Bộ Tài chính "từ chối" đề xuất của Bộ Công Thương liên quan đến lĩnh vực xăng dầu

Bộ Công Thương quản lý dự trữ xăng dầu quốc gia là phù hợp

Phân tích về lý do từ chối đề xuất trên của Bộ Công Thương, trong Công văn số 13834/BTC-TCDT gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết, Bộ Công Thương được Chính phủ phân công quản lý mặt hàng xăng dầu dự trữ quốc gia, Bộ Tài chính quản lý Nhà nước về lĩnh vực dự trữ quốc gia.

Hơn nữa xăng dầu là hàng hóa đặc biệt, dễ cháy nổ, độc hại và là ngành hàng kinh doanh có điều kiện. Việc bảo quản, vận chuyển, mua bán, nhập, xuất phải tuân theo những tiêu chuẩn kỹ thuật chặt chẽ; các bể chứa xăng dầu, hệ thống đường ống và phương tiện vận tải phải là các loại chuyên dụng, đặc thù.

Do đó, Bộ Tài chính cho rằng, cơ quan quản lý xăng dầu dự trữ quốc gia phải là cơ quan có năng lực, có chuyên môn, nghiệp vụ; có chức năng quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực.

Bộ Tài chính nhận thấy việc Chính phủ phân công cho Bộ Công Thương quản lý dự trữ mặt hàng xăng dầu quốc gia là phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và phù hợp.

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, Bộ Công Thương là cơ quan được Chính phủ giao nhiệm vụ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công nghiệp và thương mại, bao gồm các ngành, lĩnh vực: Điện, than, dầu khí, năng lượng… (theo Nghị định số 96/2022/NĐ-CP ngày 29/11/2022 của Chính phủ).

Vì vậy, Bộ Tài chính nhận thấy việc Chính phủ phân công cho Bộ Công Thương quản lý dự trữ mặt hàng xăng dầu quốc gia là phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và phù hợp năng lực, điều kiện thực tế về tổ chức bộ máy quản lý của Bộ Công Thương.

Trường hợp Bộ Công Thương kiến nghị sửa đổi quy định tại Nghị định số 94/2013/NĐ-CP ngày 21/8/2013 của Chính phủ chuyển dự trữ mặt hàng xăng dầu dự trữ quốc gia từ Bộ Công Thương sang Bộ Tài chính quản lý; Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương đánh giá kỹ cơ sở pháp lý, các ưu điểm, nhược điểm, giải pháp và lộ trình thực hiện để có cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng cho biết, từ khi Luật Dự trữ quốc gia ban hành năm 2012 đến nay, Bộ Công Thương bảo quản xăng dầu dự trữ xăng dầu chung với xăng dầu kinh doanh theo hợp đồng bảo quản, phụ lục hợp đồng bảo quản ký với 04 doanh nghiệp và không lựa chọn doanh nghiệp bảo quản theo quy định.

Hàng năm, từ năm 2014 đến năm 2022, Bộ Công Thương thực hiện chuyển tiếp các hợp đồng bảo quản đã ký năm 2014 thông qua các phụ lục hợp đồng để bảo quản xăng dầu dự trữ quốc gia. Riêng năm 2023, Bộ Công Thương chưa ký hợp đồng bảo quản xăng dầu dự trữ quốc gia.

Đối với công tác nhập, xuất xăng dầu dự trữ quốc gia, Bộ Tài chính cho hay, từ khi Luật dự trữ quốc gia ban hành đến nay, Bộ Công Thương không xây dựng và thực hiện mua tăng, mua bổ sung, mua bù xăng dầu dự trữ quốc gia.

Xăng dầu dự trữ quốc gia từ trước đến nay chưa sử dụng để xuất cấp theo quy định của Luật dự trữ quốc gia; chỉ thực hiện xuất bán, xuất chuyển đổi chủng loại, xuất hao hụt hàng năm theo định mức.

Theo quy định tại Điều 37 Luật dự trữ quốc gia, Bộ Công Thương có trách nhiệm xây dựng kế hoạch luân phiên đổi hàng gửi Bộ Tài chính để tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ quyết định và tổ chức thực hiện trong năm kế hoạch.

Hàng năm, Thủ tướng Chính phủ không phê duyệt kế hoạch luân phiên đổi hàng xăng dầu dự trữ quốc gia do xăng dầu dự trữ quốc gia được Bộ Công Thương bảo quản chung với xăng dầu kinh doanh của doanh nghiệp, không xác định được thời gian tồn chứa và số lượng xăng dầu dự trữ quốc gia thực tế luân phiên đổi hàng.

Chuyển đổi dầu diesel 0,25%S sang diesel 0,05%S dự trữ quốc gia, trách nhiệm thuộc Bộ Công Thương

Theo Bộ Tài chính, Thông tư số 108 ngày 13/8/2023 quy định về quản lý kinh tế kỹ thuật hàng dự trữ quốc gia có nêu: Bộ Công Thương có trách nhiệm xây dựng kế hoạch, dự thảo định mức xăng dầu dự trữ quốc gia và lấy ý kiến tham gia của các cơ quan đơn vị có liên quan gửi Bộ Tài chính thẩm định, ban hành.

Tuy nhiên, từ khi Luật dự trữ quốc gia ban hành năm 2012 đến nay, Bộ Tài chính chưa nhận được văn bản đề nghị kèm hồ sơ xây dựng định mức của Bộ Công Thương.

Về tháo gỡ khó khăn việc chuyển đổi chủng loại dầu diesel 0,25%S sang diesel 0,05%S dự trữ quốc gia, Bộ Tài chính cho biết, trước khi thực hiện việc chuyển đổi này, Bộ Công Thương phải xây dựng hồ sơ phương án giá bán tối thiểu dầu DO 0,25S và hồ sơ sơ phương án giá mua tối đa dầu DO 0,05S dự trữ quốc gia gửi Bộ Tài chính ban hành giá bán tối thiểu, giá mua tối đa.

Song Bộ Công Thương không xây dựng hồ sơ phương án giá mà thực hiện ngay việc chuyển đổi. Theo Bộ Tài chính, "điều này không đúng quy định, trách nhiệm thuộc về Bộ Công Thương".

Tại thời điểm hiện nay, việc chuyển đổi chủng loại đã hoàn thành từ năm 2015, Bộ Tài chính không đủ cơ sở pháp lý để xác định giá mua, giá bán chủng loại dầu đã thực hiện. Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ quá trình thực hiện nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Trên cơ sở đó nêu rõ tồn tại, phương án xử lý theo quy định của pháp luật, trình Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, xử lý khó khăn, vướng mắc việc chuyển đổi chủng loại dầu diesel 0,25%S sang diesel 0,05%S dự trữ quốc gia.