Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường (trên địa bàn xã Thuận Quý và xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận) đã gửi hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường dự án Mỏ titan - zircon Nam suối Nhum đến Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã lập đoàn kiểm tra thực tế. Qua đó phát hiện một số hạng mục công trình sản xuất, bảo vệ môi trường tại dự án đã có thay đổi, bổ sung so với Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã được phê duyệt và giấy xác nhận hoàn công trình bảo vệ môi trường nhưng chưa được mô tả, chứng minh hiệu quả xử lý.
Mỏ titan của Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường (Ảnh: Cổng TTĐT tỉnh Bình Thuận).
Đoàn kiểm tra Bộ Tài nguyên và Môi trường còn phát hiện hệ thống thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt từ khu vực nhà ăn, nước thải từ xưởng tuyển và các khu vực sản xuất khác chưa được thu gom, xử lý đảm bảo các yêu cầu về bảo vệ môi trường. Chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại chưa được thu gom, lưu giữ đúng nơi quy định.
Doanh nghiệp chưa cung cấp đầy đủ các hồ sơ chứng từ liên quan đến việc chuyển giao chất thải cho đơn vị có chức năng phù hợp để thu gom, vận chuyển và xử lý. Khu vực lưu giữ chất thải nguy hại chưa đảm bảo đầy đủ theo yêu cầu kỹ thuật quy định tại Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT.
"Hiện trạng khai thác và hạng mục cải tạo, phục hồi môi trường của công ty đã có nhiều thay đổi so với thiết kế ban đầu", Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ.
Hơn nữa, hồ sơ báo cáo của Công ty Tân Quang Cường chưa xác định rõ phạm vi, diện tích đề nghị cấp giấy phép môi trường và chưa mô tả làm rõ nội dung thực hiện so với báo cáo ĐTM.
Hồ sơ này cũng chưa thống kê đầy đủ các sự cố xảy ra trong thời gian vừa qua và các biện pháp ứng phó đã thực hiện; chưa bổ sung làm rõ đầy đủ các thông tin về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính (thuế tài nguyên đối với khoáng sản, phí bảo vệ môi trường, phí xả nước thải, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản).
Bộ Tài nguyên và Môi trường còn cho rằng, doanh nghiệp chưa bổ sung đầy đủ biên bản kiểm tra, thanh tra của cấp có thẩm quyền đối với hoạt động công ty và các báo cáo liên quan đến khắc phục tồn tại, vi phạm.
Trải dài ven biển thuộc 2 xã Thuận Quý, Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam, mỏ titan – zircon Nam Suối Nhum diện tích hơn 515 ha do Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường được Bộ Tài nguyên & Môi trường cấp phép khai thác từ cuối năm 2015, với trữ lượng 2.343.159 tấn khoáng vật nặng, công suất 117.345 tấn quặng/năm, thời hạn khai thác 23 năm.
Đến nay đơn vị này đã tác động khai thác khoảng 120 ha tại 3 khai trường; tổng sản lượng khoáng sản khai thác 386.570 tấn khoáng vật quặng. Doanh nghiệp đã nộp ngân sách nhà nước lâu nay hơn 415 tỷ đồng.
Tuy nhiên, tháng 11/2022, trong quá trình đơn vị này triển khai hạ thổ các đồi cát bãi thải rộng lớn từ trên cao xuống thấp bằng phương pháp thủy lực đã xảy ra sự cố cát bồi lấp làm 4 công nhân thiệt mạng. Công ty huy động nhân vật lực, phương tiện cơ giới trên công trường khắc phục sự cố, phối hợp chính quyền địa phương hỗ trợ gia đình các công nhân bị nạn.
Tháng 8/2023, Công an huyện Hàm Thuận Nam tạm đình chỉ điều tra vụ sập mỏ do chưa đủ căn cứ xác định có hay không dấu hiệu tội phạm. Ngoài ra, cơ quan điều tra cho rằng, Công ty Tân Quang Cường đã hỗ trợ thỏa đáng cho gia đình các nạn nhân nên không đặt vấn đề xử lý trách nhiệm của doanh nghiệp.
Trong một diễn biến khác, tháng 7/2023, báo chí phản ánh Cục Thuế TPHCM kết luận có dấu hiệu của hành vi trốn thuế thu nhập cá nhân khi bán cổ phần của Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường, số tiền chênh lệch 228 tỷ đồng, nên đã có văn bản gửi Cơ quan CSĐT Công an TPHCM để xác minh, điều tra theo thẩm quyền.
Với hoạt động đặc thù, khai thác diện tích rộng lớn, các hố moong sâu đãi quặng, cần phải tuân thủ chặt chẽ quy trình, kỹ thuật, đảm bảo an toàn lao động. Sự cố tại mỏ Nam Suối Nhum do Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường quản lý là cảnh báo đối với các doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực này. UBND tỉnh đã chấn chỉnh hoạt động khai thác mỏ titan đối với Công ty Tân Quang Cường, tạm dừng khai thác. Đồng thời, tỉnh chỉ đạo sở ngành chức năng hướng dẫn công ty có giải pháp phù hợp khai thác, hoàn thổ, bàn giao mặt bằng thi công tuyến đường ĐT.719B, chồng lấn khu vực mỏ titan Nam Suối Nhum trước đó.
Theo Thành Vũ/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7257538434305850/
