Nguyên nhân nào khiến nhiều ngân hàng giảm tốc lợi nhuận trong quý III/2023?

Huy động tăng nhanh hơn tín dụng

Báo cáo tài chính quý III/2023 của BacABank cho hay, tính đến cuối quý III/2023, tín dụng của ngân hàng này chỉ tăng 4,8%, trong khi đó tiền gửi khách hàng tăng 18,2% so với đầu năm. Tiền gửi tăng nhanh, gánh nặng trả lãi cho người gửi tiền lớn thế nhưng thu nhập từ hoạt động cho vay tăng chậm là nguyên nhân khiến hoạt động kinh doanh cốt lõi của nhà băng này sụt giảm. Trong quý III/2023, thu nhập từ lãi của BacABank chỉ tăng 24,5%, trong khi chi phí lãi tăng tới 43% làm cho thu nhập lãi thuần giảm tới 33%.

Được biết, huy động tăng nhanh hơn tín dụng cũng là vấn đề mà nhiều ngân hàng khác đang gặp phải, đây cũng là nguyên nhân khiến gánh nặng chi phí lãi của nhiều ngân hàng tăng lên trong quý III, làm sụt giảm biên lợi nhuận.

Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.

Tính đến cuối tháng 9/2023, tại Vietcombank ước tính tiền gửi khách hàng tăng 8,3%, trong khi tín dụng chỉ tăng 3,6% - nguyên nhân chính khiến NIM nhà băng này sụt giảm. Tình trạng này dự kiến diễn ra ở nhiều nhà băng khác như VIB (huy động vốn tăng 7%, cho vay tăng 5%), HDBank (huy động vốn tăng 50%, tín dụng tăng khoảng 12% so với đầu năm), ACB…

Gánh nặng nợ xấu, ngân hàng phải tăng chi phí dự phòng

Theo báo cáo tài chính quý III/2023 của Ngân hàng Việt Nam Thị Vượng (VPBank), tăng trưởng tín dụng của nhà băng này đạt đạt hơn 22%, bỏ xa tốc độ huy động vốn. Tuy vậy, Ngân hàng này dành đến 4.950 tỷ đồng để trích lập dự phòng rủi ro, chính vì vậy mà lợi nhuận của VPBank giảm tới 31% so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, BIDV được dự báo là ngân hàng có lợi nhuận đi lùi duy nhất trong nhóm ngân hàng TMCP quốc doanh mặc dù tín dụng cao hơn huy động. Trích lập dự phòng gia tăng dẫn đến lợi nhuận ngân hàng này dự kiến giảm 10-12% trong quý III/2023.

Trong khi đó, trong quý III/2023 TPBank, VIB… cũng dự báo lợi nhuận giảm do NIM suy giảm và gánh nặng trích lập dự phòng gia tăng, bất chấp tín dụng tại các ngân hàng này tăng khả quan.

Nhìn chung, phần lớn trong quý III/2023 các nhà băng đều dự báo NIM giảm, nợ xấu tăng, chi phí dự phòng tăng. Ngoài BacABank công bố lợi nhuận giảm tới 73%, VPBank giảm 31% và PGBank giảm 60% trong quý III/2023, thì có 5 nhà băng khác cũng được dự báo lợi nhuận đi lùi gồm: TPBank, MSB, VIB, Techcombank và VIB.

Tại thời điểm cuối năm 2022, tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống là 2%, đến cuối tháng 7/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng đã tăng lên mức 3,56%. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) chưa xử lý và nợ tiềm ẩn của hệ thống đã lên đến 6,16%.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) dự báo, thời gian tới, nợ xấu có thể vẫn còn gia tăng do tình hình sản xuất - kinh doanh nhiều bất lợi ảnh hưởng tới khả năng trả nợ của khách hàng, gây áp lực trong việc trích lập dự phòng để xử lý nợ xấu, cũng như tiến độ xử lý tài sản bảo đảm của các khoản nợ xấu.

Bên cạnh đó, công tác xử lý nợ xấu vẫn gặp nhiều khó khăn. Vẫn còn thiếu các cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước tham gia xử lý tài sản bảo đảm và mua bán nợ xấu.

Thị trường bất động sản cũng gặp nhiều khó khăn, thanh khoản thấp, gây khó khăn trong việc xử lý tài sản bảo đảm là bất động sản. Thị trường mua, bán nợ còn nhiều hạn chế, ngoài ra, ý thức trả nợ của một bộ phận khách hàng vẫn thấp khiến quá trình thu hồi, xử lý nợ xấu kéo dài, kém hiệu quả…

Để đối phó với tình trạng nợ xấu gia tăng, NHNN có công văn gửi tới các tổ chức tín dụng yêu cầu kiểm soát hoạt động cấp tín dụng, chất lượng tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao. Tập trung đẩy mạnh các biện pháp cần thiết để nâng cao chất lượng tín dụng, phòng ngừa, hạn chế tối đa phát sinh mới nợ nhóm 2 và nợ xấu, nỗ lực thu hồi, xử lý nợ xấu, trong đó chú trọng việc nâng cao chất lượng tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản.

Đồng thời, NHNN cũng yêu cầu các ngân hàng thực hiện phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro theo quy định. Chủ động rà soát, phát hiện các trường hợp phân loại nợ, trích lập dự phòng chưa đúng quy định để chấn chỉnh kịp thời, đảm bảo việc phân loại nợ, trích lập dự phòng phản ánh đúng chất lượng nợ. Thực hiện dự thu lãi, thoái các khoản lãi dự thu phải thoái nhưng chưa thoái theo đúng quy định. Rà soát các chi phí phát sinh trong hoạt động kinh doanh, đảm bảo lợi nhuận phản ánh đúng kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng.

Theo Tạ Ngọc/ Diễn đàn sự thật

https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/6974689719257391/?