Tuy vậy, đây không phải “phép màu” với thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) khi sự việc liên quan tới Tập đoàn Tân Hoàng Minh và Vạn Thịnh Phát… đã khiến không ít nhà đầu tư e ngại với sản phẩm này.
Bên cạnh đó, dù quy định cho phép nhà phát hành giãn, hoãn nợ trái phiếu thêm 1-2 năm giúp giảm áp lực thanh toán đáo hạn hiện tại, nhưng sẽ đẩy áp lực đó về tương lai.
Những tồn tại và rủi ro hệ thống trong vấn đề phát hành TPDN nói chung và trái phiếu phát hành riêng lẻ nói riêng cần được các cơ quan quản lý cần nhanh chóng xử lý. Ngoài ra, các tổ chức phát hành cần phải điều chỉnh lại hoạt động để thích ứng.
Theo ông Đỗ Ngọc Quỳnh - Tổng thư ký Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, Nghị định 08/2023 sẽ góp phần hỗ trợ doanh nghiệp phát hành tái cấu trúc nợ trong ngắn hạn, nhưng không phải thay đổi để doanh nghiệp thuận lợi hơn trong hoạt động phát hành. Thế nên, để đáp ứng các điều kiện phát hành mới doanh nghiệp phải thay đổi hoạt động theo hướng minh bạch, chuyên nghiệp hơn.
Trong ngắn hạn là giải pháp tái cấu trúc các khoản nợ vay nếu doanh nghiệp đàm phán được, còn lại vẫn phải huy động vốn qua hình thức khác ngoài TPDN.
Cũng theo luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật SBLAW, giai đoạn 1-2 năm tới các tổ chức phát hành trái phiếu phải điều chỉnh lại hoạt động, cơ cấu lại tài chính, quy hoạch lại phương án kinh doanh, thanh lý bớt tài sản để có nguồn lực thanh khoản nợ vay trong tương lai vì Nghị định 08/2023 với cơ chế để các bên thỏa thuận giãn nợ, hoán đổi tài sản chỉ làm giảm áp lực thanh toán đáo hạn giai đoạn 2023–2024, nhưng sẽ đẩy áp lực đó về giai đoạn 2025–2026.
Về phía cơ quan quản lý, các chuyên gia cho rằng cơ quan quản lý cần có các biện pháp khắc phục các điểm yếu lớn về hành lang pháp lý, quy chế quản lý thị trường, hạ tầng thị trường gồm hệ thống giao dịch và công ty định hạng tín nhiệm, nền tảng nhà đầu tư, qua đó gia tăng niềm tin từ nhà đầu tư và doanh nghiệp phát hành để giúp thị trường phát triển lành mạnh.
Theo ông Nguyễn Tú Anh - Vụ trưởng Vụ Kinh tế tổng hợp thuộc Ban Kinh tế Trung ương, củng cố niềm tin của các chủ thể tham gia thị trường là việc cần ưu tiên làm ngay.
Ông Tú Anh cho rằng cần có sự chung tay hợp tác của ngân hàng, doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư để doanh nghiệp phát hành có thể mua lại trái phiếu của nhà đầu tư. Về phía nhà đầu tư, sau khi nhận được số tiền cam kết, có thể chuyển thành tiền gửi có kỳ hạn tại ngân hàng. Ngân hàng được phép cấp khoản vay cho doanh nghiệp dựa trên số tiền huy động được từ nhà đầu tư.
Với giải pháp này, theo ông Tú Anh, sẽ giúp nhiều doanh nghiệp và dự án tốt hạn chế rủi ro nợ xấu do bị đứt thanh khoản, tuy nhiên cũng đòi hỏi thay đổi tạm thời hạn mức đầu tư vào lĩnh vực bất động sản của ngân hàng và hạn mức tín dụng.
Bên cạnh đó, ông Tú Anh cho rằng cần có các biện pháp xử lý để hạn chế rủi ro nhà đầu tư.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: Internet.
Theo ông Nguyễn Tuấn Anh - Phó tổng giám đốc phụ trách nguồn vốn thuộc Công ty Chứng khoán Ngân hàng Công thương, cơ quan quản lý cần khuyến khích các tổ chức xếp hạng tín nhiệm đánh giá tín nhiệm cho toàn bộ các doanh nghiệp phát hành trái phiếu. Làm minh bạch hóa thị trường, vốn là yếu tố nhiều quốc gia phát triển trong khu vực đã có từ rất lâu.
Do đó, cần khuyến khích các tổ chức độc lập về tư vấn đầu tư trái phiếu ở quy mô lớn với nhiệm vụ thẩm tra chuyên sâu, đánh giá dòng tiền, sức mạnh tài chính của doanh nghiệp để tránh xung đột lợi ích với doanh nghiệp phát hành trái phiếu.
Cũng theo chuyên gia này, cần tạo lập thêm các kênh thông tin trao đổi để các chuyên gia phân tích có giấy phép hành nghề và đầu tư thảo luận, đánh giá các doanh nghiệp phát hành trái phiếu.
Bên cạnh đó, có thể khuyến khích sự tham gia của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế và khu vực. Đồng thời, tăng cường tính minh bạch và công bố thông tin về tình hình kinh tế, tài chính và nợ công của Việt Nam để các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế và khu vực có được dữ liệu chính xác và đầy đủ.
Cùng với đó, tham gia vào các diễn đàn và hợp tác quốc tế về việc xây dựng tiêu chuẩn xếp hạng tín nhiệm phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.
