Ngày Quốc tế Không rác thải được tổ chức nhằm mục đích thúc đẩy các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững, đồng thời nâng cao nhận thức về những đóng góp của các sáng kiến không rác thải đối với sự tiến bộ của Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững.
Ngày Quốc tế Không rác thải năm 2023 (Ảnh: UNEP)
Thúc đẩy các sáng kiến không rác thải thông qua Ngày Quốc tế Không rác thải này có thể giúp thúc đẩy tất cả các mục tiêu và chỉ tiêu trong Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững, bao gồm Mục tiêu phát triển bền vững số 11 và Mục tiêu phát triển bền vững số 12. Những mục tiêu này giải quyết tất cả các dạng chất thải, bao gồm thất thoát và lãng phí thực phẩm, khai thác tài nguyên thiên nhiên và chất thải điện tử.
Theo ước tính, nhân loại tạo ra khoảng 2,24 tỷ tấn chất thải rắn đô thị hàng năm, trong đó chỉ 55% được quản lý trong các cơ sở có kiểm soát. Đến năm 2050, con số này có thể tăng lên 3,88 tỷ tấn mỗi năm. Lĩnh vực chất thải góp phần đáng kể vào việc phát thải khí nhà kính trong môi trường đô thị và làm mất đa dạng sinh học. Đến năm 2040, mỗi năm, có khoảng 931 triệu tấn thực phẩm bị lãng phí và có tới 37 triệu tấn chất thải nhựa dự kiến sẽ đổ vào đại dương.
Các sáng kiến không chất thải có thể thúc đẩy quản lý chất thải lành mạnh, giảm thiểu và ngăn ngừa chất thải. Điều này góp phần giảm ô nhiễm, giảm thiểu khủng hoảng khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học, tăng cường an ninh lương thực và cải thiện sức khỏe con người.
Nhân Ngày quốc tế Không rác thải (30/3) năm nay, Tổng thư ký Liên hợp quốc (Liên hợp quốc) António Guterres nhấn mạnh cuộc khủng hoảng rác thải đang làm suy yếu khả năng duy trì sự sống của Trái đất. Rác thải gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu hàng tỷ USD mỗi năm.
Ông Guterres cho rằng "Việc đối xử với thiên nhiên như một bãi rác, chúng ta đang tự đào mồ chôn mình. Đã đến lúc suy ngẫm về thiệt hại mà rác thải đang gây ra cho hành tinh của chúng ta – và tìm ra giải pháp cho mối đe dọa nghiêm trọng nhất này".
Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) và Chương trình Định cư Con người Liên hợp quốc (UN-Habitat) sẽ trực tiếp hỗ trợ việc tổ chức Ngày Quốc tế Không rác thải. Tất cả các quốc gia thành viên, các tổ chức thuộc hệ thống Liên hợp quốc và các bên liên quan được khuyến khích thực hiện các sáng kiến không rác thải ở cấp vùng, khu vực, địa phương và quốc gia.
Ngày quốc tế Không rác thải đầu tiên là một cơ hội thực sự để xây dựng dựa trên các sáng kiến của địa phương, khu vực và quốc gia nhằm thúc đẩy quản lý rác thải thân thiện với môi trường và đóng góp cho các Mục tiêu Phát triển bền vững.