Nguyên nhân ban đầu được xác định do mưa lớn kéo dài dẫn đến lượng nước trên thượng nguồn dồn về hồ thải nhiều. Đến sáng ngày 8/8, lượng nước về hồ tăng đột biến, do vậy cống xả tràn gặp sự cố, gây tràn nước xuống khu vực hồ phụ và chảy xuống hạ lưu thuộc thôn Phời 3.
Hậu quả khiến 46 hộ dân với hơn 200 nhân khẩu bị ảnh hưởng, trong đó nhiều ngôi nhà bị bùn đất ngập hơn một mét; trụ sở UBND xã ngập nửa mét. Các chuyên gia môi trường lo ngại chất nguy hại sẽ ngấm vào đất, nước, ảnh hưởng đến con người, vật nuôi và cây trồng.
Sự cố hồ thải đuôi quặng Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời bị vỡ.
Sau khi xảy ra sự cốm lực lượng quân đội, công an, công nhân Công ty Cổ phần đồng Tả Phời và người dân tiếp tục khắc phục sự cố. Một lượng lớn bùn thải tích tụ trong nhà dân đã được đẩy ra đường. Chính quyền xã Tả Phời đã bố trí cho 10 hộ dân với hơn 50 nhân khẩu sống tại chân hồ chứa, hai bên khe suối ở tạm tại nhà văn hóa trong thời gian chờ bố trí tái định cư để đảm bảo an toàn, tránh sạt lở.
Cơ quan chức năng bước đầu xác định hai nguyên nhân dẫn đến sự cố. Trước tiên là ngày 7/8, khu vực này có mưa lớn khiến mực nước hồ chứa lên cao trình 192 gây áp lực lên tuyến cống nước mặt D2.000 dài 336 m. Thứ hai là hồ thải quặng đuôi nằm trong khe núi, hệ thống rãnh tách nước mặt xung quanh hồ chưa đảm bảo dẫn đến nước mưa chảy vào hồ gây ra áp lực lớn.
Cục trưởng Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) Hoàng Văn Thức đã quyết định thành lập đoàn công tác, phối hợp với tỉnh Lào Cai đánh giá mức độ ô nhiễm môi trường sau sự cố để lên phương án xử lý. Các đơn vị chuyên môn đã lấy nhiều mẫu nước ở xã Tả Phời để phân tích, dự kiến khoảng 5-6 ngày sẽ có kết quả.
Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường, tỉnh Lào Cai) cũng nhanh chóng tổ chức lấy 06 mẫu nước tại 3 điểm vị trí (khu vực Trạm y tế xã Tả Phời, khu vực suối phời hợp lưu với suối Cóc; hồ sự cố) vào 2 thời điểm (buổi sáng và buổi chiều).
Về phía địa phương, UBND xã Tả Phời đã chỉ đạo rà soát di chuyển các hộ gia đình bị ảnh hưởng, bố trí chỗ ăn, chỗ nghỉ, điều kiện sinh hoạt cho các hộ dân; cử lực lượng công an xã và quân sự trông coi tài sản của Nhân dân; đồng thời tiếp tục tiến hành rà soát thiệt hại của các hộ bị ảnh hưởng.
Đến nay, Công ty cổ phần đồng Tả Phời đã phối hợp với chính quyền địa phương cơ bản hoàn thành công tác dọn dẹp vệ sinh nhà cửa, vật kiến trúc của 24 hộ dân để các hộ dân sớm trở lại sinh hoạt bình thường; kiểm đếm, đánh giá thiệt hại về tài sản, hoa màu, vật nuôi... làm cơ sở bồi thường thỏa đáng cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng theo quy định; đã xây dựng xong phương án thủ tiêu sự cố, phương án thoát nước chảy tràn mặt hồ thải khi xảy ra mưa lớn, phương án gia cố đập hồ phòng ngừa sự cố.
Ngay sau khi xảy ra sự cố trên, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đã có công văn yêu cầu TKV chỉ đạo các đơn vị liên quan bằng mọi biện pháp hạn chế tối đa ảnh hưởng của sự cố tới môi trường, đời sống của người dân; khẩn trương khắc phục sự cố, bồi thường thỏa đáng những thiệt hại cho người dân, các tổ chức bị ảnh hưởng.
Bên cạnh đó, Ủy ban cũng yêu cầu TKV chỉ đạo các đơn vị trực thuộc khác khẩn trương kiểm tra, rà soát các hồ, đập, mỏ khai thác, bãi thải... đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ.
Công ty Cổ phần đồng Tả Phời thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam. Năm 2022, sản phẩm tinh quặng đồng sản xuất của công ty là 34.000 tấn; doanh thu sản xuất kinh doanh hơn 1.100 tỷ đồng, lợi nhuận gần 27 tỷ đồng.
Theo T.Nhị/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7092340890825606
