Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ được giao về nghiên cứu xây dựng cơ chế DPPA, Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình triển khai nghiên cứu xây dựng cơ chế DPPA tại các Báo cáo số Báo cáo số 105/BC-BCT ngày 25/7/2023, số 158/BC-BCT ngày 13/9/2023 và số 180/BC-BCT ngày 5/10/2023.
Báo cáo của Bộ Công Thương cho biết, qua khảo sát 95 dự án năng lượng tái tạo vào tháng 5/2022 của đơn vị tư vấn cho thấy, có 24/95 dự án muốn mua bán điện “sạch” không qua Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Ngoài ra, 17 dự án phát điện từ năng lượng tái tạo đang cân nhắc về điều kiện tham gia cơ chế này cũng như khả năng tìm, ký hợp đồng với khách hàng.
Bên cạnh đó, sau khi sàng lọc, tư vấn, cơ quan này đã gửi phiếu khảo sát tới 41 khách hàng, trong đó có 24 khách hàng trả lời mong muốn tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp DPPA, với tổng nhu cầu 1.125 MW (ước tính).
Cơ chế mua bán điện trực tiếp vẫn phải chờ Nghị định. (ảnh:ITN)
Theo Bộ Công Thương, đối với trường hợp mua bán điện thông qua đường dây tư nhân kết nối trực tiếp (không thông qua lưới điện quốc gia), việc thực hiện đã có đầy đủ cơ sở pháp lý để triển khai. Vì vậy, Bộ Công Thương sẽ hướng dẫn các đơn vị theo đúng các quy định của pháp luật hiện hành.
Tuy nhiên, cơ chế DPPA trong trường hợp thực hiện mua bán điện thông qua lưới điện quốc gia vẫn còn khá rắc rối nên Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo.
Bộ này cho rằng, để đảm bảo cơ sở pháp lý, hiện có 2 phương án về hình thức ban hành cơ chế DPPA.
Phương án 1: Tiếp thu ý kiến của Bộ Tư pháp về việc có thể đưa quy định về cơ chế DPPA vào Luật Điện lực. Tuy nhiên, việc triển khai cơ chế DPPA sẽ phụ thuộc vào thời hạn ban hành và hiệu lực thi hành của Luật Điện lực sửa đổi.
Luật Điện lực đang trong quá trình đề xuất sửa đổi (dự kiến ban hành năm 2025, hiệu lực năm 2026).
Phương án 2: Thực hiện quy định tại Điều 70 Luật Điện lực, Bộ Công Thương kiến nghị Chính phủ ban hành Nghị định quy định thực hiện cơ chế DPPA.
Trường hợp Điều 70 Luật Điện lực không đáp ứng là căn cứ để ban hành nghị định của Chính phủ, có thể cân nhắc báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để xem xét, ban hành nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giao Chính phủ thực hiện nhiệm vụ này theo quy định tại khoản 3 Điều 19 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Nỗ lực đảm bảo triển khai DPPA sớm nhất
Về cơ chế mua bán điện trực tiếp hiện đã có kinh nghiệm quốc tế, yêu cầu thực tế tại Việt Nam với căn cứ chính trị và căn cứ pháp lý. Trên cơ sở đó, yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương rà soát, làm rõ thẩm quyền ban hành hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Công Thương, các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ để khẩn trương hoàn thiện hồ sơ và dự thảo, thẩm định và ban hành theo đúng quy định.
Đối với nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ động, phối hợp chặt chẽ với đoàn giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về "Việc thực hiện chính sách pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021" để đề xuất đưa vào nghị quyết giám sát chuyên đề nội dung này.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 8144/VPCP-CN ngày 19/10/2023 của Văn phòng Chính phủ về xem xét ban hành Nghị định của Chính phủ quy định cơ chế DPPA và kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Thông báo số 423/TB-VPCP ngày 19/10/2023 về căn cứ pháp lý triển khai cơ chế DPPA theo quy định tại khoản 1 Điều 47 Luật Điện lực, Bộ Công Thương kính đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định ban hành cơ chế DPPA theo hình thức Nghị định của Chính phủ.
Theo đó, Bộ Công Thương đã thực hiện rà soát, hoàn thiện nội dung cơ chế DPPA. Đồng thời, Bộ Công Thương đã có Dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về DPPA ban kèm theo báo cáo số 202/BC- BCT ngày 24/10/2023 của Bộ Công Thương.
Trong đó, Bộ Công Thương sẽ thực hiện nhiệm vụ: Nghiên cứu xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan thuộc thẩm quyền ban hành để đảm bảo triển khai thực hiện cơ chế mua bán điện trực tiếp.
Đồng thời, chủ trì, phối hợp với các Bộ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện cơ chế mua bán điện trực tiếp; hướng dẫn, theo dõi, giám sát và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện cơ chế mua bán điện trực tiếp theo thẩm quyền.
Bộ Tài chính có trách nhiệm: Hướng dẫn các bên tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp đối với nội dung liên quan đến hợp đồng kỳ hạn dạng chênh lệch, cơ chế thuế giá trị gia tăng của hợp đồng kỳ hạn dạng chênh lệch và các nội dung khác thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tài chính.
Hiện tại, các quy định về “giá phân phối điện”, “giá điều độ vận hành hệ thống điện và giá điều hành giao dịch thị trường điện lực” đã được Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Tài chính kiến nghị bổ sung vào Luật Giá và đã được Quốc hội thông qua ngày 19/6/2023 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.
Theo Tạ Nhị/Diễn Đàn Sự Thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7002289213164108/
