài sản trị giá ước tính hàng nghìn tỷ đồng và hàng nghìn héc ta rừng.
Có 20.638 vụ do người dân và lực lượng tại chỗ thực hiện, 1.457 vụ cháy tự tắt và 1.034 vụ CNCH do người dân và lực lượng tại chỗ thực hiện.
Trong quá trình tổ chức chữa cháy, CNCH, với tinh thần xung phong không ngại hiểm nguy, luôn sẵn sàng tiếp nhận và hoàn thành nhiệm vụ cứu người bị nạn và dập tắt đám cháy; đã có những tấm gương chiến sĩ Cảnh sát PCCC và CNCH anh dũng hi sinh (08 người), bị thương (119 người) trong khi làm nhiệm vụ. Điển hình như vụ cháy tại quán karaoke ISIS, số 231 Quan Hoa, phường Quan Hoa, Tp. Hà Nội, ngày 01/8/2022, trong quá trình tổ chức tìm kiếm, cứu nạn, 03 chiến sĩ Cảnh sát PCCC và CNCH của Công an thành phố Hà Nội đã anh dũng hi sinh… Nhiều vụ cháy lớn xảy ra tại các khu dân cư tập trung, chợ, các cơ sở kinh tế trọng điểm, lãnh đạo UBND cấp tỉnh, lãnh đạo Bộ chủ quản đã trực tiếp đến tận hiện trường chỉ đạo công tác chữa cháy và đặc biệt là việc giải quyết hậu quả của các vụ cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng. Qua đó, kịp thời ổn định được đời sống sinh hoạt của nhân dân và khôi phục sản xuất, đảm bảo ổn định việc làm và thu nhập cho người lao động, tạo được niềm tin trong quần chúng nhân dân.
Với tốc độ đô thị hóa nhanh, các nhà cao tầng, chung cư, khu công nghiệp đang tiếp tục được xây dựng. Như Hà Nội hiện có trên 200 tòa nhà cao từ 10 tầng trở lên nhưng có không ít nơi chưa đảm bảo yêu cầu về công tác PCCC… đây thực tế đáng phải quan tâm.
Hiện nay, còn tồn tại các khu đô thị, khu công nghiệp, chung cư cao tầng, các chợ đã đưa vào hoạt động từ trước khi có Luật PCCC không thực hiện đúng các quy định thẩm duyệt về PCCC nên các điều kiện an toàn về PCCC như lối thoát nạn, khoảng cách an toàn về PCCC giữa các công trình không đảm bảo; bố trí công năng chưa phù hợp; không có giải pháp chống cháy lan, cháy lớn; hệ thống cấp nước, đường giao thông không đáp ứng yêu cầu phục vụ chữa cháy.
Do vậy, một trong những trọng tâm đặt ra cho chúng tôi trong thời gian tới phải tăng cường các biện pháp đấu tranh ngăn chặn cháy lớn.
Từng cơ sở, từng hộ gia đình sẽ đảm bảo và duy trì các điều kiện an toàn về PCCC để loại trừ và giảm đến mức thấp nhất nguy cơ gây nên cháy, nổ; chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện chữa cháy tại chỗ để chủ động phòng ngừa và chữa cháy kịp thời, có hiệu quả.
Đẩy mạnh công tác điều tra nguyên nhân vụ cháy và tăng cường công tác xử lý những trường hợp vi phạm quy định về PCCC. Đối với những cơ sở vi phạm nghiêm trọng, không an toàn, có nguy cơ cháy lớn và đe dọa tính mạng của nhiều người thì phải có biện pháp xử lý mạnh, kể cả hình sự.
Theo Tạ Nhị/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/6852851944774503/
