Theo Quyết định số 2068/QĐ-TTg được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 25/11/2015 phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, điện năng sản xuất từ điện mặt trời sẽ đạt khoảng 35,4 tỉ kWh vào năm 2030 và tăng lên 210 tỉ kWh vào năm 2050. Như vậy, để có được sản lượng điện mặt trời nêu trên thì công suất lắp đặt điện mặt trời đến năm 2030 là khoảng 29.000 MWp và tăng lên 170.000 MWp vào năm 2050.
Theo số liệu từ Viện Năng lượng (Bộ Công Thương), trung bình một nguồn điện mặt trời công suất 1 MWp sẽ thải ra gần 70 tấn phế thải sau khoảng 20 - 25 năm kể từ ngày nguồn bắt đầu phát điện. Như vậy, theo dự báo, lượng phế thải từ các tấm pin mặt trời này có thể lên đến hàng triệu tấn.
Phát biểu tại hội thảo “Kinh nghiệm quốc tế về tái chế pin năng lượng mặt trời, áp dụng đối với Việt Nam” được tổ chức mới đây, TS Lê Huy Khôi - Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương cho rằng, với tốc độ phát triển điện mặt trời ngày càng nhanh thì lượng pin năng lượng thải ra sẽ ngày một lớn, thực tiễn đặt ra vấn đề cần nghiên cứu, phát triển các công nghệ thu gom, xử lý và tái chế cũng như ban hành các cơ chế chính sách phù hợp đối với pin năng lượng mặt trời tại Việt Nam nhằm giảm gánh chịu những hậu quả từ ô nhiễm môi trường.
Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, phần lớn các vật liệu cấu thành tấm pin là không độc hại và hơn nữa có thể xử lý, tái chế và thu hồi trên 85% khối lượng của chúng để sử dụng lại cho sản xuất tấm pin mặt trời mới, vừa không tạo ra phế thải gây ô nhiễm môi trường, vừa tiết kiệm được nguồn tài nguyên thiên nhiên và năng lượng rất lớn và quý báu.
Chia sẻ về kinh nghiệm xử lý, tái chế tấm pin năng lượng mặt trời của các nước trên thế giới, ông Đào Trần Nhân, đại diện Hiệp hội Thông tin tư vấn Kinh tế Thương mại cho biết tại Thụy Sỹ, Chính phủ nước này nêu bật vai trò của nhà đầu tư và công ty chuyên xử lý môi trường trong việc tái chế pin năng lượng mặt trời. Đối với các tấm pin mặt trời đã hết tuổi thọ, nước này sẽ tận dụng những vật tư, linh kiện còn giá trị sử dụng và tiêu hủy những vật tư không còn giá trị sử dụng. Dùng các tấm pin điện mặt trời làm nguồn nguyên liệu chế tạo pin xe điện như ô tô, xe máy… pin mặt trời hết hạn sử dụng.
Theo TS Nguyễn Văn Hội - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương), điện mặt trời là xu hướng tất yếu của ngành năng lượng Việt Nam và đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu phát thải khí nhà kính. Nhiều quốc gia trên thế giới đã có công nghệ xử lý hiệu quả các tấm pin năng lượng mặt trời, với phương thức tương tự như thiết bị điện, điện tử hiện nay. Do vậy, rác thải từ pin mặt trời không phải là vấn đề đáng lo ngại. Với công nghệ hiện đại, hiệu suất tái chế có thể lên đến hơn 90%, giúp tận thu hoàn toàn lại rác thải này.
Từ thực tiễn trên, các chuyên gia đều nhận định, đối với Việt Nam, khối lượng chất thải từ tấm pin mặt trời tuy khá nhỏ so với các nước dẫn đầu, tuy nhiên để đảm bảo phát triển bền vững, Nhà nước cần sớm nghiên cứu để có chính sách cơ chế phù hợp liên quan tới thu nhận và xử lý rác thải từ pin mặt trời. Ở góc độ kinh tế tuần hoàn thì đây có thể trở thành cơ hội cho Việt Nam phát triển công nghiệp tái chế pin mặt trời trong tương lai.
Thông tin từ Tạp chí Kinh tế Môi trường Việt Nam
