Lượng rác được tái chế vẫn còn khá thấp
Chiều 12/4, giáo sư tiến sĩ Nguyễn Tài Tuệ - Đại học Quốc gia Hà Nội đã chia sẻ "Báo cáo hiện trạng chất thải nhựa năm 2022", trong đó nhấn mạnh tổng khối lượng chất thải nhựa phát sinh ghi nhận được lên tới 2,9 triệu tấn/năm.
Theo báo cáo, khối lượng chất thải nhựa phát sinh ở đô thị là 1,6 triệu tấn; số còn lại 1,3 triệu tấn ở nông thôn. Tổng lượng rác thải nhựa được thu gom là 2,4 triệu tấn, bao gồm: 1,55 triệu tấn ở đô thị và 0,85 triệu tấn ở nông thôn.
Tuy nhiên, báo cáo cũng lưu ý trong số 2,4 triệu tấn chất thải nhựa được thu gom, chỉ có 0,9 triệu tấn rác thải nhựa được phân loại cho tái chế và 0,77 triệu tấn rác được tái chế. Tổng thất thoát chất thải nhựa vào môi trường là 0,42 triệu tấn, thất thoát ra môi trường nước khoảng 0,07 triệu tấn.
Em bé mưu sinh trên rác tại Bình Thuận. (Ảnh: Báo Tin tức)
Cũng bàn luận về vấn đề này tại Hội nghị thường niên Nhóm công tác Chương trình đối tác hành động quốc gia về nhựa (NPAP), ông Lê Ngọc Tuấn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cũng nhấn mạnh ô nhiễm nhựa đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu cũng như ở Việt Nam.
Theo ông Tuấn, thực trạng trên đặt ra yêu cầu cấp bách đối với các quốc gia và Việt Nam, là cần phải tìm kiếm các giải pháp toàn diện và tổng thể để giải quyết thách thức, hướng tới mục tiêu vì một tương lai bền vững.
Trong đó, kinh tế tuần hoàn được coi là một trong những giải pháp để giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa, góp phần bảo tồn tài nguyên tự nhiên được khai thác, sử dụng phục vụ quá trình sản xuất sản phẩm nhựa.
Ông Tuấn cũng lưu ý để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn nhựa cần có sự đồng thuận và tham gia của tất cả các bên liên quan bao gồm nhà cung cấp vật liệu nhựa, nhà sản xuất bao bì, doanh nghiệp xử lý, tái chế chất thải nhựa và cộng đồng.
Ngoài ra, hạ tầng kỹ thuật cũng cần phát triển, công nghệ và thiết kế sản phẩm phù hợp phục vụ cho hệ sinh thái thu gom, tái chế sản phẩm nhựa nhằm tạo cơ sở cho các doanh nghiệp, khối tư nhân sẵn sàng đầu tư với tầm nhìn dài hạn.
Nhiều chiến lược đã được Việt Nam thực thi
Để giảm thiểu rác thải nhựa và bảo vệ môi trường, những năm qua Việt Nam đã và đang thực thi nhiều chiến lược. Cụ thể, năm 2020, Quốc hội đã thông qua Luật Bảo vệ môi trường 2020, trong đó bổ sung quy định về giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa; hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon khó phân hủy; khuyến khích sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa truyền thống. Luật này được Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các doanh nghiệp chung tay hưởng ứng.
Một rừng cây cạnh biển đã chết, đây cũng là nơi hiện diện của rác thải nhựa. Ảnh chụp tại biển Quất Lâm (Nam Định)
Tháng 6/2019, có 9 công ty hàng đầu trong lĩnh vực hàng tiêu dùng và bao bì đã cùng nhau đồng sáng lập nên Tổ chức Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) với mục tiêu thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn để biến rác thải thành tài nguyên thay vì thải ra môi trường.
Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhấn mạnh kinh tế tuần hoàn đang là một xu hướng hiện nay. Hơn thế nữa, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) và kinh tế tuần hoàn có mối quan hệ mật thiết với nhau. EPR được coi là một cơ chế hiệu quả, thành công và đem lại nhiều lợi ích to lớn về môi trường, xã hội và kinh tế, là chìa khóa thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn trên toàn cầu.
Với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp xử lý vấn đề rác thải nhựa, cùng sự chung tay hành động của doanh nghiệp, của người dân, chắc rằng chúng ta sẽ thành công trong hạn chế rác thải nhựa, bảo vệ môi trường Việt Nam thật sự xanh, sạch, đẹp.