Mới đây, FiinRatings có báo cáo về trái phiếu doanh nghiệp tháng 2/2023. Cụ thể, tháng 2 ghi nhận tổng cộng 03 lô trái phiếu phát hành thành công trị giá 2.000 tỷ đồng. Trong đó có một lô riêng lẻ của Công ty Cổ phần Đầu tư Bất động sản Sơn Kim và hai lô trái phiếu phát hành ra công chúng thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Lô trái phiếu riêng lẻ của Sơn Kim trị giá 500 tỷ với lãi suất danh nghĩa 13,5%/năm cho kỳ hạn 2 năm. Bên cạnh đó, hai lô phát hành của Masan có tổng giá trị 1.500 tỷ với lãi suất cố định của hai kỳ đầu tiên là 9,5%. Cả 03 lô trái phiếu đều không chuyển đổi và không kèm chứng quyền.
Có thể thấy, trong tháng 2 khối lượng phát hành riêng lẻ chỉ tương đương 17,4% so với tháng liền kề, nhưng tổng giá trị phát hành đã tăng đáng kể trên nền phát hành thấp của tháng trước. Theo FiinRatings, đây là một chiều hướng đáng chú ý và trong thời gian tới có thể tiếp tục tiếp diễn, đặc biệt khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP đã ra đời với mục tiêu tháo gỡ khó khăn, nhất là trong giai đoạn đáo hạn cao điểm của trái phiếu doanh nghiệp trong năm 2023 và 2024.
Quy mô trái phiếu mua lại trước đáo hạn trong tháng 2 đạt gần 6 nghìn tỷ đồng, tương đương 65,9% so với tháng trước và so với cùng kỳ năm 2022 tăng gần 36%. Dù hoạt động mua lại thường có xu hướng tăng vọt vào thời điểm cuối các kỳ báo cáo bán niên hoặc cuối năm và giảm mạnh vào đầu năm, hoạt động mua lại cũng phụ thuộc lớn vào mức độ sẵn có nguồn tiền hiện tại, hoặc khả năng thu xếp nguồn vốn khác ngoài tín dụng trái phiếu. Trước bối cảnh kiểm soát tín dụng bất động sản, trong thời gian tới hoạt động mua lại cũng gặp nhiều thách thức.
Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vào ngày 21/2/2023 đã công bố danh sách 54 tổ chức phát hành chậm thực hiện nghĩa vụ nợ trái phiếu. Tuy một số doanh nghiệp đã thực hiện thanh toán sau đó, nhưng tính đến ngày 08/03/2023, số liệu của Fiin cho hay số lượng doanh nghiệp chậm thanh toán nghĩa vụ nợ trái phiếu đã lên đến 67. Trong đó có 63 doanh nghiệp vi phạm nghĩa vụ nợ và 4 doanh nghiệp đã thực hiện tái cơ cấu nợ thông qua việc giãn kỳ hạn. Hầu như các doanh nghiệp đưa ra lãi suất để đền bù cho nhà đầu tư, phản ánh lên mức lãi suất mới cao hơn của toàn thị trường.
Bên cạnh đó, tổng giá trị các lô TPDN được ghi nhận chậm thanh toán đạt 89,3 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 55% lượng trái phiếu đang lưu hành của các doanh nghiệp trên. Khả năng đáp ứng nghĩa vụ nợ cho các lô trái phiếu này phụ thuộc vào phân kỳ đáo hạn sắp tới, khả năng huy động nguồn vốn khác của doanh nghiệp, kỳ vọng vào dòng tiền từ hoạt động kinh doanh.Tính trên tổng giá trị TPDN phi tài chính đang lưu hành, Fiin tính toán tỷ lệ nợ xấu từ các lô trái phiếu ở mức 11,3%. Đối với các tổ chức phát hành là doanh nghiệp bất động sản, tỷ lệ nợ xấu ở mức cao hơn là 18,7%.
Trong năm 2023 tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn được ước tính ở mức 235 nghìn tỷ đồng. Trong đó, các doanh nghiệp bất động sản có số dư trái phiếu sẽ đến hạn ở mức 100 nghìn tỷ. Trong hai quý sắp tới, dư nợ trái phiếu riêng lẻ đáo hạn lần lượt ở mức 36,2 nghìn tỷ vào quý 2 và 35,4 nghìn tỷ vào quý 3. Fiin kỳ vọng các chính sách mới hiện nay (Nghị định 08 về trái phiếu riêng lẻ và Nghị quyết 33 vừa ban hành của Chính phủ) sẽ là nền tảng tạo điều kiện cho các thành viên thị trường thực hiện hoạt động tái cấu trúc nợ, hỗ trợ chủ đầu tư tiếp cận nguồn tín dụng mới khi các biện pháp cho vấn đề pháp lý bất động sản được triển khai.
