Nhìn vào thống kê cho thấy hầu hết các ngân hàng đều đang phải đối mặt với tình trạng nợ xấu tăng nhanh. Cuối quý III/2023 tổng nợ xấu của các ngân hàng tăng 61% so với cuối quý trước đó (lên 196.755 tỷ đồng).
Tuy vậy, theo các chuyên gia, con số này chưa phản ánh hết thực chất nợ xấu của ngân hàng. Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, tỷ lệ nợ xấu nội bảng cộng với nợ bán cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) chưa xử lý và nợ tiềm ẩn thành nợ xấu của toàn hệ thống các tổ chức tín dụng là 6,16%.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Ông Nguyễn Mạnh Thuật - Công ty Luật hợp danh Đông Nam Á cho biết, cần phải giảm áp lực nợ xấu sẽ gia tăng trong thời gian tới cho ngân hàng và điều quan trọng nhất là phải giám sát dòng tiền, sử dụng đúng mục đích. Bên cạnh việc có tài sản đảm bảo cần phải kiểm soát mục đích vay, kiểm soát chuẩn mục đích vay sẽ kiểm soát được an toàn vốn.
Theo các ngân hàng, tổng trị giá bất động sản thế chấp tại các ngân hàng hiện chiếm khoảng 70% tổng tài sản đảm bảo cho các khoản vay, thậm chí tại một vài nhà băng tỷ lệ này lên đến 80-90%. Chính vì thế, bất động sản thường là tài sản được các ngân hàng đem ra phát mãi nhiều nhất, nhưng việc xử lý nợ xấu đang gặp khó khăn do thị trường bất động sản đóng băng.
Ông Nguyễn Hưng - Tổng Giám đốc Ngân hàng Tiên Phong (TPbank) cho hay, trong thời gian vừa việc thanh lý tài sản rất khó khăn, nhiều tài sản đảm bảo là bất động sản trị giá lớn khó thanh lý.
Cũng theo ông Hưng, có một số vấn đề trục trặc của một số doanh nghiệp, tập đoàn không chuẩn chỉnh về mặt pháp lý nên mắc lại, không xử lý được những vấn đề đấy, các quy định cũng chặt chẽ hơn, yêu cầu pháp lý cao hơn, chính vì vậy nguồn vốn bị mắc, nếu giải quyết được vấn đề đó thì sẽ gỡ vướng. Còn vấn đề về thị trường, người mua, ngân hàng sẵn sàng đồng hành với khách hàng, những dự án đã hoàn thiện pháp lý thì ngân hàng đang hỗ trợ cả khách hàng. Mặc dù thời điểm này doanh số bán ra khá thấp nhưng ngân hàng sẽ hỗ trợ để doanh nghiệp hoàn thành cam kết với người mua nhà trước đót.
Hiện nay, nợ xấu gây áp lực lên nhóm ngân hàng TMCP lớn và vừa vẫn còn do chịu tác động tiêu cực từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản và những khó khăn từ phân khúc khách hàng cá nhân. Tuy vậy, tạm thời chất lượng tài sản của các ngân hàng sẽ được kiểm soát ở mức hiện tại cho đến hết năm 2023, tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý khi bước sang năm 2024 nợ xấu có thể phình to hơn.
Theo Tiến sĩ Trần Dục Thức, trường đại học TP.HCM cảnh báo, trích lập dự phòng vẫn tăng, cho thấy dù đã có hỗ trợ nhưng nợ xấu các ngân hàng vẫn gia tăng, qua đó nói lên nền kinh tế đang gặp khó khăn. Những khoản phải thanh toán của trái phiếu doanh nghiệp khiến nhiều người dự báo nợ xấu sẽ gia tăng đầu năm 2024, sự khó khăn trầm lắng dẫn đến việc bán tài sản gặp khó khăn, doanh nghiệp không có tiền thanh toán trái phiếu, thanh toán các khoản vay ngân hàng. Những khoản nợ này sẽ bị chuyển xuống nhóm nợ xấu hơn nếu như ngân hàng không xem xét gia hạn.
Những yếu tố tác động như việc vào tháng 6/2024 Thông tư 02 hết hiệu lực, các khoản nợ tái cơ cấu trước đây sẽ về đúng nhóm phân loại nợ; Bộ đệm dự phòng của các ngân hàng thu hẹp trong năm 2023 dẫn đến dư địa xử lý nợ cho năm sau không nhiều. Các ngân hàng có tệp khách hàng đa dạng, trích lập đầy đủ, bộ đệm dự phòng vững chắc, ít rủi ro với bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp sẽ có khả năng kiểm soát chi phí rủi ro tín dụng tốt hơn các ngân hàng khác. Nhóm ngân hàng còn lại sẽ chịu nhiều áp lực và không có dư địa để loại bỏ nợ xấu ra khỏi bảng cân đối…
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho hay, về hành lang pháp lý, Ngân hàng Nhà nước đang rà soát sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật và vẫn dựa trên nguyên tắc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhưng phải quản lý chặt chẽ rủi ro, đảm bảo an toàn hệ thống. Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét đối với đề nghị kéo dài thời gian Thông tư 02. Theo đó, để các ngân hàng có thêm thời gian đối phó xử lý nợ xấu và cũng gỡ khó cho các doanh nghiệp trong việc tiếp cận vốn, lãnh đạo các ngân hàng đề xuất Ngân hàng Nhà nước tiếp tục gia hạn Thông tư 02 dù còn 6 tháng nữa thông tư này mới hết hiệu lực.
Cũng theo các chuyên gia kinh tế, có thể xem xét kéo dài Thông tư 02 thêm tối đa một năm (đến tháng 6/2025), thời điểm thị trường bất động sản được dự báo sẽ phục hồi.
Theo Tạ Ngọc/ Diễn đàn sự thật
https://www.facebook.com/groups/4054824701243922/posts/7200724716653889/?
