Gần đây, nhiều công ty liên tục bỏ số tiền lớn để thu gom khối lượng trái phiếu đã phát hành trước hạn. Trong đó, thay vì chờ đến thời điểm đáo hạn, có những doanh nghiệp bỏ ra cả ngàn tỉ đồng để trả nợ cho trái chủ từ rất sớm.
Nhiều công ty mua trái phiếu trước hạn
Vừa qua trong tháng 3, Công ty CP Yamagata bỏ ra gần 1.700 tỉ đồng mua lại 3 lô trái phiếu doanh nghiệp. Trước đó, vào những tháng cuối năm 2022, công ty này cũng bỏ ra 4.000 tỷ đồng để mua lại trái phiếu trước hạn.
Cùng giai đoạn này, Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng bỏ ra 1.000 tỷ đồng mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước thời gian đáo hạn. Bên cạnh đó, để thanh toán cho trái chủ trước hạn hàng chục doanh nghiệp khác cũng bỏ ra từ vài tỷ đến hàng trăm tỉ đồng.
Nhiều công ty bỏ ra hàng nghìn tỷ mua trái phiếu trước hạn. Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Sang tháng 4, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội nhận được thông báo từ gần 30 công ty là sẽ mua lại trái phiếu trước hạn.
Theo TS Ronald Ravinesh Kumar - giảng viên kinh tế cấp cao ĐH RMIT Việt Nam, nguyên nhân các công ty quyết định mua lại hoặc thu hồi trái phiếu sớm có thể do họ đang có lượng tiền mặt dư thừa không được sử dụng cho các dự án đã định, cũng có thể họ muốn hoán đổi các khoản thanh toán nợ bằng các tài sản phi tiền mặt khác. Tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm từ đầu năm 2020 đến đầu năm 2022 do các sự kiện toàn cầu như dịch COVID-19, xung đột Nga - Ukraine đã tác động tiêu cực đến dòng tiền của các tập đoàn và thị trường chứng khoán. Vì vậy, trong giai đoạn này các công ty có thể đã thực hiện việc vay nợ như một biện pháp phòng ngừa.
Tuy vậy, các biện pháp phòng ngừa có thể ít cần thiết hơn với sự lạc quan mở ra vào năm 2023. Việc mua lại trái phiếu sớm có thể thấy rằng các tập đoàn sẵn sàng sử dụng ít đòn bẩy hơn. Niềm tin vào thị trường tài chính từ đó được tăng lên.
Việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn mang lại lợi ích gì?
TS Ronald Ravinesh Kumar cho hay, công ty có thể được giải phóng khỏi các nghĩa vụ trong tương lai đối với các trái chủ nhờ việc mua lại trái phiếu sớm, đặc biệt là về các yêu cầu công bố thông tin và khả năng trả lãi suất cao hơn thị trường. Đây là cơ hội để tái cơ cấu hoặc giảm nợ của các tập đoàn.
Theo Chuyên gia kinh tế Trần Thanh Hải, việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn cũng là hoạt động bình thường của các doanh nghiệp. Nguyên nhân mua lại sớm cũng có thể do doanh nghiệp thấy dự án không còn khả thi để sử dụng nguồn tiền thu được từ phát hành trái phiếu. Hoặc có thể họ có nguồn tiền khác với lãi suất thấp hơn trái phiếu.
Bên cạnh đó, trong Nghị định 65/2022 có quy định nếu sử dụng tiền phát hành sai mục đích thì buộc doanh nghiệp phát hành phải mua lại. Do đó, doanh nghiệp cũng phải xem xét mua lại trái phiếu trước hạn để tránh vi phạm pháp luật.
Theo ông Hải, việc doanh nghiệp mua lại sớm có thể khiến trái chủ mất các thu nhập lãi cao, tuy nhiên tình hình kinh tế và thị trường trái phiếu hiện chưa mấy khả quan do đó việc nhận được tiền lúc này lại là điều tốt. Dùng nguồn tiền này nhằm tái tài trợ cho các khoản đầu tư mới đem lại lợi nhuận cao hơn.
TS Bùi Duy Tùng (ĐH RMIT Việt Nam) cho hay, khi phát hành trái phiếu, công ty đã đồng ý trả lãi định kỳ cho các trái chủ cho đến khi trái phiếu đáo hạn. Trong đó, cho đến khi đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp có lãi suất cố định không thay đổi. Tuy vậy, nếu như lãi suất thị trường giảm xuống dưới lãi suất trái phiếu, công ty có thể mua lại trái phiếu với giá thấp hơn, từ đó có thể tiết kiệm tiền trả lãi cho thời gian còn lại của trái phiếu.
Theo TS Tùng, nhằm cải thiện bảng cân đối kế toán và xếp hạng tín dụng các công ty có thể mua lại trái phiếu của họ trước khi đáo hạn. Bằng cách giảm nợ tồn đọng, các tập đoàn có thể cải thiện các tỷ lệ tài chính của họ, ví dụ như tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu và khả năng chi trả lãi suất vốn được các nhà đầu tư theo dõi chặt chẽ. Từ đó có thể dẫn đến xếp hạng tín dụng cao hơn, giảm chi phí vốn của công ty, cải thiện khả năng huy động thêm nợ hoặc vốn cổ phần trong tương lai. Bên cạnh đó, công ty có thể chứng minh cho các nhà đầu tư và nhà phân tích rằng công ty cam kết quản lý mức nợ và cải thiện hiệu quả tài chính qua việc mua lại trái phiếu trước khi đáo hạn. Từ đó danh tiếng của công ty có thể được nâng cao, thu hút các nhà đầu tư mới vào cổ phiếu hoặc trái phiếu của công ty.
|
Lãi suất ngân hàng được kỳ vọng sớm giảm TS Ronald Ravinesh Kumar cũng cho hay, một lý do các doanh nghiệp mua lại trái phiếu là do kỳ vọng lãi suất ngân hàng sẽ sớm giảm. Kinh tế tích cực sẽ cho phép các công ty đảm bảo nguồn tài chính với lãi suất thấp hơn mức họ đang trả cho trái chủ. Các công ty với lãi suất thấp hơn lãi suất trái phiếu ban đầu có thể mua lại trái phiếu, giảm chi phí lãi vay và hỗ trợ lợi nhuận cao hơn. Một công ty có dư thừa tiền mặt và sử dụng nguồn tiền này mua lại trái phiếu, công ty đó có thể giảm mức nợ, cải thiện xếp hạng tín dụng, từ đó giành được niềm tin của cổ đông và giảm chi phí đi vay trong tương lai. Công ty có thể cải thiện tình hình tài chính khi mua lại trái phiếu của mình và có khả năng ảnh hưởng tích cực đến giá cổ phiếu, mang lại lợi ích cho các cổ đông. |
