Cùng với đà phục hồi của thị trường chứng khoán từ đầu năm nay, công ty chứng khoán cũng cũng có kết quả kinh doanh dần khởi sắc trở lại. Sau khi chạm đáy vào quý 3 năm ngoái, trong cả 3 quý đầu năm nay tổng lợi nhuận của các công ty chứng khoán đều ghi nhận tăng trưởng so với hơn quý liền trước.
Nhìn vào thống kê, trong quý 3 vừa qua tổng lợi nhuận của các công ty chứng khoán ước đạt gần 7.000 tỷ đồng, so với quý 2 tăng 23% và gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức lợi nhuận cao nhất trong vòng 6 quý kể từ quý 1/2022 - thời điểm thị trường chứng khoán đang trên đỉnh 1.500 với giao dịch rất sôi động.
Phần lớn các công ty chứng khoán trong top đầu về lợi nhuận quý 3/2023 đều ghi nhận tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái và quý trước.
Theo đó, TCBS đã trở lại vị trí số 1 về lợi nhuận cùng mức tăng trưởng ấn tượng 57% so với cùng kỳ 2022 và 108% so với quý 2 trước đó. Đây cũng là công ty chứng khoán duy nhất trong quý vừa qua có lợi nhuận trên nghìn tỷ.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Bên cạnh đó, SSI và VNDirect cũng đều tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm ngoái và quý 2 trước đó. Lợi nhuận trước thuế quý 3 của SSI và VNDirect chỉ kém giai đoạn đỉnh cao từ quý 4/2021 đến quý 1/2022. Ngược lại, top 10 công ty chứng khoán có lợi nhuận lớn nhất quý 3 chỉ có VPBankS và VIX là sụt giảm so với quý trước.
Tăng trưởng do đâu?
Tình hình kinh doanh của các công ty chứng khoán được hỗ trợ tích cực bởi diễn biến tương đối khởi sắc của thị trường trong quý 3. Có thời điểm VN-Index leo lên mức cao nhất trong vòng 1 năm vào đầu tháng 9 trước khi quay đầu điều chỉnh. Hàng loạt cổ phiếu riêng lẻ cũng tăng mạnh, giúp các công ty môi giới đạt được kết quả tích cực trong hoạt động tự điều hành, đặc biệt là các công ty môi giới đầu ngành.
Chẳng hạn như VNDirect, lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) trong quý 3 tăng 38% so với cùng kỳ năm ngoái (đạt hơn 925 tỷ đồng). Ngược lại, lỗ từ FVTPL lại giảm 57% so với cùng kỳ năm ngoái (xuống mức 281 tỷ đồng). Có thể thấy, công ty chứng khoán này lãi gộp từ tự doanh đến 644 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái con số này chỉ ở mức 24 tỷ đồng.
Tương tự, SSI lãi gộp đến hơn 600 tỷ từ hoạt động tự doanh (gấp hơn 2 lần cùng kỳ).Theo đó, lãi từ FVTPL của công ty chứng khoán này tăng đến 73% so với cùng kỳ năm ngoái (đạt 765 tỷ đồng) trong khi lỗ từ FVTPL chỉ nhích nhẹ so với quý 3/2022 lên mức 162 tỷ đồng. TCBS cũng lãi lớn 645 tỷ từ tự doanh (gấp 2,5 lần cùng kỳ năm ngoái). Trong đó, lãi bán FVTPL đạt 669 tỷ đồng còn lỗ bán FVTPL chỉ 24 tỷ đồng.
Tuy nhiên, vẫn có một số cái tên tự doanh không thật sự hiệu quả như trường hợp của VPS. Lãi từ FVTPL trong quý 3 của công ty chứng khoán này đạt 418 tỷ đồng trong khi lỗ từ các tài sản này là 479 tỷ đồng làm cho lỗ gộp tự doanh 61 tỷ đồng. Đổi lại, mảng môi giới và cho vay của VPS đều khởi sắc giúp cho lợi nhuận không bị sụt giảm.
Không chỉ VPS mà hầu hết các công ty môi giới cũng ghi nhận sự tăng trưởng ở mảng môi giới và cho vay. Tổng doanh thu môi giới của các công ty chứng khoán đạt hơn 4,2 nghìn tỷ đồng trong quý III, tăng 33% so với cùng kỳ năm trước, tổng lợi nhuận gộp tăng 55% so với quý III từ năm 2022 lên 1 đồng, 070 tỷ. Trong khi đó, tổng lãi vay và các khoản phải thu cũng tăng gần 13%, so với cùng kỳ năm ngoái lên hơn 4.800 tỷ đồng.
Hoạt động môi giới và cho vay của các công ty chứng khoán phụ thuộc rất nhiều vào thanh khoản, trong khi quý 3 vừa qua lại là giai đoạn thị trường sôi động nhất trong khoảng một năm rưỡi trở lại đây. Trong 3 tháng của quý 3, lượng tài khoản mở mới đều trên 150.000 đơn vị (cao hơn nhiều so với mặt bằng chung giai đoạn trước). Giá trị khớp lệnh trên HoSE trong phần lớn thời gian của quý 3 duy trì trên 20.000 tỷ đồng, thậm chí chạm ngưỡng tỷ USD trong một số phiên đầu tháng 9.
Lượng nhà đầu tư mới gia tăng cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu sử dụng đòn bẩy. Dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán vào thời điểm cuối quý 3 ước tính lên đến 165.000 tỷ đồng (tăng 15.000 tỷ so với cuối quý 2 và tăng 43.000 tỷ đồng so với đầu năm). So với mức đỉnh hồi cuối quý 1 năm ngoái, con số còn kém khoản 35.000 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ margin tăng khoảng 17.000 tỷ so với cuối quý 2, ước đạt 159.000 tỷ đồng tại thời điểm 30/9, còn lại là ứng trước tiền bán.
Nhìn chung, quý 3 là khoảng thời gian thuận lợi với nhiều yếu tố tích cực hỗ trợ thị trường và kết quả giao dịch của các công ty chứng khoán. Tuy nhiên, động lực tăng trưởng đang có dấu hiệu suy giảm khi thị trường bước vào giai đoạn khó khăn với thanh khoản suy giảm. Trong khi đó, kỳ vọng về KRX và sự cải thiện thị trường vẫn là chủ đề trong tương lai.
Theo Tạ Ngọc/ Diễn đàn sự thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/6993599907366372/?
