Thực hiện các quy hoạch này là cơ hội lớn để xác định tầm nhìn, mục tiêu phát triển, sắp xếp phân bổ không gian phát triển Thủ đô một cách bài bản khoa học, nhằm khai thông tối đa các nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh bền vững, gắn với bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu.
Tuy vậy, công tác lập quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 đang chậm tiến độ so với yêu cầu của Chính phủ. Đến nay, TP Hà Nội mới cơ bản hoàn thành việc nghiên cứu lập nhiệm vụ quy hoạch và chưa được Thủ tướng phê duyệt.
Ảnh minh họa
Về nguyên nhân của việc chậm tiến độ, tại đợt giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” của Đoàn đại biểu Quốc hội và Thường trực HĐND TP đối với UBND TP Hà Nội mới đây, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Vũ Duy Tuấn cho biết, việc tổ chức lập quy hoạch Thủ đô theo quy định của Luật Quy hoạch là một nhiệm vụ mới, phức tạp, phương pháp lập quy hoạch theo hướng tích hợp, phối hợp đa ngành, đa lĩnh vực, khối lượng công việc khổng lồ, liên quan đến nhiều luật như: Luật quy hoạch, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Xây dựng, Luật Thủ đô, nên gặp rất nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai.
Bên cạnh bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 trong 2 năm vừa qua, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Quy hoạch chậm được ban hành cũng là nguyên nhân làm ảnh hưởng không nhỏ đến công tác quy hoạch của Thủ đô. Nhất là vướng mắc quy định về điều kiện bố trí vốn, thủ tục thanh toán, lựa chọn tư vấn, tích hợp quy hoạch…
Theo lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, Quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đều sử dụng nguồn vốn đầu tư công để xây dựng nhiệm vụ và lập quy hoạch. Dự kiến sử dụng kinh phí khá lớn, khoảng 140 tỷ đồng đối với Quy hoạch Thủ đô và 60 - 70 tỷ đồng đối với điều chỉnh quy hoạch chung. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không quy định việc cán bộ, công chức của sở, ngành tham mưu được tham gia quá trình quản lý dự án, nhiệm vụ sử dụng vốn đầu tư công, do đó rất khó khăn trong quá trình triển khai.
Cùng đó, việc hướng dẫn của các bộ, ngành về quản lý, thanh quyết toán kinh phí lập quy hoạch theo quy định của Luật Đầu tư công còn chậm và quy định chưa rõ ràng về việc quản lý kinh phí cho công tác thẩm định quy hoạch tỉnh. Chưa có quy định cụ thể cho việc tiếp nhận nguồn vốn tài trợ lập quy hoạch của các tổ chức trong và ngoài nước…
Huy động mọi nguồn lực xã hội
Trong kỳ Quy hoạch Thủ đô lần này, với đô thị đặc biệt như Hà Nội, nhiệm vụ quy hoạch rất nặng nề, khối lượng rất lớn, nhiều khó khăn. Liên quan đến Quy hoạch Thủ đô, dự kiến có 66 nội dung đề xuất được tích hợp gồm 36 ngành, lĩnh vực và 30 phương án cấp huyện. Trong điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô cũng thực hiện tích hợp các phương án, phương hướng phát triển không gian, đặc biệt tới đây sẽ còn bổ sung các quy hoạch mới như quy hoạch không gian ngầm, quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị, những điểm TOD tích hợp sử dụng đất.
Bên cạnh về khối lượng công việc nhiều, các quy hoạch còn yêu cầu về chất lượng và tính đồng bộ cao, thời hạn hoàn thành theo quy định của Chính phủ không dài (31/12/2022). Trong khi đó, số cán bộ phụ trách công tác quy hoạch tại các sở, ngành nhất là quận, huyện còn hạn chế; cơ cấu tổ chức và chức năng, nhiệm vụ các đơn vị chuyên trách quản lý quy hoạch tại sở, ngành chưa được kiện toàn phù hợp yêu cầu đổi mới công tác quy hoạch theo quy định Luật Quy hoạch. Công tác phối hợp giữa cơ quan được giao lập quy hoạch với các sở, ngành và giữa sở, ngành với quận, huyện còn hạn chế, chưa đồng bộ…
Do đó để đẩy nhanh tiến độ, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường cho rằng, TP Hà Nội cần mạnh dạn huy động tối đa các đơn vị có chức năng tư vấn tham gia lập quy hoạch. Thực hiện Quy hoạch Thủ đô theo hướng tích hợp thực sự là một khối lượng công việc khổng lồ, đòi hỏi đơn vị tư vấn thực hiện lập quy hoạch phải là một người nhạc trưởng, thực sự có khả năng điều phối tốt thì mới có thể hoàn thành.
Cùng đó, Thành ủy, HĐND TP Hà Nội cần thể hiện vai trò, có tiếng nói quyết định trong việc thành lập Ban quản lý thực hiện nhiệm vụ các quy hoạch của TP hay giao thẳng cho sở chức năng thực hiện.
Đại biểu Hoàng Văn Cường nêu ý kiến: Hà Nội cần quyết liệt hơn thì công việc mới chạy nhanh được. Còn chờ để được tháo gỡ hết những vướng mắc trong các quy định của pháp luật thì e rằng tiến độ lập quy hoạch của TP sẽ không hoàn thành theo quy định của Chính phủ.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Đàm Văn Huân kiến nghị, bên cạnh tập trung tháo gỡ vướng mắc để sớm hoàn thành phê duyệt được Quy hoạch Thủ đô, Hà Nội cũng cần quan tâm đến chất lượng quy hoạch đô thị theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô. Cần có tầm nhìn dài hơi hơn, ổn định hơn, ít điều chỉnh quy hoạch hơn. Bên cạnh đó cũng cần công khai, minh bạch thông tin quy hoạch một cách rõ nét hơn, tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận.
Đặc biệt, đề nghị nghiên cứu sửa đổi Điều 9, Điều 10 trong Luật Quy hoạch về chi phí cho hoạt động quy hoạch và chính sách của nhà nước về hoạt động quy hoạch để sát với thực tế.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết: Hà Nội đang thực hiện 3 sản phẩm quy hoạch lớn gồm: Lập Quy hoạch Thủ đô giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050; điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050; Chương trình phát triển đô thị. 3 sản phẩm này đòi hỏi phải được tích hợp lẫn nhau để đảm bảo tính đồng bộ, tuy nhiên luật pháp để thực thi các quy hoạch này lại chưa được đồng bộ. Đây chính là nguyên nhân vừa khách quan và chủ quan khiến Quy hoạch Thủ đô đang bị chậm.
Phát triển của Thủ đô là niềm tự hào chung của cả nước
Đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Giang) cho rằng, mọi người dân đều mong muốn xây dựng, phát triển Thủ đô xứng tầm với vị thế, vai trò của mình. Sửa đổi Luật Thủ đô là dịp để đánh giá một cách căn cơ, toàn diện quá trình hơn 10 năm thi hành Luật; chỉ rõ những hạn chế, yếu kém; từ đó, đề ra các giải pháp khắc phục đầy đủ, toàn diện, hiệu quả và khả thi. “Thủ đô chỉ có một và Hà Nội không giống bất cứ một địa phương nào. Do đó, việc hoàn thiện Luật Thủ đô (sửa đổi) phải đề ra được những chính sách đặc thù, phù hợp với vị trí, vai trò của trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, tạo hành lang pháp luật cho Thủ đô phát triển nhanh chóng và hiệu quả”, đại biểu chỉ rõ.
Đồng thời, đại biểu Trần Văn Lâm cũng mong muốn sự phát triển của Thủ đô sẽ tạo động lực lan tỏa cho khu vực và cả nước. Muốn vậy, việc sửa đổi Luật Thủ đô phải tính trong tổng thể mối quan hệ ràng buộc hữu cơ với các các địa phương ở khu vực, của vùng và của cả nước. “Yêu cầu này có thể được giải quyết thông qua các nội dung về quy hoạch đặt ra trong dự thảo Luật. Quy hoạch Thủ đô phải tạo ra sự kết nối liên thông để Thủ đô có thể chia sẻ với các địa phương nhiều nguồn lực phát triển và nhận lại về sự chia sẻ, đóng góp", đại biểu gợi mở.
Đồng quan điểm, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Thành phố Hồ Chí Minh) khẳng định, việc trình Quốc hội xem xét dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 6 có ý nghĩa rất quan trọng bởi Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là hai đô thị đặc biệt quốc gia, chiếm 45% tổng thu ngân sách cả nước. Quan trọng hơn, Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là bộ mặt của quốc gia, là cửa ngõ giao lưu và hội nhập quốc tế, nhất là Thủ đô Hà Nội. Vì vậy, cần thể chế thuận lợi nhất, phân cấp mạnh mẽ nhất cho Thủ đô Hà Nội. Nhân dân cả nước luôn tin yêu, kỳ vọng Hà Nội về một Thủ đô đi đầu.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) chỉ rõ, Luật Thủ đô được ban hành năm 2012 đã tạo bước đột phá để Hà Nội tiến lên một bước mới; tuy nhiên, sau 10 năm thi hành đã bộc lộ nhiều vướng mắc, hạn chế, đòi hỏi phải sớm sửa đổi để phù hợp thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển.
Tán thành với quy định về cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Thủ đô được nêu trong dự thảo Luật, đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh, việc thu hút và “giữ chân” nhân tài cần hướng đến không chỉ người ở trong nước mà còn cả người ở nước ngoài, không chỉ là những người gốc Hà Nội mà còn từ khắp các tỉnh, thành phố và kiều bào muốn đến Hà Nội sinh sống, làm việc. Do đó, cần có những cơ chế, chính sách đặc thù tương đối cho mọi đối tượng, để người dân đến với Hà Nội đều cảm nhận được một chính quyền đô thị nhân văn, có tinh thần cầu thị.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cơ bản nhất trí với các chính sách về y tế trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Đại biểu nhấn mạnh, Thủ đô là nơi tập trung rất nhiều các bệnh viện, không chỉ là cấp thành phố mà còn là cấp quốc gia. Các bệnh viện Trung ương nổi tiếng đều ở Thủ đô. Điều đó đồng nghĩa với việc Hà Nội có hệ thống trang thiết bị và đội ngũ cán bộ y tế rất tốt, đó là một lợi thế không được đánh mất.
Do đó, về mặt tổ chức, đại biểu Nguyễn Anh Trí kiến nghị cần có những trung tâm y tế lớn, tầm cỡ quốc tế đóng trên địa bàn Thủ đô. Đó là một tổ hợp gồm nhiều bệnh viện, chuyên khoa đầu ngành. Đồng thời, cần thiết lập một mạng lưới các trạm y tế, các phòng khám, bệnh viện nhỏ, lan tỏa, len lỏi được vào các khu dân cư, để khi người dân gặp phải bất kỳ tình huống nào, từ việc bị bỏng nước sôi, bị chó cắn hoặc một cháu bé bị sốt thì chỉ trong vòng 15 phút đã tiếp cận được cơ sở y tế.
Tán thành với việc dự thảo Luật quy định về việc tạo cơ chế thúc đẩy phát triển y học gia đình, đại biểu Nguyễn Anh Trí khẳng định, việc xây dựng mạng lưới bác sĩ gia đình là rất cần thiết. Các bác sĩ gia đình sẽ phụ trách hồ sơ sức khỏe, nắm được tình hình sức khỏe của từng gia đình, qua đó phục vụ tốt hơn công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đại biểu cũng tán thành với việc dự thảo Luật quy định việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế để phát triển hoạt động khám, chữa bệnh y học gia đình trên cơ sở nguồn kinh phí bảo hiểm y tế được giao dự toán cho thành phố, phù hợp với các quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh.
Theo Tạ Nhị/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7057452767647752
