Lồng ghép các nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH) trong chiến lược, quy hoạch, kế hoạch (CQK) là vấn đề còn mới đối với Việt Nam, đặc biệt là các địa phương. Việc lồng ghép các nội dung ứng phó với BĐKH vào CQK vừa là cơ hội nhưng cũng vừa là thách thức đối với việc xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Đây là cách tiếp cận nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững và xây dựng các giải pháp ứng phó với BĐKH một cách hiệu quả.
Do đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban Thông tư gồm 06/2023/TT-BTNMT về Hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch. Thông tư gồm 04 chương, 19 điều hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch.
Thông tư này áp dụng đối với các cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ xây dựng, điều chỉnh chiến lược, quy hoạch quy định tại Điều 25 Luật Bảo vệ môi trường và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong xây dựng, điều chỉnh chiến lược, quy Thông tư này hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch.
Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch. (Ảnh:ITN)
Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược
Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược thực hiện trong quá trình xây dựng chiến lược theo các bước sau: (1) Đề xuất hoạt động lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu trong thuyết minh nhiệm vụ xây dựng chiến lược; (2) Phân tích tác động của biến đổi khí hậu, yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu; (3) Xác định giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu để lồng ghép vào chiến lược; (4) Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược; (5) Lấy ý kiến nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu đã lồng ghép.
Việc lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược gồm các nội dung: Lồng ghép mục tiêu của chiến lược; Lồng ghép vào nội dung của chiến lược; Lồng ghép vào quan điểm của chiến lược; Lồng ghép vào nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược.
Lồng ghép mục tiêu của chiến lược, Thông tư nêu rõ: Mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu lồng ghép vào mục tiêu của chiến lược phải hướng đến giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và tận dụng các tác động tích cực do biến đổi khí hậu mang lại; Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính lồng ghép vào mục tiêu của chiến lược phải cụ thể hóa cho các ngành, lĩnh vực, khu vực trọng điểm.
Lồng ghép vào quan điểm của chiến lược: Giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phải thể hiện rõ trong quan điểm phát triển của chiến lược;
Lồng ghép vào nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược: Các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu được lồng ghép vào các nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược để thực hiện mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu đề ra trong phạm vi của chiến lược. Nội dung lồng ghép cần hướng đến bảo đảm an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, an ninh năng lượng, sinh kế; giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đến sức khỏe người dân, các khu vực, cộng đồng dân cư dễ bị tổn thương; nâng cao khả năng chống chịu của các hệ sinh thái tự nhiên; đồng thời tận dụng các tác động tích cực của biến đổi khí hậu cho phát triển kinh tế - xã hội;
Các giải pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được lồng ghép vào các nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược để thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính đề ra trong phạm vi của chiến lược.
Lồng ghép trong việc xác định chỉ tiêu kinh tế - xã hội của chiến lược : Xem xét lồng ghép chỉ số về thích ứng với biến đổi khí hậu và chỉ tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính để xác định chỉ tiêu kinh tế - xã hội theo phạm vi của chiến lược. Việc xác định chỉ số thích ứng với biến đổi khí hậu và chỉ tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính căn cứ thông tin, dữ liệu có liên quan quy định tại Điều 5 Thông tư này.
Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch
Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch thực hiện trong quá trình lập quy hoạch theo các bước sau: (1) Đề xuất hoạt động lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu trong nhiệm vụ lập quy hoạch; (2) Phân tích tác động của biến đổi khí hậu, yêu cầu ứng phó với biến đổi khí hậu; (3) Xác định giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu để lồng ghép vào quy hoạch; (4) Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch; (5) Lấy ý kiến nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu đã lồng ghép.
Lồng ghép vào mục tiêu của quy hoạch: Mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phải có tính dài hạn và phù hợp với xu thế chung, điều kiện tự nhiên và tiềm năng phát triển của quốc gia, vùng, địa phương và của ngành, lĩnh vực; Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính cần được lượng hóa phù hợp với phạm vi quy hoạch.
Lồng ghép vào nội dung của quy hoạch gồm: Lồng ghép vào việc phân tích bối cảnh, dự báo xu thế phát triển; Lồng ghép vào quan điểm của quy hoạch; Lồng ghép vào phương án, phương hướng hoặc định hướng quy hoạch; Lồng ghép vào giải pháp thực hiện quy hoạch.
Các ngành, lĩnh vực có lợi thế: dựa trên kịch bản biến đổi khí hậu, tác động của biến đổi khí hậu, xem xét phương án quy hoạch phát triển quốc gia, ngành, lĩnh vực phù hợp, gồm thay đổi phương thức sản xuất, kinh doanh; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; các phương thức chuyển đổi khác phù hợp với quy hoạch; hệ thống hạ tầng kỹ thuật: xem xét thay đổi các yêu cầu kỹ thuật để thích ứng với biến đổi khí hậu như tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, yêu cầu kỹ thuật bảo đảm khả năng chống chịu với tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu gồm thay đổi điều chỉnh hệ thống thủy lợi, quy hoạch hệ thống cấp thoát nước, cảng biển, kết cấu công trình giao thông, dân cư, khu đô thị tập trung, công trình hạ tầng phòng tránh thiên tai, hạ tầng tiêu thoát lũ và các giải pháp hạ tầng kỹ thuật khác phù hợp với quy hoạch;
Giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu: hướng đến các giải pháp công trình, giải pháp dựa vào hệ sinh thái, dựa vào tự nhiên. Các giải pháp phải chú trọng đến đối tượng, khu vực dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu; các hệ sinh thái quan trọng cần bảo vệ, phục hồi, đặc biệt lưu ý đến hệ sinh thái rừng, ven biển và đầu nguồn;
Huy động nguồn lực tài chính: đa dạng hóa nguồn lực đầu tư gồm đầu tư công, đầu tư của khối tư nhân, đầu tư theo phương thức đối tác công tư, đầu tư nước ngoài, quỹ tài chính và các nguồn đầu tư hợp pháp khác;
Việc lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy hoạch có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển bền vững và an toàn trước những thách thức của biến đổi khí hậu. Thực hiện việc này không chỉ giúp tạo ra các kế hoạch phát triển linh hoạt và hiệu quả hơn mà còn đảm bảo rằng chúng ta có khả năng ứng phó với những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.
Theo Tạ Nhị/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/6834595839933447/